پرش به محتوا

ابن ‌وزیر، عبدالله بن ‌احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'لـ' به 'ل'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'لـ' به 'ل')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
| عنوان = ابن ‌وزیر، عبداللـه بن ‌احمد
| عنوان = ابن ‌وزیر، عبدالله بن ‌احمد
| تصویر = NUR00000.jpg
| تصویر = NUR00000.jpg
| اندازه تصویر =  
| اندازه تصویر =  
| توضیح تصویر =  
| توضیح تصویر =  
| نام کامل = ابن ‌وزیر، عبداللـه بن ‌احمد
| نام کامل = ابن ‌وزیر، عبدالله بن ‌احمد
| نام‌های دیگر =  
| نام‌های دیگر =  
| لقب =  
| لقب =  
خط ۴۳: خط ۴۳:
}}
}}


'''ابن ‌وزیر، عبداللـه بن ‌احمد'''( 1302- مق‍ 1367ق/1885-1948م)، سیاستمدار، عالم زیدی و وزیر امام یحیی که سپس به امامت یمن دست یافت.
'''ابن ‌وزیر، عبدالله بن ‌احمد'''( 1302- مق‍ 1367ق/1885-1948م)، سیاستمدار، عالم زیدی و وزیر امام یحیی که سپس به امامت یمن دست یافت.


==خاندان==
==خاندان==
خط ۵۷: خط ۵۷:


خواسته‌های آزادی‌خواهان برای آینده یمن، براساس «المیثاق الوطنی المقدس» و شامل تأسیس مجلس شورا و وزارتخانه‌ها و هماهنگی میان قوانین شرعی و مدنی بود و ابن ‌وزیر پیش از این گفته بود که براساس آن عمل عمل خواهد کرد. عمده‌ترین هدف این برنامه انتقال یمن از نظام سیاسی فردی متکی بر قداست رهبر، به نظام سیاسی دارای قانون اساسی و مبتنی بر تفکیک قوا بود. از این‌رو ابن  ‌وزیر بی‌درنگ به تشکیل کابینه وزرا اقدام کرد و سیف الحق ابراهیم فرزند امام مقتول را ریاست وزرا داد. ابراهیم پس از دریافت خبر قتل پدرش مأمور شد تا پیش از ترک عدن، تمایل دولت جدید را در زمینه  همکاری با بریتانیا به حکومت عدن اعلام کند. این امر سبب شده تا سعید بر ارتباط میان مخالفان امام یحیی و ابن  ‌وزیر با حکومت بریتانیایی عن تاکید کند. هرچند که وی معتقد است که حکومت لندن شتابی در به رسمیت شناختن ابن  ‌وزیر نداشت و بیشتر منتظر نتیجه  تکاپوهای آزادی‌خواهان بود، با اینهمه به نوشته ریحانی ابن  ‌وزیر در آغاز پاره‌ای گرایش‌های ضدانگلیسی داشته است. گفته‌اند که چون انگلستان به معادن نفت یمن چشم دوخته بود و امام یحیی مخالف اعطای امتیاز به بیگانگان بود، از این روی می‌توان گرایش انگلستان به تغییر حکومت در یمن را دریافت. اما درباره رابطه ابن ‌وزیر یا به‌طور کلی آزادی‌خواهان یمن با بریتانیا اسناد درخور اعتمادی در دست نیست.  
خواسته‌های آزادی‌خواهان برای آینده یمن، براساس «المیثاق الوطنی المقدس» و شامل تأسیس مجلس شورا و وزارتخانه‌ها و هماهنگی میان قوانین شرعی و مدنی بود و ابن ‌وزیر پیش از این گفته بود که براساس آن عمل عمل خواهد کرد. عمده‌ترین هدف این برنامه انتقال یمن از نظام سیاسی فردی متکی بر قداست رهبر، به نظام سیاسی دارای قانون اساسی و مبتنی بر تفکیک قوا بود. از این‌رو ابن  ‌وزیر بی‌درنگ به تشکیل کابینه وزرا اقدام کرد و سیف الحق ابراهیم فرزند امام مقتول را ریاست وزرا داد. ابراهیم پس از دریافت خبر قتل پدرش مأمور شد تا پیش از ترک عدن، تمایل دولت جدید را در زمینه  همکاری با بریتانیا به حکومت عدن اعلام کند. این امر سبب شده تا سعید بر ارتباط میان مخالفان امام یحیی و ابن  ‌وزیر با حکومت بریتانیایی عن تاکید کند. هرچند که وی معتقد است که حکومت لندن شتابی در به رسمیت شناختن ابن  ‌وزیر نداشت و بیشتر منتظر نتیجه  تکاپوهای آزادی‌خواهان بود، با اینهمه به نوشته ریحانی ابن  ‌وزیر در آغاز پاره‌ای گرایش‌های ضدانگلیسی داشته است. گفته‌اند که چون انگلستان به معادن نفت یمن چشم دوخته بود و امام یحیی مخالف اعطای امتیاز به بیگانگان بود، از این روی می‌توان گرایش انگلستان به تغییر حکومت در یمن را دریافت. اما درباره رابطه ابن ‌وزیر یا به‌طور کلی آزادی‌خواهان یمن با بریتانیا اسناد درخور اعتمادی در دست نیست.  
سرسخت‌ترین دشمن حکومت ابن  ‌وزیر، سیف الاسلام احمد فرزند امام یحیی بود که ولیعهد او نیز به‌شمار می‌رفت. او پس از قتل پدرش، با گروهی از هواداران خود به منطقه  حجه رفت و در آنجا خود را امام الناصرلدین اللـه، و عبداللـه بن ‌وزیر را غاصب خواند. از این زمان به بعد عملاً این دو گروه رویاروی هم قرار گرفتند.  
سرسخت‌ترین دشمن حکومت ابن  ‌وزیر، سیف الاسلام احمد فرزند امام یحیی بود که ولیعهد او نیز به‌شمار می‌رفت. او پس از قتل پدرش، با گروهی از هواداران خود به منطقه  حجه رفت و در آنجا خود را امام الناصرلدین الله، و عبدالله بن ‌وزیر را غاصب خواند. از این زمان به بعد عملاً این دو گروه رویاروی هم قرار گرفتند.  
هنوز چند روزی از اعلام حکومت ابن ‌وزیر نگذشته بود که میان صفوف آزادی‌خواهان نیز اختلاف افتاد. آزادی‌خواهان وابسته به «الأحرار الیمنیّون» که می‌دانستند اندیشه سیاسی ابن ‌وزیر تفاوت چندانی با امام یحیی ندارد، اما به سبب موقعیت وی و نیز به قصد رهایی از نظام کهن، او را به رهبری برگزیده بودند، دریافتند که اگر ابن ‌وزیر به استوار ساختن پایه‌های حکومت خود موفق گردد، آنان را تصفیه خواهد کرد. از سوی دیگر کسانی که در گروه «الأحرار الیمنیّون» نبودند، به ابن ‌وزیر اعتراض داشتند که چرا مناصب مهم به «احرار» داده شده است. آنان بر این باور بودند که این مناصب را به اشخاص صاحب نفوذ شهرها و قبایل باید داد. به دنبال اینگونه اعتراض‌ها ابن ‌وزیر افراد وابسته به حرکت احرار را از کار برکنار کرد و افزون بر آن به جای کارگزاران شافعی، زیدیان را به کار گماشت.  
هنوز چند روزی از اعلام حکومت ابن ‌وزیر نگذشته بود که میان صفوف آزادی‌خواهان نیز اختلاف افتاد. آزادی‌خواهان وابسته به «الأحرار الیمنیّون» که می‌دانستند اندیشه سیاسی ابن ‌وزیر تفاوت چندانی با امام یحیی ندارد، اما به سبب موقعیت وی و نیز به قصد رهایی از نظام کهن، او را به رهبری برگزیده بودند، دریافتند که اگر ابن ‌وزیر به استوار ساختن پایه‌های حکومت خود موفق گردد، آنان را تصفیه خواهد کرد. از سوی دیگر کسانی که در گروه «الأحرار الیمنیّون» نبودند، به ابن ‌وزیر اعتراض داشتند که چرا مناصب مهم به «احرار» داده شده است. آنان بر این باور بودند که این مناصب را به اشخاص صاحب نفوذ شهرها و قبایل باید داد. به دنبال اینگونه اعتراض‌ها ابن ‌وزیر افراد وابسته به حرکت احرار را از کار برکنار کرد و افزون بر آن به جای کارگزاران شافعی، زیدیان را به کار گماشت.  
فشارهای سیف‌الاسلام احمد از بیرون و درگیریهای درونی. پایه حکومت ابن  ‌وزیر را بسیار سست گردانید. آشفتگی در کشور اوج گرفت و صنعا مورد تهدید قبایل هوادار ولیعهد قرار گرفت. ابن ‌وزیر کوشید با جلب حمایت دولت‌های عرب و غیرعرب، موافقت آنان را برای پشتیبانی از حکومت خود کسب کند. از این‌رو به جامعه  عرب و ملک عبدالعزیز پادشاه عربستان متوسل شد. عبدالعزیز در پاسخ ابن ‌وزیر، بی‌آنکه حکومت او را رسماً تأیید کند، این کار را به رأی هیأتی که از سوی جامعه عرب مأمور بررسی اوضاع یمن خواهد شد، موکول کرد که آن هم بی‌نتیجه ماند. در این حال قبایل هوادار سیف الاسلام احمد به محاصره صنعا پرداختند. ابن  ‌وزیر به تهدید شورشیان پرداخت، اما کاری از پیش نبرد و مددجویی او از عبدالعزیز سعودی و جامعه  عرب نیز به جایی نرسید.  
فشارهای سیف‌الاسلام احمد از بیرون و درگیریهای درونی. پایه حکومت ابن  ‌وزیر را بسیار سست گردانید. آشفتگی در کشور اوج گرفت و صنعا مورد تهدید قبایل هوادار ولیعهد قرار گرفت. ابن ‌وزیر کوشید با جلب حمایت دولت‌های عرب و غیرعرب، موافقت آنان را برای پشتیبانی از حکومت خود کسب کند. از این‌رو به جامعه  عرب و ملک عبدالعزیز پادشاه عربستان متوسل شد. عبدالعزیز در پاسخ ابن ‌وزیر، بی‌آنکه حکومت او را رسماً تأیید کند، این کار را به رأی هیأتی که از سوی جامعه عرب مأمور بررسی اوضاع یمن خواهد شد، موکول کرد که آن هم بی‌نتیجه ماند. در این حال قبایل هوادار سیف الاسلام احمد به محاصره صنعا پرداختند. ابن  ‌وزیر به تهدید شورشیان پرداخت، اما کاری از پیش نبرد و مددجویی او از عبدالعزیز سعودی و جامعه  عرب نیز به جایی نرسید.