شرح التقريب و التيسير لمعرفة سنن البشير النذير صلی‌الله‌علیه‌وسلم للإمام النووي: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شرح التقریب و التیسیر لمعرفة سنن البشیر النذیر (ص)'''، نوشته حافظ شمس‌الدین محمد بن عبدالرحمن سخاوی(902-831ق) است که در آن، متن «التقریب» محی‌الدین ابو زکریا يحيى بن شرف‌الدين نووى شافعى (متوفاى 676ق) را شرح کرده است. این کتاب با تحقیق و تصحیح «علی بن احمد کندی مرر» عرضه شده است.

سخاوی در این شرح، مبحث‌هایی را در شناخت اصطلاح‌های حدیثی ارائه می‌دهد و گونه‌های آن‌ها مانند حدیث صحیح، حسن، ضعیف، منکر، مفصل و مدلّس را می‌شناساند و از اختلاف و تعارض حدیث‌ها سخن می‌گوید و بحث ناسخ و منسوخ و سند احادیث و مقبول و مطرود را در آن‌ها پیش می‌کشد و دامنه بحث را همچون متن اصلی، در موضوع‌های دیگر پیش می‌برد. نووی خود، «التقریب» را از خلاصه‌کردن کتاب دیگرش به نام «إرشاد طلاب الحقائق» یا «الإرشاد» فراهم آورده است. الإرشاد نیز، خلاصه‌ای از کتاب «معرفة أنواع علوم الحديث» نوشته ابو عمرو عثمان بن عبدالرحمن (ابن صلاح) در علم حدیث است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص6-5</ref>‏

سخاوی شرح را بیشتر، به شیوۀ مزجی  نوشته است. او مباحث حديث‌شناسى را در دو بخش اصلى اقسام حديث و طُرُق تحمل حديث و مجامع روايى ذيل 65 نوع مطرح كرده است. شيوۀ نویسنده در اين اثر، گزيده و ساده‌نويسى براى مخاطبان عمومى است و از شيوه تمثيل براى تسهيل فهم مطالب استفاده كرده است. او در شرح خود، بسیار از آرای محدثان دیگر بهره گرفته است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص353</ref>‏

محقق در آغاز کتاب، از نووی، سخاوی و انتساب کتاب به او و نیز، از چگونگی انجام تحقیقش سخن گفته است. او می‌گوید: بر کتاب «التقریر» دو شرح از دو عالم سده‌های پیشین (سخاوی و سیوطی) نوشته شده است که شرح سیوطی به‌کرات چاپ شده است؛ اما شرح سخاوی برای نخستین‌بار به تحقیق، تصحیح و چاپ می‌رسد. نسخه‌های خطی که او از آن‌ها بهره جسته است، از کتابخانه «نور عثمانیه» در استانبول، «مخزن عمومی» در رباط بوده است. محقق در پاورقی‌های کتاب، از منابع دیگر برای روشن‌تر شدن بحث بهره جسته است. همچنین کار مستندسازی آیه‌ها و احادیث و ترجمه برخی کسان را انجام داده است ‏و در پایان نیز، فهرست‌هایی را از آیه‌ها، حدیث‌ها، آثار، اقوال، راویان، کتاب‌ها، شهرها، فوائد و انواع حدیث آورده است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص16-6</ref>‏