حکیم‌الملک گیلانی، نظام‌الدین احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مالدین' به 'م‌الدین'
جز (جایگزینی متن - ' الدین' به 'الدین')
جز (جایگزینی متن - 'مالدین' به 'م‌الدین')
خط ۵۰: خط ۵۰:
هم‌چنان­که در کتب تراجم، زوایای زندگی علمی و تاریخ وفاتِ این دانشمندِ گمنام دقیقاً مشخّص نیست، در نام دقیق وی نیز اختلاف نظرهایی بین تراجم‌­نویسان رخ داده است؛ در برخی منابع همچون ''ریحانة الادب'' (ج2، ص60)، ''فهرست کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران'' (ج2، ص4) و... نام وی به صورتِ «نظام‌الدین علی بن حسن بن نظام‌الدین گیلانی مریدانی» یا «نظام‌الدین احمد بن علی گیلانی» آمده است و به نحو دقیق بیان ننموده‌اند که آنان دو نفر هستند یا یک فرد بیش­تر نیستند؟
هم‌چنان­که در کتب تراجم، زوایای زندگی علمی و تاریخ وفاتِ این دانشمندِ گمنام دقیقاً مشخّص نیست، در نام دقیق وی نیز اختلاف نظرهایی بین تراجم‌­نویسان رخ داده است؛ در برخی منابع همچون ''ریحانة الادب'' (ج2، ص60)، ''فهرست کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران'' (ج2، ص4) و... نام وی به صورتِ «نظام‌الدین علی بن حسن بن نظام‌الدین گیلانی مریدانی» یا «نظام‌الدین احمد بن علی گیلانی» آمده است و به نحو دقیق بیان ننموده‌اند که آنان دو نفر هستند یا یک فرد بیش­تر نیستند؟


باید دانست که اصحّ اتّحادِ آن دو نام است؛ چنان­که برخی تراجم نویسان دقیق النظر، همچون مرحوم ثقةالإسلام تبریزی در ''مرآت الکتب'' (ج4، ص155) نیز بدان آگاهی داده‌­اند: «أقول الذی صرّح المؤلّف فی آخر أجزاء شرحه کراراً هو نظام‌الدین المریدانی اللاهجانی الجیلانی و فی بعضه نظامالدین بن علیّ، فیعلم منه أنّ علیّاً اسم ابیه..» و همچنین با توجّه به بدست آمدن دستنویس ِخطّ مؤلّفِ کتابِ ''أنوار الفصاحة و أسرار البلاغة'' (شرح نهج البلاغة)، در یکی از کتابخانه‌های یمن، که نام دقیق وی «حکیم الملک، نظام‌الدین احمد بن علی بن حسن مریدانی لاهیجی گیلانی» ثبت گردیده است؛ به نظر می­رسد این قرائن قوی، فصل الخطابی برای حدس و گمان­های بی‌­پایه و دلیل بوده باشد. شوربختانه نقل ناقص یا بدون دقّتِ کاتبان در ثبتِ دقیق نام خود یا پدر صاحب ترجمه، در رقم مؤلّف و غیر آن، به تدریج زمینه راه­یابی خطاهایی در نوشته­‌های تراجم‌نویسان گردیده و تصحیفاتی را نیز در ثبت نام دقیق وی به دنبال داشته است!
باید دانست که اصحّ اتّحادِ آن دو نام است؛ چنان­که برخی تراجم نویسان دقیق النظر، همچون مرحوم ثقةالإسلام تبریزی در ''مرآت الکتب'' (ج4، ص155) نیز بدان آگاهی داده‌­اند: «أقول الذی صرّح المؤلّف فی آخر أجزاء شرحه کراراً هو نظام‌الدین المریدانی اللاهجانی الجیلانی و فی بعضه نظام‌الدین بن علیّ، فیعلم منه أنّ علیّاً اسم ابیه..» و همچنین با توجّه به بدست آمدن دستنویس ِخطّ مؤلّفِ کتابِ ''أنوار الفصاحة و أسرار البلاغة'' (شرح نهج البلاغة)، در یکی از کتابخانه‌های یمن، که نام دقیق وی «حکیم الملک، نظام‌الدین احمد بن علی بن حسن مریدانی لاهیجی گیلانی» ثبت گردیده است؛ به نظر می­رسد این قرائن قوی، فصل الخطابی برای حدس و گمان­های بی‌­پایه و دلیل بوده باشد. شوربختانه نقل ناقص یا بدون دقّتِ کاتبان در ثبتِ دقیق نام خود یا پدر صاحب ترجمه، در رقم مؤلّف و غیر آن، به تدریج زمینه راه­یابی خطاهایی در نوشته­‌های تراجم‌نویسان گردیده و تصحیفاتی را نیز در ثبت نام دقیق وی به دنبال داشته است!


== آثار ==
== آثار ==