«أل. موت» أو ايديولوجيا الإرهاب الفدايي: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

'''«أل. موت» أو ايديولوجيا الإرهاب الفدايي''' اثر [[بن عمو، سمیرة|سمیرة بن عمو]]، با مراجعه لغوی [[حسن، عبدالکريم|عبدالکریم حسن]]، کتابی است پیرامون فرقه اسماعیلیه و بررسی دیدگاه این فرقه پیرامون مسئله ترور که به زبان عربی و در دوران اخیر نوشته شده است.

==ساختار==

کتاب با دو مقدمه از نویسنده آغاز و مطالب در سه باب و هر باب در سه فصل، تنظیم شده است.

نویسنده در ابتدا، تاریخ و ادبیات اسماعیلی را مورد بحث قرار داده و سپس، به بررسی متون این فرقه پرداخته و در نهایت، دیدگاه این گروه پیرامون ترور را بررسی نموده است.

==گزارش محتوا==

در مقدمه طبع اول، به معرفی فرقه اسماعیلیه و خاستگاه آن در ایران و سوریه، پرداخته شده است. به گفته نویسنده، در قرن یازدهم میلادی و پس از وفات المستنصر، خلیفه فاطمی، فرقه حشاشین نشأت گرفت. موطن و جایگاه نخستین این فرقه، در ایران و سپس در سوریه بوده و علی‌رغم اینکه فرقه ایرانی آن، فرقه اصلی و فرقه سوری، فرقه تابع و فرعی بود، در عالم غرب، بیشتر فرقه سوری آن شناخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/7 مقدمه دوم، ص7]</ref>.

در باب اول، در سه فصل زیر، به معرفی تاریخ و ادبیات فرقه اسماعیلیه پرداخته شده است.

نویسنده در فصل اول، به‌منظور تعریف حرکت و قیام اسماعیلیه، به معرفی مذهب شیعه و چگونگی شکل‌گیری آن در صدر اسلام و اختلافات به وجود آمده بر سر خلافت و جانشینی پیامبر(ص) پرداخته است. بعد از شمردن ائمه شیعه تا [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] بحث را با فرزند آن حضرت؛ یعنی اسماعیل و فرقه اسماعیل ادامه می‌دهد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/29 همان، ص29- 45]</ref>.

لازم به ذکر است که نویسنده اطلاع دقیقی از مذهب تشیع و تاریخچه آن ندارد زیرا آغاز تشیع را بعد از شهادت [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] یا همراه با قیام مختار ثقفی می‌داند و آن را صرفاً یک حرکت سیاسی معرفی می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/32 همان، ص32]</ref>.

در فصل دوم، به‌منظور معرفی شاخه نزاریه اسماعیلیه، ابتدا زندگی‌نامه مختصری از حسن صباح ارائه گردیده و سپس به معرفی نزاریه ایران و سوریه پرداخته شده است. نص اصلی مربوط به سیره و زندگی‌نامه حسن صباح به نام «قصه سیدنا» مفقود گردیده و امروزه تنها راه دست‌یابی به زندگی‌نامه و اطلاعاتی پیرامون این شخص، فقط از دو طریق ممکن است که عبارت است از نوشته‌های عطاملک جوینی و [[رشیدالدین فضل‌الله]] که در این فصل، به بررسی هر دو طریق پرداخته شده است. در این دو نوشتار نیز مواردی مبهم و تاری وجود دارد که یکی از آن‌ها نپرداختن به دلیل مهاجرت «صباح» به مصر است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/46 همان، ص46- 66]</ref>. نویسنده نیز به دلیل نبود منابع کافی به‌طور مختصر از آن حجرت سخن می‌گوید<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/50 همان، ص50]</ref>.

در پایان این فصل پای سخن مؤلف درباره نزاریان سوریه می‌توان نشست<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/66 همان، ص66-71]</ref>.

نویسنده در فصل سوم ضمن مکاتبات اسماعیلیه در الموت، دعوت اسماعیلیه را به قسمت قدیم و جدید تقسیم نموده است:

دعوت قدیم، خود به سه مرحله تقسیم شده است: نخست مرحله قبل از رفتن فاطمیان به مصر (که مرحله اختمار و حضانت نام گرفته است)؛ دومین مرحله، مرحله‌ای است که به مرگ المستنصربالله ختم می‌شود؛ و سوم مرحله پس از مرگ المستنصر است (در این مرحله، اسماعیلیه به دو شاخه مستعلیه و نزاریه تقسیم می‌شود).

دعوت جدید، پس از مرگ مستنصر بوده و خود به دو قسمت تقسیم شده: مرحله قبل از سقوط قلعه الموت و مرحله پس از سقوط آن<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/72 همان، ص72- 78]</ref>.

باب دوم، در سه فصل، به معرفی و بررسی متونی مربوط به اسماعیلیه اختصاص یافته است که به ترتیب عبارتند از:

# «الفصول الأربعة»؛ که کتابی است منسوب به صباح<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/90 همان، ص90- 97]</ref>.

# «کتاب فی سبعه فصول لسیدنا»؛ کتابی است که هشت سال بعد از وفات صباح نگارش شده است. این کتاب اثر نویسنده‌ای ناشناس است که در بعضی نسخ، به شخصی به نام ابواسحاق منسوب گردیده است. این کتاب در هفت فصل تنظیم شده و از جمله مباحث و موضوعات مطرح شده در آن عبارتند از: خدایان ساختگی مردم از افکار و تصوارت خود؛ تجلی «العلی العظیم» در این عالم در صورت خاص آن؛ وصف عالم مادی و طبیعی؛ وصف عالم روحانی و..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/98 همان، ص98- 133]</ref>.

# قصیده‌ای از شاعری نزاری در مدح فدایین ثلاثه؛ که ابتدا قصیده ترجمه شده و سپس به معرفی قصیده و نویسنده آن پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/134 همان، ص134- 141]</ref>.

در باب آخر، ضمن سه فصل، ایدئولوژی ترور و ترس و جان‌فشانی که از اعتقادات و باورهای اسماعیلیه است، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این باب به ترتیب، به تشریح مفهوم «جهاد»، «جنه»، «نار» و «امامت» بنا بر سه متن «[[دعائم الإسلام و ذكر الحلال و الحرام و القضايا و الأحكام عن اهل‌بيت رسول‌الله علیه و عليهم افضل السلام|دعائم الاسلام]]» نوشته [[ابن حیون، نعمان بن محمد|قاضی نعمان]]؛ «الهفت بابی بابا سیدنا» و «[[روضة التسليم|التصورات]]» یا «[[روضة التسليم]]» [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|نصیرالدین طوسی]] پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/147 همان، ص147- 169]</ref>.

در خاتمه، ضمن تشریح واژه «شیخ» در فرهنگ اسماعیلیه، خلاصه‌ای از مطالب، ارائه گردیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/215 همان، ص215- 232]</ref>.

در بخش از خاتمه، اسطوره‌ای که مارکوپولو از اسماعیلیه نقل نموده آمده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/222 همان، ص222]</ref>.

==وضعیت کتاب==

فهرست مطالب و منابع در انتهای کتاب آمده است.

در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/49 ر.ک: پاورقی، ص49]</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33396/1/61 ر.ک: همان، ص61]</ref>.

==پانویس==

<references/>

==منابع مقاله==

مقدمه و متن کتاب.

==وابسته‌ها==

{{وابسته‌ها}}

[[رده:کتاب‌شناسی]]