۸۵٬۴۹۵
ویرایش
جلوه‌های بلاغت در نهج‌البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
# در بین شروح متعدد [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)|نهج‌البلاغه]]، سه شرح از «[[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحدید معتزلى]]»، «[[ابن میثم، میثم بن علی|ابن میثم بحرانى]]» و «[[هاشمی خویی، سید حبیب‌الله|میرزا حبیب‌الله خویى]]» بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص63-66</ref>. | # در بین شروح متعدد [[نهجالبلاغة (صبحی صالح)|نهج‌البلاغه]]، سه شرح از «[[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحدید معتزلى]]»، «[[ابن میثم، میثم بن علی|ابن میثم بحرانى]]» و «[[هاشمی خویی، سید حبیب‌الله|میرزا حبیب‌الله خویى]]» بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص63-66</ref>. | ||
==جنبه‌های بلاغی | ==جنبه‌های بلاغی نهج‌البلاغه== | ||
نظر نویسنده درباره میزان اهتمام شارحان نهج البلاغه به افق‌های بلاغت در کلام [[امام علی(ع)]] به این شرح است: | نظر نویسنده درباره میزان اهتمام شارحان نهج البلاغه به افق‌های بلاغت در کلام [[امام علی(ع)]] به این شرح است: | ||
# [[شرح ابن ابى‌الحدید]]، شرحى تاریخى و کلامى است، اما گه‌گاه به‌مناسبتِ مصداقى زیبا و شایان توجه از یکى از مسائل علم بیان یا بدیع، بابى تحت آن عنوان گشوده و به ذکر مثال‌هاى متعددى از قرآن، حدیث، شعر و کتب ادبى مى‌پردازد. | # [[شرح نهجالبلاغة (ابن ابی‌الحديد)|شرح ابن ابى‌الحدید]]، شرحى تاریخى و کلامى است، اما گه‌گاه به‌مناسبتِ مصداقى زیبا و شایان توجه از یکى از مسائل علم بیان یا بدیع، بابى تحت آن عنوان گشوده و به ذکر مثال‌هاى متعددى از قرآن، حدیث، شعر و کتب ادبى مى‌پردازد. | ||
# [[شرح | # [[شرح نهجالبلاغة (ابن میثم)|شرح نهج‌البلاغه ابن میثم بحرانى]]، نمودارى از تبحّر او در تمام فنون اسلامى و ادبى و حکمى و اسرار عرفانى است. ابن میثم در مقدمه شرح خود از بیان ابواب مختلف بلاغت صرفاً در مجاز و استعاره بحث کرده که بحثى مستقل از نهج البلاغه است و به سخنان امام نیز در آن استشهاد نشده است. اما در متن شرح گه‌گاه برخى از مصادیق زیبایى‌هاى بیانى و بدیع را ذکر کرده است. | ||
# [[منهاج البراعة في شرح | # [[منهاج البراعة في شرح نهجالبلاغة (خویی)|منهاج البراعة في شرح نهجالبلاغة]]، به دلیل مقدمه مبسوط آن در توضیح ابواب بیان و بدیع، از نظر محتوا و تبویب این رساله بیشتر از شروح دیگر قابل توجه است، لیکن در موارد متعددى به‌جاى استشهاد به کلمات [[امام علی(ع)]]، به مثال‌هاى قرآنى یا به اشعار عربى استناد شده و ازاین‌روى غایت مشروح در پیشگفتار این رساله را تأمین نمى‌کند و پس از اتمام مقدمه نیز خطبه‌ها و نامه‌ها از زاویه بلاغت مورد بررسى قرار نگرفته‌اند و برخلاف شرح ابن میثم و شرح ابن ابى‌الحدید به مصادیق فنون علم بیان یا محسنات علم بدیع اشاره نشده است<ref>ر.ک: همان، ص59-62</ref>. | ||
==نمونه مطالب== | ==نمونه مطالب== | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
==انتقادها و نوآوری‌ها== | ==انتقادها و نوآوری‌ها== | ||
به گفته [[محمد خاقانی]]، برخی از ابتکارات او در این کتاب عبارت است از: | به گفته [[محمد خاقانی]]، برخی از ابتکارات او در این کتاب عبارت است از: | ||
# ابطال نظر نویسنده [[منهاج البراعة في شرح نهج البلاغة (خویی)]] در مورد تقسیم شش‌گانه استعاره از نظر حسى بودن و عقلى بودن ارکان آن، با تأکید بر کلیت مفاهیم معقول<ref>ر.ک: همان، ص108</ref>. | # ابطال نظر نویسنده [[منهاج البراعة في شرح نهجالبلاغة (خویی)|منهاج البراعة في شرح نهج البلاغة (خویی)]] در مورد تقسیم شش‌گانه استعاره از نظر حسى بودن و عقلى بودن ارکان آن، با تأکید بر کلیت مفاهیم معقول<ref>ر.ک: همان، ص108</ref>. | ||
# تحقیق استعاره تعبیه در لام عاقبت<ref>ر.ک: همان، ص119</ref>. | # تحقیق استعاره تعبیه در لام عاقبت<ref>ر.ک: همان، ص119</ref>. | ||
# تحلیل مذهب «لاتشبیه و لاتنزیه» براى تبیین استعارات مربوط به صفات و افعال بارى تعالى و نارسا بودن واژه‌هاى تشبیه و استعاره در این مورد<ref>ر.ک: همان، ص140</ref>. | # تحلیل مذهب «لاتشبیه و لاتنزیه» براى تبیین استعارات مربوط به صفات و افعال بارى تعالى و نارسا بودن واژه‌هاى تشبیه و استعاره در این مورد<ref>ر.ک: همان، ص140</ref>. | ||