۱۰۶٬۳۳۱
ویرایش
امت و ملت در اندیشه امام خمینی(ره): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''امت و ملت در اندیشه امام خمینی(ره)''' تألیف | '''امت و ملت در اندیشه امام خمینی(ره)''' تألیف [[بابایی‌زارچ، علی‌محمد|محمدعلی بابایی زارچ]] | ||
اصطلاح ملت به عنوان واژه ای امروزی نسبت خاصی با اصطلاح امت به عنوان واژه ای اسلامی دارد؛ و امت به جمعیتی گفته می شود که دارای مقصدی واحد بوده و به واسطه آن با یکدیگر مربوط و متحد شده باشند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که امت و ملت نه تنها از هم منفک نیستند، بلکه دو وجهه از یک امر و مکمل یکدیگرند. به عبارت دیگر به اعتقادات و احکام دینی یک اجتماع، ملت گفته می‌شود و مردمی که صاحب این اعتقادند امت خوانده می شوند. | اصطلاح ملت به عنوان واژه ای امروزی نسبت خاصی با اصطلاح امت به عنوان واژه ای اسلامی دارد؛ و امت به جمعیتی گفته می شود که دارای مقصدی واحد بوده و به واسطه آن با یکدیگر مربوط و متحد شده باشند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که امت و ملت نه تنها از هم منفک نیستند، بلکه دو وجهه از یک امر و مکمل یکدیگرند. به عبارت دیگر به اعتقادات و احکام دینی یک اجتماع، ملت گفته می‌شود و مردمی که صاحب این اعتقادند امت خوانده می شوند. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] در سراسر زندگی سیاسی خود همواره مشی فکری واحدی داشته است، لذا مهم‌ترین مؤلفه‌های اندیشه سیاسی امام عبارتند از: | [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] در سراسر زندگی سیاسی خود همواره مشی فکری واحدی داشته است، لذا مهم‌ترین مؤلفه‌های اندیشه سیاسی امام عبارتند از: | ||
نظریه ولایت مطلقه فقیه: | '''نظریه ولایت مطلقه فقیه:''' | ||
بارزترین وجه اندیشه سیاسی امام خمینی نظریه ولایت مطلقه فقیه است که ایشان نظام حکومتی خود را بر مبنای آن پی ریزی کردند. | بارزترین وجه اندیشه سیاسی امام خمینی نظریه ولایت مطلقه فقیه است که ایشان نظام حکومتی خود را بر مبنای آن پی ریزی کردند. | ||
اسلام ناب: | '''اسلام ناب:''' | ||
اما در عین حال که اصرار بر پدید آمدن تحول در بینش و اندیشه دینی می نماید، به این نکته نیز توجه دارد که نباید تحت تأثیر اندیشه های عاریتی، اندک اندک خلوص و اصالت دیانت رنگ ببازد. | اما در عین حال که اصرار بر پدید آمدن تحول در بینش و اندیشه دینی می نماید، به این نکته نیز توجه دارد که نباید تحت تأثیر اندیشه های عاریتی، اندک اندک خلوص و اصالت دیانت رنگ ببازد. | ||
آمیختگی دین و سیاست: | '''آمیختگی دین و سیاست:''' | ||
ایشان بر این باور بود که دین صرفا به رابطه انسان با خدا و احکام فردی عبادی محدود نمی شود، بلکه رابطه انساًن ها با یکدیگر در عرصه اجتماع را نیز دربرمی گیرد. ایشان در بیانی همه چیز اسلام، حتی عبادتش را سیاسی دانسته و در پیوندی که میان سیاست و دیانت برقرار می کند، سیاست مزین به معنویت دین می شود. | ایشان بر این باور بود که دین صرفا به رابطه انسان با خدا و احکام فردی عبادی محدود نمی شود، بلکه رابطه انساًن ها با یکدیگر در عرصه اجتماع را نیز دربرمی گیرد. ایشان در بیانی همه چیز اسلام، حتی عبادتش را سیاسی دانسته و در پیوندی که میان سیاست و دیانت برقرار می کند، سیاست مزین به معنویت دین می شود. | ||
مردم باوری: | '''مردم باوری:''' | ||
درنظر ایشان مردم پذیرای همه مدارج عرفانی هستند و شخصیت عارف هم در ارتباط با مردم بارور می شود. بنابراین دستاوردهای عرفانی امام ،اعتماد و خوش بینی به هدایت کلیه انسان ها و شعور و استعداد آن ها در درک و ره روی طریق حق است. | درنظر ایشان مردم پذیرای همه مدارج عرفانی هستند و شخصیت عارف هم در ارتباط با مردم بارور می شود. بنابراین دستاوردهای عرفانی امام ،اعتماد و خوش بینی به هدایت کلیه انسان ها و شعور و استعداد آن ها در درک و ره روی طریق حق است. | ||
وحدت مسلمین تحت لوای کلمه توحید: | '''وحدت مسلمین تحت لوای کلمه توحید:''' | ||
ایشان هر حرکتی را که به تفرقه صفوف مسلمین می انجامید، محکوم می کرد و با صدور فتاوایی منحصر به فرد و پیام های پیاپی راه های عملی وحدت شیعه و سنی را بیان می نمود. | ایشان هر حرکتی را که به تفرقه صفوف مسلمین می انجامید، محکوم می کرد و با صدور فتاوایی منحصر به فرد و پیام های پیاپی راه های عملی وحدت شیعه و سنی را بیان می نمود. | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
بطور کلی اصطلاح ملت در اندیشه امام به سه معنی آمده است: | بطور کلی اصطلاح ملت در اندیشه امام به سه معنی آمده است: | ||
یک ملت به مفهوم رایج و مدرن آن که منظور مقوله محتوایی دولت- کشورهاست و همین مفهوم زیربنای ایدئولوژی خاصی به نام ملت گرایی شده است. دوم ،ملت به معنی توده مردم است و سوم، ملت به همراه قید اسلام و قرآن که منظور جهان اسلام یا همان مقوله امت اسلامی است. دیدگاه امام درباره ملی گرایی از نگرش خاص ایشان به سیاست و حکومت قابل فهم است. با بررسی آرای ایشان درباره ملی گرایی، دو گرایش مشخص قابل مشاهده است. گرایش غالب، ملی گرایی به عنوان ایدئولوژی مقابل اسلام و ارزش های دینی است که ایشان به دلایل دینی و اجتماعی آن را مردود می داند. گرایش دوم، ملی گرایی به عنوان پدیده ای میهن دوستانه و در جهت استقلال و حاکمیت ملی است که مورد تأیید است. آن چه ایشان از تبعات و آثار ملی گرایی در جوامع اسلامی می بیند ضدیت آن با ارزش های اسلامی است. از نظر ایشان، ملی گرایی، اخوت و برادری بین مسلمین را به هم زده و در یک کلام مقابل اسلام قرار گرفته است. لذا همواره بر اسلامی بودن امور و نه ملی بودن آن ها اشاره تأکید می نماید و این ضدیت در وجوه ذیل بیان شده است: | یک ملت به مفهوم رایج و مدرن آن که منظور مقوله محتوایی دولت- کشورهاست و همین مفهوم زیربنای ایدئولوژی خاصی به نام ملت گرایی شده است. | ||
دوم ،ملت به معنی توده مردم است و سوم، ملت به همراه قید اسلام و قرآن که منظور جهان اسلام یا همان مقوله امت اسلامی است. | |||
دیدگاه امام درباره ملی گرایی از نگرش خاص ایشان به سیاست و حکومت قابل فهم است. با بررسی آرای ایشان درباره ملی گرایی، دو گرایش مشخص قابل مشاهده است. گرایش غالب، ملی گرایی به عنوان ایدئولوژی مقابل اسلام و ارزش های دینی است که ایشان به دلایل دینی و اجتماعی آن را مردود می داند. گرایش دوم، ملی گرایی به عنوان پدیده ای میهن دوستانه و در جهت استقلال و حاکمیت ملی است که مورد تأیید است. آن چه ایشان از تبعات و آثار ملی گرایی در جوامع اسلامی می بیند ضدیت آن با ارزش های اسلامی است. از نظر ایشان، ملی گرایی، اخوت و برادری بین مسلمین را به هم زده و در یک کلام مقابل اسلام قرار گرفته است. لذا همواره بر اسلامی بودن امور و نه ملی بودن آن ها اشاره تأکید می نماید و این ضدیت در وجوه ذیل بیان شده است: | |||
1-ملی گرایی به عنوان ایده ای استعماری و در جهت منافع غرب | 1-ملی گرایی به عنوان ایده ای استعماری و در جهت منافع غرب | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۶: | ||
'''بررسی مفهوم و خاستگاه امت در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره):''' | '''بررسی مفهوم و خاستگاه امت در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره):''' | ||
امت جامعه مطلوب و آرمانی امام است که ایشان برای تحقق آن غایت اهتمام خود را به کار برده و در دو بعد نظری و عملی برای شکل-گیری آن کوشش نموده اند. ایشان با تشکیل حکومت اسلامی درصدد تحقق امت اسلامی در عصر حاضر برآمده است. امت اسلامی در اندیشه امام اصالت دارد و منظور از آن، مردم جوامعی است که دین اسلام را به عنوان آیین و دین سعادت بخش در دو قلمرو مادی و معنوی پذیرفته و فراتر از مرزهای ملی و محدودیت های جغرافیایی می باشند. عمده ترین موضوعاتی که خاستگاه امت اسلامی در اندیشه امام خمینی است عبارتند از: 1- هویت اسلامی 2- فرهنگ انتظار 3-وحدت اسلامی 4-ظلم-ستیزی و حق گرایی 5- واقعیت اجتماعی نگاه امت مدارانه امام خمینی(ره) به مسائل جهان اسلام، باعث امت-سازی و جهانی سازی اسلام در اندیشه ایشان شد. براین اساس عمده-ترین وجوه امت سازی در اندیشه امام را در چند مورد می توان مورد توجه قرار داد: | امت جامعه مطلوب و آرمانی امام است که ایشان برای تحقق آن غایت اهتمام خود را به کار برده و در دو بعد نظری و عملی برای شکل-گیری آن کوشش نموده اند. ایشان با تشکیل حکومت اسلامی درصدد تحقق امت اسلامی در عصر حاضر برآمده است. امت اسلامی در اندیشه امام اصالت دارد و منظور از آن، مردم جوامعی است که دین اسلام را به عنوان آیین و دین سعادت بخش در دو قلمرو مادی و معنوی پذیرفته و فراتر از مرزهای ملی و محدودیت های جغرافیایی می باشند. عمده ترین موضوعاتی که خاستگاه امت اسلامی در اندیشه [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] است عبارتند از: 1- هویت اسلامی 2- فرهنگ انتظار 3-وحدت اسلامی 4-ظلم-ستیزی و حق گرایی 5- واقعیت اجتماعی نگاه امت مدارانه [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] به مسائل جهان اسلام، باعث امت-سازی و جهانی سازی اسلام در اندیشه ایشان شد. براین اساس عمده-ترین وجوه امت سازی در اندیشه امام را در چند مورد می توان مورد توجه قرار داد: | ||
1- استراتژی مبارزه قاطع، همه جانبه و سازش ناپذیر با ابرقدرت ها | 1- استراتژی مبارزه قاطع، همه جانبه و سازش ناپذیر با ابرقدرت ها | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۶: | ||
4-احیای حج ابراهیمی | 4-احیای حج ابراهیمی | ||
5-فرامین و احکام جهانی)اعلام روز جهانی قدس، نامه تاریخی به گورباچف ،حکم اعدام سلمان رشدی مرتد، وصیت نامه سیاسی- الهی امام خمینی( | 5-فرامین و احکام جهانی)اعلام روز جهانی قدس، نامه تاریخی به گورباچف ،حکم اعدام سلمان رشدی مرتد، وصیت نامه سیاسی- الهی [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]](ره) | ||
نتیجه گیری: از مجموع مباحث مطرح شده و رویکرد امام به مقوله امت و ملت چنین برمی آید که ایشان خواستار تشکیل حکومتی مبتنی بر وحدت امت اسلامی و فراتر از دایره دولت های ملی امروزی می باشد و در این راستا سیاست های جمهوری اسلامی را طوری تنظیم می نماید که فراسوی الگوی ملت-دولت حرکت کند و با درهم شکستن عوامل تفرقه-افکن، موجبات وحدت و هم بستگی مسلمانان جهان را فراهم سازد. | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references/> | ||