پرش به محتوا

أسرار الحكم في المفتتح و المختتم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ملا صدرا ' به 'ملا صدرا'
جز (جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب')
جز (جایگزینی متن - 'ملا صدرا ' به 'ملا صدرا')
خط ۴۶: خط ۴۶:


'''أسرار الحكم''' اثر جناب [[ملا هادى سبزوارى]] از متون فلسفى، عرفانى، كلامى و فقهى شيعه در سده سيزدهم هجرى است.
'''أسرار الحكم''' اثر جناب [[ملا هادى سبزوارى]] از متون فلسفى، عرفانى، كلامى و فقهى شيعه در سده سيزدهم هجرى است.
مؤلف كه از پيروان مكتب عرفانى و حكمت متعاليه ملا صدرا است، در اين كار بر مبناى اين مشرب، مجموعه‌اى از تعاليم و آموزه‌هاى دين و فلسفه و كلام و شريعت را طرح كرده است.
مؤلف كه از پيروان مكتب عرفانى و حكمت متعاليه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملا صدرا]]است، در اين كار بر مبناى اين مشرب، مجموعه‌اى از تعاليم و آموزه‌هاى دين و فلسفه و كلام و شريعت را طرح كرده است.


اين اثر از کتاب‌هاى بين رشته‌اى است كه چهار دانش فلسفه، عرفان، كلام و فقه را در دو بخش حكمت نظرى و حكمت عملى سامان داده است. در بخش حكمت نظرى، بر اساس معتقدات شيعه و با مشربى عرفانى- فلسفى از مباحث متداول كلام اسلامى شامل خدا شناسى، صفات و افعال خدا، خود شناسى و معارف نفس، معاد شناسى و نبوت و امامت بحث شده و در بخش حكمت عملى اسرار و حكمت‌هاى عبادات بيان گرديده است.
اين اثر از کتاب‌هاى بين رشته‌اى است كه چهار دانش فلسفه، عرفان، كلام و فقه را در دو بخش حكمت نظرى و حكمت عملى سامان داده است. در بخش حكمت نظرى، بر اساس معتقدات شيعه و با مشربى عرفانى- فلسفى از مباحث متداول كلام اسلامى شامل خدا شناسى، صفات و افعال خدا، خود شناسى و معارف نفس، معاد شناسى و نبوت و امامت بحث شده و در بخش حكمت عملى اسرار و حكمت‌هاى عبادات بيان گرديده است.
خط ۷۷: خط ۷۷:
وى ابتدا مسئله را طرح كرده سپس اسرار و حكمت و بعد تطبيق اين حكمت‌ها با معارف عرفانى و نقل ابيات را آورده است. از جمله در بيان اسرار آب مطلق و آب جارى، آن را با عقل بسيط نفس كه خلاق معقولات نفسانى است، مرتبط دانسته و اين كه آب مضاف طاهر است اما مطهر نيست به نظر سبزوارى به دليل اين حكمت است كه وقتى وجودات مقيده به ماهيت امكانيه مضاف شوند نمى‌توانند هم‌ديگر را تكميل كنند.
وى ابتدا مسئله را طرح كرده سپس اسرار و حكمت و بعد تطبيق اين حكمت‌ها با معارف عرفانى و نقل ابيات را آورده است. از جمله در بيان اسرار آب مطلق و آب جارى، آن را با عقل بسيط نفس كه خلاق معقولات نفسانى است، مرتبط دانسته و اين كه آب مضاف طاهر است اما مطهر نيست به نظر سبزوارى به دليل اين حكمت است كه وقتى وجودات مقيده به ماهيت امكانيه مضاف شوند نمى‌توانند هم‌ديگر را تكميل كنند.


وى آن‌گاه اسرار ديگر مطهرات را از قبيل ارض، نار، اسلام، انتقال، انقلاب و استحاله، گم شدن و ازاله توضيح مى‌دهد و در جهت مقابل معتقد است نجاست ده‌گانه نيز هر كدام حامل رازى نهفته و باطنى هستند و بر قوه غضبى و شهوى كه نجاست معنوى و قذارت روحانى انسان را دارند و نيز ديگر قواى نفسانى قابل تطبيق مى‌باشد. وى از آموزه‌هاى فلاسفه‌اى مانند [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] و ارسطو و ملا صدرا و تعاليم قرآنى نكات ظريفى برداشت مى‌كند و در تبيين حقايق باطنى مسايل عبادى و معنوى از آنها استفاده مى‌كند. سپس در باره اسرار معنوى وضو، غسل و تيمم و مناسبات اين پديده‌ها و تاثير آنها در تطهير باطن انسان را و نيز در باره نواقض طهارت و انواع آلودگى‌هاى معنوى بحث مى‌نمايد.
وى آن‌گاه اسرار ديگر مطهرات را از قبيل ارض، نار، اسلام، انتقال، انقلاب و استحاله، گم شدن و ازاله توضيح مى‌دهد و در جهت مقابل معتقد است نجاست ده‌گانه نيز هر كدام حامل رازى نهفته و باطنى هستند و بر قوه غضبى و شهوى كه نجاست معنوى و قذارت روحانى انسان را دارند و نيز ديگر قواى نفسانى قابل تطبيق مى‌باشد. وى از آموزه‌هاى فلاسفه‌اى مانند [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] و ارسطو و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملا صدرا]]و تعاليم قرآنى نكات ظريفى برداشت مى‌كند و در تبيين حقايق باطنى مسايل عبادى و معنوى از آنها استفاده مى‌كند. سپس در باره اسرار معنوى وضو، غسل و تيمم و مناسبات اين پديده‌ها و تاثير آنها در تطهير باطن انسان را و نيز در باره نواقض طهارت و انواع آلودگى‌هاى معنوى بحث مى‌نمايد.


در مسايل و مفاهيم نماز و زكات و روزه هم همين مشرب را دنبال مى‌كند و مفاهيم عبادى را با قواى نفسانى تطبيق مى‌دهد و از طريق اين تطبيق ارتباط شريعت، طريقت و حقيقت را به دست مى‌آورد. در اين بحث‌ها بهره‌گيرى از مفهوم اضافه اشراقيه، اسرار علم حروف، مفهوم وجودات امكانيه، مراتب عقل و نفس و مطلق و مقيد و رذيلت‌ها و فضيلت‌هاى باطنى به وفور در خلال نكات و برداشت‌هاى عرفانى سبزوارى طرح مى‌گردد.
در مسايل و مفاهيم نماز و زكات و روزه هم همين مشرب را دنبال مى‌كند و مفاهيم عبادى را با قواى نفسانى تطبيق مى‌دهد و از طريق اين تطبيق ارتباط شريعت، طريقت و حقيقت را به دست مى‌آورد. در اين بحث‌ها بهره‌گيرى از مفهوم اضافه اشراقيه، اسرار علم حروف، مفهوم وجودات امكانيه، مراتب عقل و نفس و مطلق و مقيد و رذيلت‌ها و فضيلت‌هاى باطنى به وفور در خلال نكات و برداشت‌هاى عرفانى سبزوارى طرح مى‌گردد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش