أخبار نيل مصر: تفاوت میان نسخه‌ها

==گزارش محتوا==

دکتر [[مصطفی، لبیبه ابراهیم|ابراهیم مصطفى]]، در مقدمه کتاب تاریخچه‌اى از پیشینه نگارش جغرافیاى نیل را ذکر کرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=35&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص35]</ref> که چکیده آن به این شرح است: از آنجا که رود نیل سبب مواریث و عمران و آبادى مصر بوده است، همواره مورد اهتمام مصریان قرار داشته است. از جمله مشهورترین دانشمندان مصری یونانی که به تحقیق درباره نیل و منابع آن پرداخته است، "بطلمیوس" جغرافى‌دان است. نوشته‌های جغرافیایی او تمام نقاط عالم را شامل می‌شود. وی نقشه‌های فراوانی نیز از نیل ترسیم کرده است. نوشته‌ها و نقشه‌های او تا اواسط قرن شانزدهم یا عصر نهضت جدید، بزرگترین مرجع مطالعات جغرافیای عمومی بود. وی از مجرای نیل وصف دقیقی نمود و عرب نیز کتاب او را ترجمه کرد و مطالب فراوانی به آن افزود؛ اما آنها درباره عظمت‌های نیل کمتر نوشتند و مطالبی را هم که به نوشته‌های بطلمیوس افزودند، صحیح نبوده و مشتمل بر اساطیر و خرافات است.

در فصل اول، ابتدا آیاتی که به رود نیل تفسیر شده و روایاتی که در فضیلت رود نیل صادر شده، به تفصیل آمده است. مسعودی در مروج‌الذهب و منابع دیگر به مقدار جریان آب در رود نیل که به 16 ذرع مى‌رسیده و خراج سلطان را تأمین مى‌کرده است، اشاره کرده‌اند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=47&viewType=html ر.ک: همان، ص47]</ref>. در سرزمین مصر انبیای عظیم الشأنی مدفون هستند که نویسنده به آن افتخار کرده است. این فصل، با ذکر موجودات عجیب این سرزمین به اتمام مى‌رسد.

فصل دوم با بحثی درباره سرمنشأ رود نیل و مکان‌هایی که در آن جاری می‌شود و علت سبزی این رود آغاز شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=57&viewType=html ر.ک: همان، ص 57]</ref>. نکته‌ای که اشاره به آن لازم است، این است که نویسنده بنا داشته است که در کنار مطالب مربوط به نیل، به جاذبه‌ها و عجایب مصر اشاره کند. از جمله این شگفتى‌ها، اهرام مصر است که ویژگى‌های آنها و چگونگی ساخت این آثار و... آمده است.

نویسنده در سطور اولیه فصل اول کتاب، روایتی از پیامبر اکرم(ص) به نقل از ابوهریره ذکر کرده بود که در آن چهار رود سیحون، جیحون و فرات و نیل، نهرهاى بهشتی نامیده شده بود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=37&viewType=html ر.ک: همان، ص37]</ref>. با توجه به اینکه از رود نیل بحث شد، نویسنده فصلی را نیز به این سه رود اختصاص مى‌دهد.

مطالب دیگری نیز در ضمن فصولی آورده شده است که اگر چه ارتباط کاملی با عنوان کتاب ندارند؛ به عنوان مثال در آخر فصل دوم، بحثی فقهی درباره کراهت و یا عدم کراهت طهارت با برخی آب‌ها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=86&viewType=html ر.ک: همان، ص 86]</ref>؛ مانند زمزم آمده است که بهتر بود، در این نوشتار طرح نمى‌شد.

==وضعیت کتاب==

تحقیقاتی خوبی از سوی محققین - [[مصطفی، لبیبه ابراهیم|لبیبة ابراهیم مصطفی]] و [[محمد، نعمات عباس|نعمات عباس محمد]] - به صورت پاورقی آمده که علاوه بر ذکر منابع، ابهامات کتاب را نیز بر طرف کرده است. دو نسخه خطی اثر نیز توسط محققین مقابله شده است و اختلافات ذکر شده است.

==فهرست‌های کتاب==

# اعلام<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=109&viewType=html ر.ک: همان، ص109]</ref>.

# مصادر و مراجع تحقیق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=131&viewType=html ر.ک: همان، ص131]</ref>.

# موضوعات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=143&viewType=html ر.ک: همان، ص143]</ref>.

==پانويس ==

<references />

==وابسته‌ها==

{{وابسته‌ها}}

[[فضائل مصر المحروسة]]

[[الروضة المأنوسة في أخبار مصر المحروسة]]

[[رده:کتاب‌شناسی]]

[[رده:تاریخ]]

[[رده:تاریخ آفریقا]]

[[رده:بهمن (1400)]]