پرش به محتوا

تاریخ علم اصول و فقه در شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
'''تاریخ علم اصول و فقه در شیعه'''، اثر [[برجی، یعقوب‌علی|یعقوب علی برجی]] که به‌عنوان متن آموزشی دوره کارشناسی در جامعه المصطفی تدوین شده است.
'''تاریخ علم اصول و فقه در شیعه'''، اثر [[برجی، یعقوب‌علی|یعقوب علی برجی]] که به‌عنوان متن آموزشی دوره کارشناسی در جامعه المصطفی تدوین شده است.


در اين كتاب مكتب فقهي و اصولي جعفري به‌صورت جريان پيوسته‌اي كه از وحي الهي، سنت پيامبر(ص) و سخنان اهل‌بیت سرچشمه گرفته و تا کنون تداوم پيدا كرده، موردبحث و توجه قرار گرفته و نشان‌داده‌شده كه اين جريان پيوسته در مسير طولاني تاريخ حيات خود انشعاباتي پيدا كرده و تحولات و فرازوفرودهایی به خود ديده؛ اما هيچ‌گاه از حركت بازنايستاده است.
در این كتاب مكتب فقهی و اصولی جعفری به‌صورت جریان پیوسته‌ای كه از وحی الهی، سنت پیامبر(ص) و سخنان اهل‌بیت سرچشمه گرفته و تا کنون تداوم پیدا كرده، موردبحث و توجه قرار گرفته و نشان‌داده‌شده كه این جریان پیوسته در مسیر طولانی تاریخ حیات خود انشعاباتی پیدا كرده و تحولات و فرازوفرودهایی به خود دیده؛ اما هیچ‌گاه از حركت بازنایستاده است.


در فصل اول اين اثر ثابت شده که اولين انشعاب در فقه جعفري به دست اصحاب آن حضرت ايجاد شد. در فصل دوم، با استناد به شواهد تاريخي نشان‌داده‌شده كه در سده‌هاي چهارم و پنجم هجري هر كدام از سه جريان حدیث گرا، عقل‌گرا و اجتهاد معتدلي، در حوزه‌اي، به فعاليت خود ادامه داده‌ است. با به صحنه آمدن شيوه اجتهادي [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسي]]، هر دو گروه حدیث گرا و عقل‌گرا در دستگاه عظيم اجتهادي شيخ طوسي هضم شدند. در فصل سوم نشان‌داده‌شده كه در سده ششم دستگاه اجتهادي شيخ آن‌چنان بر حوزه‌هاي علميه شيعه مسلط بود كه تا يك قرن فضاي حوزه‌هاي ديني در سراسر جهان تشيع را تسخير كرد و غالب فقيهان در اين سده از مكتب شيخ پيروي مي‌كردند. در فصل چهارم نشان‌داده‌شده كه [[قطب راوندی، سعید بن هبةالله|قطب‌الدين راوندي]]، حُمَّصي و به‌ويژه [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادریس حلي]] اين سدّ تقليد را در اواخر سده ششم هجري شکستند. در فصل پنجم و ششم آمده است كه اين انتقادات شديد بر جوّ حاكم بر حوزه‌ها دو واکنش متفاوت را ايجاد كرد؛ وازدگي از اجتهاد متعارف و روی‌آوردن به زهد و اخلاق، و پي‌ريزي اجتهادي مقتدر و مسلط در حوزه حله. در فصل هفتم جريان اخباري‌گري موردبحث قرار گرفته است.  
در فصل اول این اثر ثابت شده که اولین انشعاب در فقه جعفری به دست اصحاب آن حضرت ایجاد شد. در فصل دوم، با استناد به شواهد تاریخی نشان‌داده‌شده كه در سده‌های چهارم و پنجم هجری هر كدام از سه جریان حدیث گرا، عقل‌گرا و اجتهاد معتدلی، در حوزه‌ای، به فعالیت خود ادامه داده‌ است. با به صحنه آمدن شیوه اجتهادی [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]]، هر دو گروه حدیث گرا و عقل‌گرا در دستگاه عظیم اجتهادی شیخ طوسی هضم شدند. در فصل سوم نشان‌داده‌شده كه در سده ششم دستگاه اجتهادی شیخ آن‌چنان بر حوزه‌های علمیه شیعه مسلط بود كه تا یك قرن فضای حوزه‌های دینی در سراسر جهان تشیع را تسخیر كرد و غالب فقیهان در این سده از مكتب شیخ پیروی می‌كردند. در فصل چهارم نشان‌داده‌شده كه [[قطب راوندی، سعید بن هبةالله|قطب‌الدین راوندی]]، حُمَّصی و به‌ویژه [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادریس حلی]] این سدّ تقلید را در اواخر سده ششم هجری شکستند. در فصل پنجم و ششم آمده است كه این انتقادات شدید بر جوّ حاكم بر حوزه‌ها دو واکنش متفاوت را ایجاد كرد؛ وازدگی از اجتهاد متعارف و روی‌آوردن به زهد و اخلاق، و پی‌ریزی اجتهادی مقتدر و مسلط در حوزه حله. در فصل هفتم جریان اخباری‌گری موردبحث قرار گرفته است.  


در فصل هشتم نشان‌داده‌شده كه پس از يك سده سلطه اخباريان، [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحيد بهبهاني]] با منطقي قوي به مقابله با افكار اخباري‌گري پرداخت و در اندك زماني حوزه‌هاي ديني به تسخير مجدد مجتهدان درآمد. در فصل‌هاي پاياني اين اثر درباره [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ انصاري]] و بازسازي و تكميل دستگاه اجتهادي به دست او و ابتكارات و نوآوري‌هايش می‌خوانیم. <ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص23-26</ref>
در فصل هشتم نشان‌داده‌شده كه پس از یك سده سلطه اخباریان، [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحید بهبهانی]] با منطقی قوی به مقابله با افكار اخباری‌گری پرداخت و در اندك زمانی حوزه‌های دینی به تسخیر مجدد مجتهدان درآمد. در فصل‌های پایانی این اثر درباره [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]] و بازسازی و تكمیل دستگاه اجتهادی به دست او و ابتكارات و نوآوری‌هایش می‌خوانیم. <ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص23-26</ref>


جهت اطلاع از ویژگی‌های کتاب به صفحات 26 و 27 از مقدمه آن مراجعه نمایید.
جهت اطلاع از ویژگی‌های کتاب به صفحات 26 و 27 از مقدمه آن مراجعه نمایید.


==پانویس==
==پانویس==