پرش به محتوا

شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ مالک، محمد بن عبدالله' به 'ابن مالک، محمد بن عبدالله'
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌م' به 'ابن‌ م')
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ مالک، محمد بن عبدالله' به 'ابن مالک، محمد بن عبدالله')
 
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}
   
   
'''شرح المکودی على الألفیة'''، شرح استاد نحوى، صرفى و لغت‌شناس، [[مکودی، عبدالرحمن بن علی|عبدالرحمن بن على مکودى]] (متوفاى 807ق، در شهر فاس در کشور مغرب) بر کتاب الفیه [[ابن‌ مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] (متوفاى 672ق) است که در آن یک دوره صرف و نحو عربى با نظم و نثر به زبان عربى بیان شده است. نام کامل این اثر چنین است: «شرح المکودی على الألفیة فی علمی الصرف و النحو». این اثر را استاد دکتر [[هنداوی، عبدالحمید|عبدالحمید هنداوى]] تصحیح کرده و برایش مقدمه نوشته و منتشر کرده است. این شرح، از نظر حجم، میانه - نه مختصر و نه مطول - و از نظر موضوع و محتوا، کامل است و شامل همه مباحث صرف و نحو و تمامى هزار بیت [[ابن‌ مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] مى‌شود.
'''شرح المکودی على الألفیة'''، شرح استاد نحوى، صرفى و لغت‌شناس، [[مکودی، عبدالرحمن بن علی|عبدالرحمن بن على مکودى]] (متوفاى 807ق، در شهر فاس در کشور مغرب) بر کتاب الفیه [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] (متوفاى 672ق) است که در آن یک دوره صرف و نحو عربى با نظم و نثر به زبان عربى بیان شده است. نام کامل این اثر چنین است: «شرح المکودی على الألفیة فی علمی الصرف و النحو». این اثر را استاد دکتر [[هنداوی، عبدالحمید|عبدالحمید هنداوى]] تصحیح کرده و برایش مقدمه نوشته و منتشر کرده است. این شرح، از نظر حجم، میانه - نه مختصر و نه مطول - و از نظر موضوع و محتوا، کامل است و شامل همه مباحث صرف و نحو و تمامى هزار بیت [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] مى‌شود.


== ساختار ==
== ساختار ==
در این کتاب، هزار بیتى که [[ابن‌ مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] در توضیح مباحث صرف و نحو عربى سروده، به ترتیب، ذکر و به‌صورت نثر عربى شرح شده است.
در این کتاب، هزار بیتى که [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] در توضیح مباحث صرف و نحو عربى سروده، به ترتیب، ذکر و به‌صورت نثر عربى شرح شده است.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
خط ۴۴: خط ۴۴:
<ref>شرح المكودي على الألفية، ص 6، 7 و 402</ref>
<ref>شرح المكودي على الألفية، ص 6، 7 و 402</ref>


2. محقق در مقدمه‌اش - که در تاریخ 27 ربیع‌الثانى 1421ق، نوشته - تأکید کرده است که: الفیه [[ابن‌ مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] مشهور است و شروح متعددى بر آن نوشته شده و در بین این شروح، شرح مکودى از نظر حجم مطالب، شرحى میانه است؛ نه ایجاز مخل دارد و نه اطناب ممل. مصحح محترم، منابع شواهد [[ابن‌ مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] را از کتب لغت و صرف و نحو استخراج کرده و کوشیده تا در صورت لزوم، محل نزاع و استشهاد را روشن سازد. دکتر عبدالحمید هنداوى به این منظور به‌صورت کلى، بیشتر بر کتاب «المعجم المفصل فی شواهد النحو» اعتماد کرده است<ref>همان، ص 3 - 4</ref>
2. محقق در مقدمه‌اش - که در تاریخ 27 ربیع‌الثانى 1421ق، نوشته - تأکید کرده است که: الفیه [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] مشهور است و شروح متعددى بر آن نوشته شده و در بین این شروح، شرح مکودى از نظر حجم مطالب، شرحى میانه است؛ نه ایجاز مخل دارد و نه اطناب ممل. مصحح محترم، منابع شواهد [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] را از کتب لغت و صرف و نحو استخراج کرده و کوشیده تا در صورت لزوم، محل نزاع و استشهاد را روشن سازد. دکتر عبدالحمید هنداوى به این منظور به‌صورت کلى، بیشتر بر کتاب «المعجم المفصل فی شواهد النحو» اعتماد کرده است<ref>همان، ص 3 - 4</ref>


3. یکى دیگر از امتیازات این اثر، این است که مصحح محترم، ابیات [[ابن‌ مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] را اعراب‌گذارى کرده است. همچنین ایشان، در متن کتاب، نام و شماره سوره و آیه مورد استشهاد را معین کرده<ref>همان، ص 125، 153، 205 و...</ref>و براى موارد دیگر مانند شواهد شعرى، پاورقى نوشته و این پانوشت‌ها را به‌صورت پیاپى شماره‌گذارى کرده و در مجموع تعداد 209 پاورقى براى تمامى کتاب نگاشته است<ref>همان، ص 14 - 394</ref>
3. یکى دیگر از امتیازات این اثر، این است که مصحح محترم، ابیات [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] را اعراب‌گذارى کرده است. همچنین ایشان، در متن کتاب، نام و شماره سوره و آیه مورد استشهاد را معین کرده<ref>همان، ص 125، 153، 205 و...</ref>و براى موارد دیگر مانند شواهد شعرى، پاورقى نوشته و این پانوشت‌ها را به‌صورت پیاپى شماره‌گذارى کرده و در مجموع تعداد 209 پاورقى براى تمامى کتاب نگاشته است<ref>همان، ص 14 - 394</ref>


4. جالب است که شارح محترم در مواردى، از جدول براى آموزش بهتر مطالب استفاده کرده است<ref>همان، ص 196، 197 و 198</ref>
4. جالب است که شارح محترم در مواردى، از جدول براى آموزش بهتر مطالب استفاده کرده است<ref>همان، ص 196، 197 و 198</ref>