۱۰۶٬۲۵۳
ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابنر' به 'ابن ر') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابنا' به 'ابن ا') |
||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
مطلب دوم، در اين خصوص معرفى منابع اين كتاب است كه گفتهها و نوشتهاى آنها را در فصول اين اثر آورده كه قديمىترين نويسندگان آن در اواسط قرن سوم مىزيستهاند و آنها ابن خرداد به، قدامه، يعقوبى و ابن رسته هستند كه كتب آنها به شكل مسالك است. كتب سالك كتابهايى هستند كه در خصوص راهها، فاصلهها و مسافتهاى شهر و منزلگاهها است و شخص بعدى ابن سرابيون مىباشد. جغرافىنويسى منظم از آغاز قرن چهارم با نام افرادى؛ همانند [[اصطخری، ابراهیم بن محمد|اصطخرى]]، [[ابن حوقل، محمد بن حوقل|ابن حوقل]] و مقدسى ظهور مىيابند. قرن پنجم و ششم به دو كتاب از دو نفر مسافر مكه و دو نفر جهانگرد معروف، ناصر خسرو فارسى، [[ابن جبیر، محمد بن احمد|ابن جبير]] عرب اسپانيايى و [[ادریسی، محمد بن محمد|ادريسى]] مىرسيم. قرن هفتم كه در آن حمله مغول و سقوط خلافت عباسيان به وقوع پيوسته با كتاب [[معجم البلدان]]، [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] روبرو هستيم. از مؤلفان همزمان ياقوت، قزوينى است كه يادداشتهاى خود را در كتابى كه شامل دو قسمت است، جمعآورى كرده است. از نيمه اول قرن هشتم كتاب جغرافياى ابوالفدا و از نيمه دوم آن سفرنامه [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] در دسترس ما مىباشد. معاصر [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]]، حمداللّه مستوفى است كه يادداشتهاى او به زبان فارسى و در شرح مملكت ايلخانان مىباشد و كتاب ديگر او در تاريخ موسوم به تاريخ گزيده است. در طليعه زمان امير تيمور گوركانى با كتاب جغرافياى حافظ ابرو، كتاب تاريخى شرفالدين، كتاب تاريخ الترك و المغول ابوالنازى اميرخوارزم و جغرافياى جهان، موسوم به جهاننما تألیف حاج خليفه در دسترس ما مىباشد. | مطلب دوم، در اين خصوص معرفى منابع اين كتاب است كه گفتهها و نوشتهاى آنها را در فصول اين اثر آورده كه قديمىترين نويسندگان آن در اواسط قرن سوم مىزيستهاند و آنها ابن خرداد به، قدامه، يعقوبى و ابن رسته هستند كه كتب آنها به شكل مسالك است. كتب سالك كتابهايى هستند كه در خصوص راهها، فاصلهها و مسافتهاى شهر و منزلگاهها است و شخص بعدى ابن سرابيون مىباشد. جغرافىنويسى منظم از آغاز قرن چهارم با نام افرادى؛ همانند [[اصطخری، ابراهیم بن محمد|اصطخرى]]، [[ابن حوقل، محمد بن حوقل|ابن حوقل]] و مقدسى ظهور مىيابند. قرن پنجم و ششم به دو كتاب از دو نفر مسافر مكه و دو نفر جهانگرد معروف، ناصر خسرو فارسى، [[ابن جبیر، محمد بن احمد|ابن جبير]] عرب اسپانيايى و [[ادریسی، محمد بن محمد|ادريسى]] مىرسيم. قرن هفتم كه در آن حمله مغول و سقوط خلافت عباسيان به وقوع پيوسته با كتاب [[معجم البلدان]]، [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] روبرو هستيم. از مؤلفان همزمان ياقوت، قزوينى است كه يادداشتهاى خود را در كتابى كه شامل دو قسمت است، جمعآورى كرده است. از نيمه اول قرن هشتم كتاب جغرافياى ابوالفدا و از نيمه دوم آن سفرنامه [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]] در دسترس ما مىباشد. معاصر [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن بطوطه]]، حمداللّه مستوفى است كه يادداشتهاى او به زبان فارسى و در شرح مملكت ايلخانان مىباشد و كتاب ديگر او در تاريخ موسوم به تاريخ گزيده است. در طليعه زمان امير تيمور گوركانى با كتاب جغرافياى حافظ ابرو، كتاب تاريخى شرفالدين، كتاب تاريخ الترك و المغول ابوالنازى اميرخوارزم و جغرافياى جهان، موسوم به جهاننما تألیف حاج خليفه در دسترس ما مىباشد. | ||
از كتابهاى ديگرى كه به آنها رجوع كرده، [[فتوح البلدان]] [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذرى]]، تجارب الامم [[مسکویه، احمد بن محمد|ابن مسكويه]]، تاريخ [[حمزه اصفهانی، حمزه بن حسن|حمزه اصفهانى]]، [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]]، تاريخ | از كتابهاى ديگرى كه به آنها رجوع كرده، [[فتوح البلدان]] [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذرى]]، تجارب الامم [[مسکویه، احمد بن محمد|ابن مسكويه]]، تاريخ [[حمزه اصفهانی، حمزه بن حسن|حمزه اصفهانى]]، [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]]، تاريخ ابن اثير، تاريخ الفخرى، تاريخ ابن خلدون و كتاب رجال [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]](وفيات الاعيان) كه همه عربى هستند، براى تكميل مطالب و موضوعات مورد استفاده قرار گرفتهاند و از كتب زبان فارسى، مىتوان روضةالصفا ميرخوند و ديگر حبيبالسير خوندمير نواده ميرخوند و كتاب تاريخى ابن بىبى و ابن ابراهیم را، نام برد كه اطلاعات جغرافيايى پر ارزشى در خصوص بلاد ايران و فرمانروايى سلجوقيان در آسياى صغير و کرمان در اختيار ما مىگذارند. | ||
قبل از ورود در گزارش محتواى فصول بعدى كه در مورد معرفى مختصر بلاد، ايالت و سرزمينها مىباشد، كتاب در هر فصل به ارائه اطلاعات جامع و فراگير در مورد شهرها، سرزمينها و مردمان؛ از جمله تاريخچۀ شهرها، اوضاع اقتصادى و تجارت، زراعت و كشاورزى، استفاده از آب و مسئله قنوات و جادهها، متراج و تفصيل راههاى كارونرو، معرفى فرمانروايان و حاكمان سرزمينها، خصوصيّات جمعيّتى و مذهبى و نژادى، اخلاق و عادات مردم، بيان مسافت و فواصل ميان سرزمينها، شهر و كشورها و مناطق گوناگون، ذكر ميزان درآمد دارایى شهرها و مناطق مختلف، بيان مقدار خراج و ماليات، نامهاى مختلف شهرها، شيوه ساخت بناهاى شهرى و مصالحى كه استفاده مىشده، ذكر خورد و خوراك، آشاميدنىها، پوشاك مردم شهرها و مناطق گوناگون. | قبل از ورود در گزارش محتواى فصول بعدى كه در مورد معرفى مختصر بلاد، ايالت و سرزمينها مىباشد، كتاب در هر فصل به ارائه اطلاعات جامع و فراگير در مورد شهرها، سرزمينها و مردمان؛ از جمله تاريخچۀ شهرها، اوضاع اقتصادى و تجارت، زراعت و كشاورزى، استفاده از آب و مسئله قنوات و جادهها، متراج و تفصيل راههاى كارونرو، معرفى فرمانروايان و حاكمان سرزمينها، خصوصيّات جمعيّتى و مذهبى و نژادى، اخلاق و عادات مردم، بيان مسافت و فواصل ميان سرزمينها، شهر و كشورها و مناطق گوناگون، ذكر ميزان درآمد دارایى شهرها و مناطق مختلف، بيان مقدار خراج و ماليات، نامهاى مختلف شهرها، شيوه ساخت بناهاى شهرى و مصالحى كه استفاده مىشده، ذكر خورد و خوراك، آشاميدنىها، پوشاك مردم شهرها و مناطق گوناگون. |