پرش به محتوا

نزهة المقلتين في أخبار الدولتین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مهم تر' به 'مهم‌تر'
جز (جایگزینی متن - 'تاریخ ابن الفرات' به 'تاريخ ابن الفرات')
جز (جایگزینی متن - 'مهم تر' به 'مهم‌تر')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۹: خط ۴۹:
ابن الطویر تفصیلات تاریخی گسترده ای آورده که نظیر آنها را در نزد دیگر مورخان نمی‌یابیم و مقریزی بدون یادکردِ مأخذش آنها را در «اتعاظ الحنفاء» آورده است. مقایسه این معلومات با «تاريخ ابن الفرات» که منقولات تاریخی مطولی را با امانت تمام از ابن الطویر نقل کرده، منبع و مأخذ این معلوماتی را که مقریزی در «الاتعاظ» آورده، مشخص می‌دارد.
ابن الطویر تفصیلات تاریخی گسترده ای آورده که نظیر آنها را در نزد دیگر مورخان نمی‌یابیم و مقریزی بدون یادکردِ مأخذش آنها را در «اتعاظ الحنفاء» آورده است. مقایسه این معلومات با «تاريخ ابن الفرات» که منقولات تاریخی مطولی را با امانت تمام از ابن الطویر نقل کرده، منبع و مأخذ این معلوماتی را که مقریزی در «الاتعاظ» آورده، مشخص می‌دارد.


موضوع دومی که کتاب ابن الطویر در بر دارد، عبارت است از «نظام اداری دولت فاطمیان»، خاصه در پنجاه ساله اخیر تاریخشان. وی به ترتیب دواوین گوناگون دولت فاطمی و کارگزاران آنها و مهم ترین خزائن و انبارهای آنان و کسانی که بر آنها اشراف داشتند و مواجب آنان و طبقه ای که بدان منتسب بودند (آیا از طبقه شمشیرداران بودند یا از طبقه کاتبان و ارباب قلم و یا از ارباب عمائم؟) اشاره می‌کند، مخصوصاًً که خود وی ریاست «دیوان رواتب» را در اواخر عصر فاطمیان برعهده داشت<ref>ر.ک: همان</ref>
موضوع دومی که کتاب ابن الطویر در بر دارد، عبارت است از «نظام اداری دولت فاطمیان»، خاصه در پنجاه ساله اخیر تاریخشان. وی به ترتیب دواوین گوناگون دولت فاطمی و کارگزاران آنها و مهم‌ترین خزائن و انبارهای آنان و کسانی که بر آنها اشراف داشتند و مواجب آنان و طبقه ای که بدان منتسب بودند (آیا از طبقه شمشیرداران بودند یا از طبقه کاتبان و ارباب قلم و یا از ارباب عمائم؟) اشاره می‌کند، مخصوصاًً که خود وی ریاست «دیوان رواتب» را در اواخر عصر فاطمیان برعهده داشت<ref>ر.ک: همان</ref>


اما مهم ترین موضوعات کتاب ابن الطویر که در میان منابع و مآخذ تاریخ فاطمیان بدان این مایه عظمت بخشیده، فصل پنجم آن است که مشتمل است بر مطالبی چون «سوار شدن خلیفه در موکب‌های بزرگ» که وی در طی آن به تفصیل تمهیدات این مواکب و ابزارها و وسایل همراه موکب‌ها و چگونگی رکوب خلیفه و همراهانش و کیفیت جلو افتادن آنها در مسیر و راهی که موکب‌ها در رفتن و بازگشتن از آن عبور می‌کردند و غیر از اینها تفصیلات دقیقی که ابن الطویر منحصراً نقل کرده است و نیز فصل دهم آن، که در طی آن به وصف مجالس خلیفه در قصر پرداخته و در آن تفصیلات پرباری در باب ترتیب جلوس‌ها و آداب آن‌ها و کسانی که این آیین‌ها و رسم‌ها را در قصر انجام می‌دادند و خوان‌هایی که در تالار زرین (قاعة الذهب) در ماه رمضان و عیدین گسترده می‌شد، عرضه کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>
اما مهم‌ترین موضوعات کتاب ابن الطویر که در میان منابع و مآخذ تاریخ فاطمیان بدان این مایه عظمت بخشیده، فصل پنجم آن است که مشتمل است بر مطالبی چون «سوار شدن خلیفه در موکب‌های بزرگ» که وی در طی آن به تفصیل تمهیدات این مواکب و ابزارها و وسایل همراه موکب‌ها و چگونگی رکوب خلیفه و همراهانش و کیفیت جلو افتادن آنها در مسیر و راهی که موکب‌ها در رفتن و بازگشتن از آن عبور می‌کردند و غیر از اینها تفصیلات دقیقی که ابن الطویر منحصراً نقل کرده است و نیز فصل دهم آن، که در طی آن به وصف مجالس خلیفه در قصر پرداخته و در آن تفصیلات پرباری در باب ترتیب جلوس‌ها و آداب آن‌ها و کسانی که این آیین‌ها و رسم‌ها را در قصر انجام می‌دادند و خوان‌هایی که در تالار زرین (قاعة الذهب) در ماه رمضان و عیدین گسترده می‌شد، عرضه کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>


در خلال این مطالب، توصیف دقیقی هم از ترتیب قاعة الذهب و ایوان کبیر و دهلیزهای درازی که دروازه‌های قصر را به تالارهای مختلف و آستان داخلی آن می‌پیوست، ارائه می‌نماید که به بازسازی توپوگرافیک داخلی بخشی از قصر فاطمی یاری می‌رساند<ref>ر.ک: همان</ref>
در خلال این مطالب، توصیف دقیقی هم از ترتیب قاعة الذهب و ایوان کبیر و دهلیزهای درازی که دروازه‌های قصر را به تالارهای مختلف و آستان داخلی آن می‌پیوست، ارائه می‌نماید که به بازسازی توپوگرافیک داخلی بخشی از قصر فاطمی یاری می‌رساند<ref>ر.ک: همان</ref>