پرش به محتوا

التبصرة و التذكرة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' عبد الله ' به ' عبدالله '
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' عبد الله ' به ' عبدالله ')
خط ۵: خط ۵:
| پدیدآورندگان
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[صیمری، عبد الله بن علی بن اسحاق]] (نويسنده)
[[صیمری، عبدالله بن علی بن اسحاق]] (نويسنده)
[[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د ]] (محقق)
[[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د ]] (محقق)
|زبان
|زبان
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''التبصرة و التذکرة'''، نوشته [[صیمری، عبد الله بن علی بن اسحاق|ابومحمد عبدالله بن علی بن اسحاق صیمری]] از نحویان مکتب بصری قرن چهارم هجری است در امهات موضوع‌ها و مبحث‌های دانش صرف و نحو که با تحقیق [[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د|ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د مصطفی]] در دو جلد عرضه شده است.
'''التبصرة و التذکرة'''، نوشته [[صیمری، عبدالله بن علی بن اسحاق|ابومحمد عبدالله بن علی بن اسحاق صیمری]] از نحویان مکتب بصری قرن چهارم هجری است در امهات موضوع‌ها و مبحث‌های دانش صرف و نحو که با تحقیق [[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د|ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د مصطفی]] در دو جلد عرضه شده است.


در نخستین جلد و در جزء اول از جلد دوم کتاب، موضوع‌ها و مبحث‌های دانش نحو بررسی شده است و در جزء دوم از جلد دوم، دانش صرف ارائه گشته است. نام اصلی کتاب «تبصرة المبتدی و تذکرة المنتهی» است که به اختصار التبصرة و التذکرة خوانده می‌شود.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5</ref>
در نخستین جلد و در جزء اول از جلد دوم کتاب، موضوع‌ها و مبحث‌های دانش نحو بررسی شده است و در جزء دوم از جلد دوم، دانش صرف ارائه گشته است. نام اصلی کتاب «تبصرة المبتدی و تذکرة المنتهی» است که به اختصار التبصرة و التذکرة خوانده می‌شود.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5</ref>


[[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د|علی‌الدین]] دو انگیزه برای پژوهش تبصره داشته است: یکی، اینکه دیدگاه‌ها و آرای [[صیمری، عبد الله بن علی بن اسحاق|صیمری]] نحوی در آثار بزرگان دانش نحو عربی دیده می‌شود؛ کسانی همچون سهیلی، ابوعلی شلوبین (دو شیخ اندلسی)، ابوحیان، [[ابن عقیل، عبدالله بن عبدالرحمن|ابن عقیل]]، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، [[ابن مالک، محمد بن محمد|ابن مالک]]، مرادی و دیگران از آرای ممتاز او بهره جسته‌اند. دیگر اینکه، هرچند [[صیمری، عبد الله بن علی بن اسحاق|صیمری]] جایگاه ویژه‌ای را در میان نحویان دارد و از نظریه‌های ممتازی در دانش نحو برخوردار است و آرای برگزیدۀ او در میان کتاب‌های نحویان بسیار دیده می‌شود، اما از شهرت درخور توجهی برخوردار نیست و در مصدرهای تاریخی نیز از زادروز، سال‌مرگ، جایی که به دنیا آمده است، محل زندگی، استادانش، شاگردانش و پیروان نحله‌اش خبری نیست! از این‌رو، [[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د|علی‌الدین]] پژوهش خود را در دو بخش تنظیم کرده است؛ نخستین بخش را ویژۀ صیمری نهاده است و در بخش دوم نص کتاب را تحقیق کرده و خاتمه‌ای را به آن افزوده است و فهرستی از آیه‌ها، حدیث‌های نبوی، مثل‌ها، شعرها، اعلام و موضوع‌های کتاب فراهم آورده است.<ref>ر.ک: همان، ص6-5</ref>
[[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د|علی‌الدین]] دو انگیزه برای پژوهش تبصره داشته است: یکی، اینکه دیدگاه‌ها و آرای [[صیمری، عبدالله بن علی بن اسحاق|صیمری]] نحوی در آثار بزرگان دانش نحو عربی دیده می‌شود؛ کسانی همچون سهیلی، ابوعلی شلوبین (دو شیخ اندلسی)، ابوحیان، [[ابن عقیل، عبدالله بن عبدالرحمن|ابن عقیل]]، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، [[ابن مالک، محمد بن محمد|ابن مالک]]، مرادی و دیگران از آرای ممتاز او بهره جسته‌اند. دیگر اینکه، هرچند [[صیمری، عبدالله بن علی بن اسحاق|صیمری]] جایگاه ویژه‌ای را در میان نحویان دارد و از نظریه‌های ممتازی در دانش نحو برخوردار است و آرای برگزیدۀ او در میان کتاب‌های نحویان بسیار دیده می‌شود، اما از شهرت درخور توجهی برخوردار نیست و در مصدرهای تاریخی نیز از زادروز، سال‌مرگ، جایی که به دنیا آمده است، محل زندگی، استادانش، شاگردانش و پیروان نحله‌اش خبری نیست! از این‌رو، [[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د|علی‌الدین]] پژوهش خود را در دو بخش تنظیم کرده است؛ نخستین بخش را ویژۀ صیمری نهاده است و در بخش دوم نص کتاب را تحقیق کرده و خاتمه‌ای را به آن افزوده است و فهرستی از آیه‌ها، حدیث‌های نبوی، مثل‌ها، شعرها، اعلام و موضوع‌های کتاب فراهم آورده است.<ref>ر.ک: همان، ص6-5</ref>


[[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د|علی‌الدین]] همچنین، در تبصره به شواهد شعری دست یافته است که نحویانِ دیگر به آن‌ها استشهاد نکرده‌اند.<ref>ر.ک: همان، ص58-53</ref>محقق در پاورقی‌ها، آراء نحویان دیگر را آورده و واژه‌های دشوار را معنا کرده و نسخه‌های متن را با یکدیگر تطبیق داده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص74و77و84</ref>  
[[ع‍ل‍ی‌ال‍دی‍ن‌، ف‍ت‍ح‍ی‌ اح‍م‍د|علی‌الدین]] همچنین، در تبصره به شواهد شعری دست یافته است که نحویانِ دیگر به آن‌ها استشهاد نکرده‌اند.<ref>ر.ک: همان، ص58-53</ref>محقق در پاورقی‌ها، آراء نحویان دیگر را آورده و واژه‌های دشوار را معنا کرده و نسخه‌های متن را با یکدیگر تطبیق داده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص74و77و84</ref>