نهج‌البلاغة الثاني: تفاوت میان نسخه‌ها

#نخستين نقص كتاب حاضر، معطوف به عنوان آن است: نهج‌البلاغه الثانى. گو اين كه عنوان اين اثر بسيار پر جاذبه و تأمل برانگيز است؛ امّا با وجود اين، عنوان مناسب و زيبنده‌اى براى كتاب نيست و مؤلف نتوانسته است، از عهده چنين عنوان سترگى برآيد و بدان وفا كند. بديهى است، انتخاب عنوان مزبور براى كتاب حاضر بدان معناست كه اين كتاب، استدراك نهج‌البلاغه و ادامه و تكمله كار [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] است كه در آن فصيح‌ترين و بليغ‌ترين سخنان [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] كه از [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] در نهج‌البلاغه فوت شده، در اين اثر گرد آمده باشد. امّا اين اثر به هيچ‌رو مشتمل بر چنين ويژگى نيست. بلكه مؤلف تنها به اين بسنده كرده كه پاره‌اى از سخنان [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] را كه در نهج‌البلاغه نيامده، در اين كتاب گردآورد و آن را به روش نهج‌البلاغه در سه بخش خطبه‌ها و نامه‌ها و كلمات قصار تبويب كند.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2021/49 ر.ک،همان]</ref>

#گفتيم كه نهج‌البلاغه الثانى عهده‌دار انتخاب فصيح‌ترين و بليغ‌ترين سخنان [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] نيست. با وجود اين، برخى از خطبه‌هاى آن حضرت در كتاب حاضر تقطيع شده و اسناد خطبه‌ها نيز افكنده شده است. لابد مؤلف محترم با چنين شيوه‌اى قصد آن داشته كه كار خود را با كار [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، همانند كنند. ولى در پيش يادآور شديم كه مقصود [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] از تقطيع خطبه‌ها، عرضه فصيح‌ترين و بليغ‌ترين بخش از خطابه‌هاى اميرالمؤمنين بوده است. و نيز از همين رو بوده است كه وى اسناد خطبه‌ها را افكنده و راويان آن را ياد نكرده است. امّا چون مؤلف اين اثر مقصود ادبى از تأليف كتاب حاضر نداشته و در صدد گزينش فصيح‌ترين سخنان امام(ع) نبوده است؛ بنابراین، بهتر بود كه به تقطيع خطبه‌ها و حذف سلسله راويان نمى‌پرداخت. اين شيوه، منافاتى با اختصار كتاب نيز نداشت. زيرا اساسا خطابه‌هاى [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] كوتاه بوده و ميانگين آن‌ها يك دو صفحه است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2021/50 ر.ک،همان، ص50]</ref>

#در نقل احاديث دقت كافى نشده و گاه كلمه‌اى تغيير يافته و يا از قلم افتاده و يا افزوده شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2021/51،همان، ص51]</ref>

#برخى احاديث در نهج‌البلاغه الثانى، دو سه بار تكرار شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2021/53 ر.ک،همان، ص53]</ref>

#در نقل منابع، كتاب [[إثبات الوصية للإمام علي بن أبي‌طالب|اثبات الوصيه]]، بى‌ترديد به [[مسعودی، علی بن حسین|مسعودى]] نسبت داده شده است.(ص 343)؛ امّا به گفته [[علامه امينى]]، و استاد [[صالحی نجف‌آبادی، نعمت‌الله|صالحى نجف‌آبادى]]<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2021/59 ر.ک،همان، ص59]</ref>، اين كتاب از آن [[مسعودی، علی بن حسین|مسعودى]] (مؤلف [[مروج الذهب و معادن الجوهر|مروج الذهب]]) نيست و كتاب وى، غير از اين كتابى است كه امروزه در دسترس است. براى اطمينان بيشتر مى‌توان سبک ادبى و ساختار مضمونى كتاب [[مروج الذهب و معادن الجوهر|مروج الذهب]] را با [[إثبات الوصية للإمام علي بن أبي‌طالب|اثبات الوصيه]] مقايسه كرد.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2021/56 ر.ک،همان، ص56]</ref>