۶۱٬۱۸۹
ویرایش
ادوار فقه و کیفیت بیان آن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '(صلى الله عليه و آله)' به '(ص)'
جز (جایگزینی متن - 'شيخ صدوق' به 'شيخ صدوق') |
جز (جایگزینی متن - '(صلى الله عليه و آله)' به '(ص)') |
||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
ايشان اين لغت را داراى صبغه اسلامى، نه غربى و يونانى، مى‌داند و در صدد پاسخ به شبهه كسانى كه با بيان ادله‌اى خواسته‌اند اين كلمه را برگرفته از فرهنگ رومى قلمداد كنند، برآمده است. | ايشان اين لغت را داراى صبغه اسلامى، نه غربى و يونانى، مى‌داند و در صدد پاسخ به شبهه كسانى كه با بيان ادله‌اى خواسته‌اند اين كلمه را برگرفته از فرهنگ رومى قلمداد كنند، برآمده است. | ||
مؤلف، پيدايش فقه در ميان مسلمانان را مربوط به بعد از هجرت پيامبر( | مؤلف، پيدايش فقه در ميان مسلمانان را مربوط به بعد از هجرت پيامبر(ص) از مكه به مدينه مى‌داند و علت آن را نزول آيات الاحكام كه در حدود يك سوم قرآن را تشكيل مى‌دهند در مدينه، مى‌داند. | ||
او در مورد هدف از علم فقه مى‌گويد: از آن‌جايى كه انسان مؤمن خود را ملتزم به پيروى از اوامر و نواهى خداوند مى‌داند، فلذا بايد علمى باشد تا دستورات شريعت را كه همان اوامر و نواهى مولا مى‌باشند، استخراج نموده و در اختيار مكلفين قرار دهد. | او در مورد هدف از علم فقه مى‌گويد: از آن‌جايى كه انسان مؤمن خود را ملتزم به پيروى از اوامر و نواهى خداوند مى‌داند، فلذا بايد علمى باشد تا دستورات شريعت را كه همان اوامر و نواهى مولا مى‌باشند، استخراج نموده و در اختيار مكلفين قرار دهد. | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
بخش اول کتاب، تحت عنوان ادوار فقه و كيفيت بيان آن مى‌باشد. نخستين مطلبى كه مؤلف در اين‌جا آورده، ادوار فقه است كه در نه دوره مى‌باشد: | بخش اول کتاب، تحت عنوان ادوار فقه و كيفيت بيان آن مى‌باشد. نخستين مطلبى كه مؤلف در اين‌جا آورده، ادوار فقه است كه در نه دوره مى‌باشد: | ||
ابتدا مرحله تشريع است كه از روز بعثت پيامبر( | ابتدا مرحله تشريع است كه از روز بعثت پيامبر(ص) آغاز شده و تا روز وفات حضرت ادامه پيدا كرده است. | ||
در اين قسمت چند چيز مورد توجه واقع شده كه عبارتند از: كيفيت پيدايش فقه در اين مرحله، خاستگاه فقه و تشريح در اين دوره، مكان و زمان وحى، چگونگى دعوت پيامبر( | در اين قسمت چند چيز مورد توجه واقع شده كه عبارتند از: كيفيت پيدايش فقه در اين مرحله، خاستگاه فقه و تشريح در اين دوره، مكان و زمان وحى، چگونگى دعوت پيامبر(ص)، تدوين فقه و شريعت، وضعيت كلمه فقه و فقيه در مرحله تشريع و نشر و گسترش فقه، همان‌گونه كه ملاحظه مى‌شود در اين دوره فقه از ناحيه وحى بوده و نظريات شافعيه و مالكيه كه قائلند گاهى نيز پيامبر(ص) خود اجتهاد مى‌كرده صحيح نمى‌باشد. | ||
مرحله تبيين و تدوين، دومين مرحله فقه است كه بنا بر عقيده شيعه، اين دوره از زمان اتمام تشريع آغاز شده و تا پايان ارتباط امام دوازدهم با نواب اربعه ادامه يافته است. دانشمندانى نظير على بن حسين بن بابويه، كلينى، ابن قولويه از بزرگان فقهى اين دوره مى‌باشند. | مرحله تبيين و تدوين، دومين مرحله فقه است كه بنا بر عقيده شيعه، اين دوره از زمان اتمام تشريع آغاز شده و تا پايان ارتباط امام دوازدهم با نواب اربعه ادامه يافته است. دانشمندانى نظير على بن حسين بن بابويه، كلينى، ابن قولويه از بزرگان فقهى اين دوره مى‌باشند. | ||
اهل سنت در مورد اين دوره نظر ديگرى دارند كه مؤلف ضمن اشاره بدان به پاسخش پرداخته است. وى در اين قسمت ضمن بيان امتيازات فقه شيعه به اختلافى كه در ميان مسلمانان بعد از پيامبر( | اهل سنت در مورد اين دوره نظر ديگرى دارند كه مؤلف ضمن اشاره بدان به پاسخش پرداخته است. وى در اين قسمت ضمن بيان امتيازات فقه شيعه به اختلافى كه در ميان مسلمانان بعد از پيامبر(ص) راجع به تدوين کتاب و جمع‌آورى حديث پديد آمد، اشاره كرده، تدوين کتاب قرآن و مصحف فاطمه(سلام الله عليها) و صحيفه را نتيجه زحمات امام على(عليه السلام) در اين دوره برمى‌شمارد. | ||
از اصحاب امام على(عليه السلام) نيز افرادى مثل سلمان، ابو ذر، ابو رافع غلام پيامبر( | از اصحاب امام على(عليه السلام) نيز افرادى مثل سلمان، ابو ذر، ابو رافع غلام پيامبر(ص)، على بن ابى رافع و ديگران نيز کتاب‌هايى تدوين نموده‌اند كه نوعا در كتب رجال بدانها اشاره شده است. | ||
سومين دوره فقه كه دسته‌بندى و تبويب نام دارد و از روز غيبت كبراى امام زمان(عجل الله تعالى فرجه الشريف) شروع شده و تا زمان وفات فقيه نام‌دار شيعه مرحوم [[شيخ مفيد]] ادامه داشته است، كارهاى بزرگى در اين دوره توسط فقها و دانشمندان انجام شده كه پاسدارى از حريم تشيع در مقابل دسيسه‌ها و تحريف‌ها از آن جمله مى‌باشد، چرا كه دشمنان با تلاش شبانه‌روزى مى‌كوشيدند تا با جعل حديث و تفرقه افكنى مذهب حقه را به بيراهه ببرند. | سومين دوره فقه كه دسته‌بندى و تبويب نام دارد و از روز غيبت كبراى امام زمان(عجل الله تعالى فرجه الشريف) شروع شده و تا زمان وفات فقيه نام‌دار شيعه مرحوم [[شيخ مفيد]] ادامه داشته است، كارهاى بزرگى در اين دوره توسط فقها و دانشمندان انجام شده كه پاسدارى از حريم تشيع در مقابل دسيسه‌ها و تحريف‌ها از آن جمله مى‌باشد، چرا كه دشمنان با تلاش شبانه‌روزى مى‌كوشيدند تا با جعل حديث و تفرقه افكنى مذهب حقه را به بيراهه ببرند. | ||
| خط ۱۸۷: | خط ۱۸۷: | ||
ايشان در همين جا به احاديثى از اهل بيت(عليهم السلام) راجع به اهميت فقه نقل نموده است. چنان‌كه براى ادوار فقه نه مرحله بيان شده است، براى كيفيت بيان آن نيز شش مرحله ترسيم گرديده كه عبارتند از: | ايشان در همين جا به احاديثى از اهل بيت(عليهم السلام) راجع به اهميت فقه نقل نموده است. چنان‌كه براى ادوار فقه نه مرحله بيان شده است، براى كيفيت بيان آن نيز شش مرحله ترسيم گرديده كه عبارتند از: | ||
1- زمان رسول اكرم( | 1- زمان رسول اكرم(ص) از بعثت تا رحلت. | ||
2- از زمان حضرت على(عليه السلام) تا عصر فقيه بزرگ [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]. | 2- از زمان حضرت على(عليه السلام) تا عصر فقيه بزرگ [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]. | ||