۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بحثی کوتاه پیرامون نهجالبلاغة و مدارک آن: تفاوت میان نسخهها
بحثی کوتاه پیرامون نهجالبلاغة و مدارک آن (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲ نوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۸:۴۱
، ۲ نوامبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - 'سيد مرتضى' به 'سيد مرتضى'
جز (جایگزینی متن - 'ابن طاووس' به 'ابن طاووس') |
جز (جایگزینی متن - 'سيد مرتضى' به 'سيد مرتضى') |
||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در نه عنوان، مطرح گرديده است. | كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در نه عنوان، مطرح گرديده است. | ||
بااينكه در استناد جمعآورى نهج البلاغة به سيد رضى، جاى هيچگونه ترديدى نيست، ليكن [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] (608 - 681ق) در اين موضوع ترديد كرده و گفته است: «نهج البلاغة را برخى از شريف رضى و برخى ديگر از سيد مرتضى برادر او مىدانند» و نيز [[ذهبى]] (م 748ق) گفته است: «نهج البلاغة تأليف سيد مرتضى است». [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] شبههى ديگرى نيز القاء كرده و نوشته است: «برخى مىگويند نهج البلاغة از سخنان على(ع) نيست، بلكه ساخته و انشاء همان كسى است كه آن را جمعآورى كرده است و خدا بهتر مىداند» و نيز نگارنده «ميزان الاعتدال»، پا را فراتر گذارده و گفته است: «شريف رضى متهم است به اينكه نهج البلاغة را ساخته و به على(ع) نسبت داده است» <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/9 مقدمه، ص 9]</ref>. | بااينكه در استناد جمعآورى نهج البلاغة به سيد رضى، جاى هيچگونه ترديدى نيست، ليكن [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] (608 - 681ق) در اين موضوع ترديد كرده و گفته است: «نهج البلاغة را برخى از شريف رضى و برخى ديگر از [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] برادر او مىدانند» و نيز [[ذهبى]] (م 748ق) گفته است: «نهج البلاغة تأليف [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] است». [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] شبههى ديگرى نيز القاء كرده و نوشته است: «برخى مىگويند نهج البلاغة از سخنان على(ع) نيست، بلكه ساخته و انشاء همان كسى است كه آن را جمعآورى كرده است و خدا بهتر مىداند» و نيز نگارنده «ميزان الاعتدال»، پا را فراتر گذارده و گفته است: «شريف رضى متهم است به اينكه نهج البلاغة را ساخته و به على(ع) نسبت داده است» <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/9 مقدمه، ص 9]</ref>. | ||
نويسنده با استفاده از برخى كتابها كه در اين باره به بحث پرداختهاند، اثر حاضر را، در پاسخ به اين دو شبههى بىاساس، تهيه كرده است <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/9 همان]</ref>. | نويسنده با استفاده از برخى كتابها كه در اين باره به بحث پرداختهاند، اثر حاضر را، در پاسخ به اين دو شبههى بىاساس، تهيه كرده است <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/9 همان]</ref>. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
عناوينى كه نويسنده در ذيل آنها به بررسى مطالب پرداخته است، به ترتيب عبارتند از: | عناوينى كه نويسنده در ذيل آنها به بررسى مطالب پرداخته است، به ترتيب عبارتند از: | ||
الف)- گردآورنده نهج البلاغة: نويسنده، معتقد است درستى استناد گردآورى نهج البلاغة به شريف رضى را از راههاى متعددى مىتوان اثبات كرد. از جمله راههايى كه وى مطرح كرده است، عبارت است از اينكه ابوالعباس احمد بن على بن عباس [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] (م 450ق) در فهرست خود، شريف رضى و برادرش سيد مرتضى را ياد كرده و نگارشهاى آنان را نام مىبرد و اين كتابها را از شريف رضى مىداند: «حقائق التنزيل»، «مجاز القرآن»، «خصائص الأئمة»، «مجازات الآثار النبوية» و «نهج البلاغة» و آنجا كه نگارشهاى سيد مرتضى را مىشمارد، از كتابى به نام «نهج البلاغة» ياد نمىكند <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/15 متن كتاب، ص 15]</ref>. | الف)- گردآورنده نهج البلاغة: نويسنده، معتقد است درستى استناد گردآورى نهج البلاغة به شريف رضى را از راههاى متعددى مىتوان اثبات كرد. از جمله راههايى كه وى مطرح كرده است، عبارت است از اينكه ابوالعباس احمد بن على بن عباس [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] (م 450ق) در فهرست خود، شريف رضى و برادرش [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] را ياد كرده و نگارشهاى آنان را نام مىبرد و اين كتابها را از شريف رضى مىداند: «حقائق التنزيل»، «مجاز القرآن»، «خصائص الأئمة»، «مجازات الآثار النبوية» و «نهج البلاغة» و آنجا كه نگارشهاى [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] را مىشمارد، از كتابى به نام «نهج البلاغة» ياد نمىكند <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/15 متن كتاب، ص 15]</ref>. | ||
ب)- نهج البلاغة، بخشى از سخنان على(ع) است: در اثبات اين مدعا، نويسنده دلايلى را ذكر كرده است كه از جمله آنها عبارتند از اينكه: | ب)- نهج البلاغة، بخشى از سخنان على(ع) است: در اثبات اين مدعا، نويسنده دلايلى را ذكر كرده است كه از جمله آنها عبارتند از اينكه: | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
د)- مدارك نهج البلاغة: به اعتقاد نويسنده، براى اثبات استناد نهج البلاغة به حضرت على(ع)، از راههايى مىتوان استفاده كرد كه برخى از آنها عبارتند از: | د)- مدارك نهج البلاغة: به اعتقاد نويسنده، براى اثبات استناد نهج البلاغة به حضرت على(ع)، از راههايى مىتوان استفاده كرد كه برخى از آنها عبارتند از: | ||
#دقت در متن و به اصطلاح «سبكشناسى» و سنجيدن آن با ساير تأليفات شريف رضى و سيد مرتضى و ديگر دانشمندان؛ به باور نويسنده، كسانى كه با ادبيات عرب آشنائى كامل داشته باشند، با يك بررسى اجمالى يقين پيدا مىكنند كه «نهج البلاغة» نمىتواند انشاء و ساخته شريف رضى و امثال او باشد. | #دقت در متن و به اصطلاح «سبكشناسى» و سنجيدن آن با ساير تأليفات شريف رضى و [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] و ديگر دانشمندان؛ به باور نويسنده، كسانى كه با ادبيات عرب آشنائى كامل داشته باشند، با يك بررسى اجمالى يقين پيدا مىكنند كه «نهج البلاغة» نمىتواند انشاء و ساخته شريف رضى و امثال او باشد. | ||
#به گواهى خود شريف رضى كه مىگويد: «اين كتاب، منتخباتى از سخنان على(ع) است كه بهوسيلهى او گردآورى شده»، اكتفا كنيم و واضح است كه شريف رضى مورد اعتماد همهى دانشمندان اسلامى مىباشد. | #به گواهى خود شريف رضى كه مىگويد: «اين كتاب، منتخباتى از سخنان على(ع) است كه بهوسيلهى او گردآورى شده»، اكتفا كنيم و واضح است كه شريف رضى مورد اعتماد همهى دانشمندان اسلامى مىباشد. | ||
#با تتبع و بررسى وسيع و گسترده، مدارك و كتابهايى كه مىتواند مدرك نهج البلاغة باشد پيدا كنيم و درصورتىكه توانستيم همهى نهج البلاغة يا بخش عمدهى آن را در كتابهايى كه پيش از نهج البلاغة تأليف شده بيابيم، بىاساسى اين سخن: «نهج البلاغة ساخته و انشاء شريف رضى يا سيد مرتضى يا شخصى مانند آنهاست»، واضح مىگردد <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/45 همان، ص 45]</ref>. | #با تتبع و بررسى وسيع و گسترده، مدارك و كتابهايى كه مىتواند مدرك نهج البلاغة باشد پيدا كنيم و درصورتىكه توانستيم همهى نهج البلاغة يا بخش عمدهى آن را در كتابهايى كه پيش از نهج البلاغة تأليف شده بيابيم، بىاساسى اين سخن: «نهج البلاغة ساخته و انشاء شريف رضى يا [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] يا شخصى مانند آنهاست»، واضح مىگردد <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/45 همان، ص 45]</ref>. | ||
ه)- كارى كه در باره اين موضوع، در اين رساله انجام شده است: نويسنده براى اينكه فقط «كلىگوئى» نكرده باشد و نمونههايى در اثبات مدعاى خويش و بطلان شبهات مطرحشده، به خواننده نشان دهد، در اين بخش، با راهنمائى كتاب «مصادر نهج البلاغة»، «استناد نهج البلاغة» و... به اصل كتابها مراجعه كرده و مواردى را كه احتمال دارد مدرك نهج البلاغة باشد و يا لااقل مىتواند واضح سازد كه اين كلمات ساخته و انشاء شريف رضى نيست، با آدرس دقيق و تعيين چاپ كتاب، به ترتيب ذكر كرده است <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/69 همان، ص 69]</ref>. | ه)- كارى كه در باره اين موضوع، در اين رساله انجام شده است: نويسنده براى اينكه فقط «كلىگوئى» نكرده باشد و نمونههايى در اثبات مدعاى خويش و بطلان شبهات مطرحشده، به خواننده نشان دهد، در اين بخش، با راهنمائى كتاب «مصادر نهج البلاغة»، «استناد نهج البلاغة» و... به اصل كتابها مراجعه كرده و مواردى را كه احتمال دارد مدرك نهج البلاغة باشد و يا لااقل مىتواند واضح سازد كه اين كلمات ساخته و انشاء شريف رضى نيست، با آدرس دقيق و تعيين چاپ كتاب، به ترتيب ذكر كرده است <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/69 همان، ص 69]</ref>. | ||