پرش به محتوا

صحاح الفرس: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:
}}
}}


'''صحاح الفرس''' اثر [[شمس منشی، محمد بن هندوشاه|محمد بن هندوشاه نخجوانی]]، فرهنگ لغات فارسی از قرن هشتم هجری است که به اهتمام دکتر [[طاعتی، عبدالعلی|عبدالعلی طاعتی]] و زیر نظر [[یارشاطر، احسان|احسان یارشاط]]<nowiki/>ر تحقیق و تصحیح شده است. لغت‌نامه صحاح الفرس، پس از کتاب [[لغت فرس]] تألیف [[ابومنصور علی بن احمد اسدی طوسی]]، کهن‌ترین فرهنگ فارسی به فارسی موجود شناخته شده است. تصحیح این کتاب پایان‌نامه دکتری دکتر [[طاعتي، عبدالعلي|طاعتی]] بوده است.
'''صحاح الفرس''' اثر [[شمس منشی، محمد بن هندوشاه|محمد بن هندوشاه نخجوانی]]، فرهنگ لغات فارسی از قرن هشتم هجری است که به اهتمام دکتر [[طاعتی، عبدالعلی|عبدالعلی طاعتی]] و زیر نظر [[یارشاطر، احسان|احسان یارشاط]]<nowiki/>ر تحقیق و تصحیح شده است. لغت‌نامه صحاح الفرس، پس از کتاب [[لغت فرس]] تألیف [[ابومنصور علی بن احمد اسدی طوسی]]، کهن‌ترین فرهنگ فارسی به فارسی موجود شناخته شده است. تصحیح این کتاب پایان‌نامه دکتری دکتر [[طاعتی، عبدالعلی|طاعتی]] بوده است.


==ساختار==  
==ساختار==  
این اثر یک جلدی حاوی مقدمه [[یارشاطر، احسان|احسان یارشاطر]]، مقدمه مصحح (دکتر [[طاعتي، عبدالعلي|عبدالعلی طاعتی]]) و محتوای مطالب در فصلهای مختلف است.
این اثر یک جلدی حاوی مقدمه [[یارشاطر، احسان|احسان یارشاطر]]، مقدمه مصحح (دکتر [[طاعتی، عبدالعلی|عبدالعلی طاعتی]]) و محتوای مطالب در فصلهای مختلف است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
لغتنامه صحاح الفرس تصنیف [[شمس منشی، محمد بن هندوشاه|محمد بن هندوشاه نخجوانی]] است که پس از کتاب لغت فرس تألیف ابومنصور علی بن احمد اسدی طوسی کهنترین فرهنگ فارسی به فارسی موجود شناخته شده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص9</ref>.  
لغتنامه صحاح الفرس تصنیف [[شمس منشی، محمد بن هندوشاه|محمد بن هندوشاه نخجوانی]] است که پس از کتاب لغت فرس تألیف ابومنصور علی بن احمد اسدی طوسی کهنترین فرهنگ فارسی به فارسی موجود شناخته شده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص9</ref>.  


مصحح در بخشی از مقدمه‌اش درباره گفتگویش با مرحوم [[اقبال آشتیانی، عباس|اقبال]] در مجله اقبال، صحبت می‌کند که خواننده را به مراجعه به صفحات 9 تا 11 ارجاع می‌دهیم. در صفحه 11 می‌خوانیم: خلاصه مطلب اینکه در جمیع مآخذی که از کتاب لغت [[شمس منشی، محمد بن هندوشاه|شمس‌الدین محمد بن فخرالدین هندوشاه نخجوانی]] ذکری به میان آمده است، همه آن را «صحاح العجم» نامیده‌اند. اینکه در نسخه آقای [[طاعتي، عبدالعلي|طاعتی]] نام آن «صحاح الفرس» قید شده اگر این اختلاف را نتیجه تصرف کاتب و ناسخ ندانیم باید بگوییم که شاید یکی از دو نسخه لغت [[شمس منشی، محمد بن هندوشاه|شمس منشی]] صحاح العجم نام داشته و نسخه دیگری که بعدها مفصلتر تألیف کرده صحاح الفرس یا بالعکس.
مصحح در بخشی از مقدمه‌اش درباره گفتگویش با مرحوم [[اقبال آشتیانی، عباس|اقبال]] در مجله اقبال، صحبت می‌کند که خواننده را به مراجعه به صفحات 9 تا 11 ارجاع می‌دهیم. در صفحه 11 می‌خوانیم: خلاصه مطلب اینکه در جمیع مآخذی که از کتاب لغت [[شمس منشی، محمد بن هندوشاه|شمس‌الدین محمد بن فخرالدین هندوشاه نخجوانی]] ذکری به میان آمده است، همه آن را «صحاح العجم» نامیده‌اند. اینکه در نسخه آقای [[طاعتی، عبدالعلی|طاعتی]] نام آن «صحاح الفرس» قید شده اگر این اختلاف را نتیجه تصرف کاتب و ناسخ ندانیم باید بگوییم که شاید یکی از دو نسخه لغت [[شمس منشی، محمد بن هندوشاه|شمس منشی]] صحاح العجم نام داشته و نسخه دیگری که بعدها مفصلتر تألیف کرده صحاح الفرس یا بالعکس.


تا پیش از خرداد 1332 که دانشکده ادبیات با تقاضای من مبتنی بر تصویب کتاب صحاح الفرس بعنوان پایان‌نامه به راهنمایی استاد [[فروزانفر، بدیع‌الزمان|بدیع‌الزمان فروزانفر]] موافقت نمود، آنچه راجع به این کتاب انتشار یافته بود، تقریباً منحصر بود به آنچه که مرحوم [[اقبال آشتیانی، عباس|اقبال]] در مجله یادگار نوشته بودند و قسمتی از لغات صحاح الفرس که در مجلدات لغتنامه بدون هیچ شرحی و توضیح راجع به کتاب نشر می‌شد و... <ref>ر.ک: همان، ص12</ref>.
تا پیش از خرداد 1332 که دانشکده ادبیات با تقاضای من مبتنی بر تصویب کتاب صحاح الفرس بعنوان پایان‌نامه به راهنمایی استاد [[فروزانفر، بدیع‌الزمان|بدیع‌الزمان فروزانفر]] موافقت نمود، آنچه راجع به این کتاب انتشار یافته بود، تقریباً منحصر بود به آنچه که مرحوم [[اقبال آشتیانی، عباس|اقبال]] در مجله یادگار نوشته بودند و قسمتی از لغات صحاح الفرس که در مجلدات لغتنامه بدون هیچ شرحی و توضیح راجع به کتاب نشر می‌شد و... <ref>ر.ک: همان، ص12</ref>.