پرش به محتوا

نهاية الإيجاز في دراية الإعجاز: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'علوی مقدم، محمد' به 'علوی مقدم، سید محمد'
جز (جایگزینی متن - 'زبان = عربي ' به 'زبان = عربی')
جز (جایگزینی متن - 'علوی مقدم، محمد' به 'علوی مقدم، سید محمد')
 
خط ۳۳: خط ۳۳:
کتاب در شش باب و فصول فراوانی نوشته شده و در ابتدای کتاب دو مقدمه از محقق و نویسنده آمده است.
کتاب در شش باب و فصول فراوانی نوشته شده و در ابتدای کتاب دو مقدمه از محقق و نویسنده آمده است.


نویسنده در آغاز کتاب، اشاره کرده که به دو کتاب «[[دلائل الإعجاز في علم المعاني|دلائل الإعجاز]]» و [[أسرار البلاغة في علم البيان|أسرار البلاغة]]» تألیف [[عبدالقاهر جرجانی]] (متوفی به سال 471 ق) توجه داشته و دو کتاب او را حاوی قواعد غریبه و دقائق عجیبه و وجوه عقلیه و شواهد فقهیه و لطائف ادبیه و مباحث عربیه دانسته که در کتب پیش از عبدالقاهر کم‌نظیر است<ref>ر.ک: علوی مقدم، محمد، ص284</ref>.
نویسنده در آغاز کتاب، اشاره کرده که به دو کتاب «[[دلائل الإعجاز في علم المعاني|دلائل الإعجاز]]» و [[أسرار البلاغة في علم البيان|أسرار البلاغة]]» تألیف [[عبدالقاهر جرجانی]] (متوفی به سال 471 ق) توجه داشته و دو کتاب او را حاوی قواعد غریبه و دقائق عجیبه و وجوه عقلیه و شواهد فقهیه و لطائف ادبیه و مباحث عربیه دانسته که در کتب پیش از عبدالقاهر کم‌نظیر است<ref>ر.ک: علوی مقدم، سید محمد، ص284</ref>.


فخر رازی علاوه بر اینکه در نوشتن کتاب نهاية الإيجاز به دو کتاب عبدالقاهر جرجانی توجه داشته، مکرر از علی بن عیسی رمانی (متوفی 386ق) و عقاید او سخن گفته؛ همان ‌طوری که گه‌گاه به آراء زمخشری (متوفی 538ق) اشاره کرده و نیز بسیاری از امثله عربی کتاب «[[حدائق السحر في دقائق الشعر]]» [[رشید وطواط، محمد بن محمد|رشید وطواط]] (متوفی 573ق) را نقل کرده و مصطلحات وطواط را در کتابش نهاية الإيجاز به‌کار برده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
فخر رازی علاوه بر اینکه در نوشتن کتاب نهاية الإيجاز به دو کتاب عبدالقاهر جرجانی توجه داشته، مکرر از علی بن عیسی رمانی (متوفی 386ق) و عقاید او سخن گفته؛ همان ‌طوری که گه‌گاه به آراء زمخشری (متوفی 538ق) اشاره کرده و نیز بسیاری از امثله عربی کتاب «[[حدائق السحر في دقائق الشعر]]» [[رشید وطواط، محمد بن محمد|رشید وطواط]] (متوفی 573ق) را نقل کرده و مصطلحات وطواط را در کتابش نهاية الإيجاز به‌کار برده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
خط ۴۲: خط ۴۲:
مقدمه محقق به شرح متونی از آثار [[عبدالقاهر جرجانی|جرجانی]]، [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشری]]، [[فخر رازی، محمد بن عمر|رازی]] در علم معانی، بیان و اعجاز قرآن اختصاص یافته است. محقق در ادامه به نسخ خطی مورد استفاده و روشش در تحقیق اشاره کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5-16</ref>.
مقدمه محقق به شرح متونی از آثار [[عبدالقاهر جرجانی|جرجانی]]، [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشری]]، [[فخر رازی، محمد بن عمر|رازی]] در علم معانی، بیان و اعجاز قرآن اختصاص یافته است. محقق در ادامه به نسخ خطی مورد استفاده و روشش در تحقیق اشاره کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5-16</ref>.


[[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] مقدمه کتاب خود را بر دو فصل مشتمل ساخته و فصل نخست را به سر اعجاز قرآن اختصاص داده است. ایشان در این فصل چهار عقیده مختلف در باب اعجاز قرآن را بیان کرده و هیچ‌یک از آن عقاید را نپذیرفته است. یکی از آن عقاید، مذهب «صرفه» است<ref>ر.ک: علوی مقدم، محمد، ص285</ref>.
[[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] مقدمه کتاب خود را بر دو فصل مشتمل ساخته و فصل نخست را به سر اعجاز قرآن اختصاص داده است. ایشان در این فصل چهار عقیده مختلف در باب اعجاز قرآن را بیان کرده و هیچ‌یک از آن عقاید را نپذیرفته است. یکی از آن عقاید، مذهب «صرفه» است<ref>ر.ک: علوی مقدم، سید محمد، ص285</ref>.


فصل دوم از مقدمه کتاب به شرف و اهمیت علم فصاحت اختصاص دارد. منظور [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] از فصاحت، مجموعه سه علم معانی، بیان و بدیع است. تقسیم علوم بلاغی به سه قسم: معانی، بیان و محسنات، از ابتکارات [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سکاکی]] (متوفی 626ق) است و پیش از [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سکاکی]]، گاه اصطلاح بیان را، بر علم بلاغت اطلاق می‌کردند و گاه، بلاغت را بدیع می‌گفتند<ref>ر.ک: همان، ص286</ref>.
فصل دوم از مقدمه کتاب به شرف و اهمیت علم فصاحت اختصاص دارد. منظور [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] از فصاحت، مجموعه سه علم معانی، بیان و بدیع است. تقسیم علوم بلاغی به سه قسم: معانی، بیان و محسنات، از ابتکارات [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سکاکی]] (متوفی 626ق) است و پیش از [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سکاکی]]، گاه اصطلاح بیان را، بر علم بلاغت اطلاق می‌کردند و گاه، بلاغت را بدیع می‌گفتند<ref>ر.ک: همان، ص286</ref>.
خط ۹۶: خط ۹۶:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# مقدمه و متن کتاب.
# مقدمه و متن کتاب.
#[[:noormags:817299|علوی مقدم، محمد، «بحثی درباره کتاب نهاية الإيجاز و دراية الإعجاز فخرالدین رازی»، جستارهای ادبی، بهار و تابستان 1361، شماره‌‎های 57 و 58، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]].
#[[:noormags:817299|علوی مقدم، سید محمد، «بحثی درباره کتاب نهاية الإيجاز و دراية الإعجاز فخرالدین رازی»، جستارهای ادبی، بهار و تابستان 1361، شماره‌‎های 57 و 58، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]].


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==