پرش به محتوا

إيضاح الفرائد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '،ص' به '، ص'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '،ص' به '، ص')
خط ۳۸: خط ۳۸:
مؤلف، جلد اوّل را با تعليقه‌اى بر معناى مكلف آغاز مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11893/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AF?pageNumber=2&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص2]</ref>. به نظر ايشان، مراد از مكلّف، اعمّ از مجتهد و مقلّد است؛ گر چه فهم حجيت اصول و ادلّه ظنيه محتاج به نظر و استدلال است و تشخيص موارد جريان و احراز ساير شرايط آن، وظيفه مجتهد است، ولى رجوع به اصول در شبهات موضوعيّه، اختصاصى به مجتهد ندارد و مقلّد هم مى‌تواند به آنها رجوع كرده و به وظيفه خود عمل نمايد و هم‌چنين مراد از مكلّف، خصوص بالغِ عاقل است، امّا غير بالغ در صورت ممیز بودن، مانعى از جعل احكام غير الزامى در حقّ وى، وجود ندارد و از اين‌جاست كه جمعى از محققین، عبادت صبّى را صحيح و شرعى مى‌دانند.
مؤلف، جلد اوّل را با تعليقه‌اى بر معناى مكلف آغاز مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11893/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AF?pageNumber=2&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص2]</ref>. به نظر ايشان، مراد از مكلّف، اعمّ از مجتهد و مقلّد است؛ گر چه فهم حجيت اصول و ادلّه ظنيه محتاج به نظر و استدلال است و تشخيص موارد جريان و احراز ساير شرايط آن، وظيفه مجتهد است، ولى رجوع به اصول در شبهات موضوعيّه، اختصاصى به مجتهد ندارد و مقلّد هم مى‌تواند به آنها رجوع كرده و به وظيفه خود عمل نمايد و هم‌چنين مراد از مكلّف، خصوص بالغِ عاقل است، امّا غير بالغ در صورت ممیز بودن، مانعى از جعل احكام غير الزامى در حقّ وى، وجود ندارد و از اين‌جاست كه جمعى از محققین، عبادت صبّى را صحيح و شرعى مى‌دانند.


وى، در مقصد اول كه درباره قطع است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11893/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AF?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ج1،ص19]</ref>، در خصوص اينكه قطع طريقى قابليّت جعل شارع را ندارد، تصريح مى‌كند كه اگر اعتبار و حجيّت قطع طريقى قابل جعل باشد، در اين‌صورت طريقيّت ظن نيز ذاتى خواهد بود و دليل آن، این است كه همان‌طورى كه تمامى وجودات به وجود واجب منتهى مى‌شوند كه داراى وجوب ذاتى است، هم‌چنين بايد تمامى حجج، به حجّت بالذات منتهى شوند تا محذور دور و تسلسل در آنها پيش نيايد و از آن‌جا كه حجيّت قطع، ضرورى الثبوت است، لذا هيچ تعليلى نمى‌خواهد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11893/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AF?pageNumber=20&viewType=html ر.ک: همان، ص20]</ref>.
وى، در مقصد اول كه درباره قطع است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11893/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AF?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ج1، ص19]</ref>، در خصوص اينكه قطع طريقى قابليّت جعل شارع را ندارد، تصريح مى‌كند كه اگر اعتبار و حجيّت قطع طريقى قابل جعل باشد، در اين‌صورت طريقيّت ظن نيز ذاتى خواهد بود و دليل آن، این است كه همان‌طورى كه تمامى وجودات به وجود واجب منتهى مى‌شوند كه داراى وجوب ذاتى است، هم‌چنين بايد تمامى حجج، به حجّت بالذات منتهى شوند تا محذور دور و تسلسل در آنها پيش نيايد و از آن‌جا كه حجيّت قطع، ضرورى الثبوت است، لذا هيچ تعليلى نمى‌خواهد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11893/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AF?pageNumber=20&viewType=html ر.ک: همان، ص20]</ref>.


[[تنکابنی، سید محمد|تنكابنى]]، در مقصد دوّم، درباره امكان تعبّد به ظن مى‌فرمايد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11893/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AF?pageNumber=99&viewType=html ر.ک: همان، ص99]</ref>: واژه امكان داراى معانى مختلفى است كه عبارتند از: امكان عام؛ امكان خاص؛ امكان استقبالى و امكان استعدادى. مراد از امكان تعبدبه ظن، دو قسم اوّل است. ايشان، بعد از توضيحات مفصّلى كه ارائه مى‌دهد، ادلّه مشهور بر امكان تعبّد به ظن را بيان كرده و برای تأييد مطلب، استدلال علامه در نهایه را نيز مى‌آورد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11893/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AF?pageNumber=99&viewType=html ر.ک: همان، ص99]</ref>.
[[تنکابنی، سید محمد|تنكابنى]]، در مقصد دوّم، درباره امكان تعبّد به ظن مى‌فرمايد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11893/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AF?pageNumber=99&viewType=html ر.ک: همان، ص99]</ref>: واژه امكان داراى معانى مختلفى است كه عبارتند از: امكان عام؛ امكان خاص؛ امكان استقبالى و امكان استعدادى. مراد از امكان تعبدبه ظن، دو قسم اوّل است. ايشان، بعد از توضيحات مفصّلى كه ارائه مى‌دهد، ادلّه مشهور بر امكان تعبّد به ظن را بيان كرده و برای تأييد مطلب، استدلال علامه در نهایه را نيز مى‌آورد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11893/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AF?pageNumber=99&viewType=html ر.ک: همان، ص99]</ref>.