پرش به محتوا

أنيس الموحدين: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله' به 'ابن سینا، حسین بن عبدالله'
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌س' به 'ابن‌ س')
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله' به 'ابن سینا، حسین بن عبدالله')
خط ۳۸: خط ۳۸:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
باب اول، در اثبات صانع تعالى شأنه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3666/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86?pageNumber=44&viewType=html ر.ک: همان، ص44]</ref>: در این باب، مؤلف، هفت دليل بر اثبات صانع اقامه مى‌كند: دليل و برهان نخست، همان برهان حدوث است. برهان دوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3666/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86?pageNumber=49&viewType=html ر.ک: همان، ص49]</ref> و سوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3666/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86?pageNumber=52&viewType=html ر.ک: همان، ص52]</ref>، برهان امكان و وجوب است؛ با این تفاوت كه در برهان سوم، پاى دور و تسلسل به میان نمى‌آيد، بر خلاف برهان دوم. برهان بعدى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3666/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86?pageNumber=53&viewType=html ر.ک: همان، ص53]</ref>، برهانى است كه [[بهمنیار بن مرزبان|بهمنيار]] از شاگردان شيخ، [[ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]]، اقامه كرده مبنى بر اينكه هر گاه واجب‌الوجودى نباشد، لازم مى‌آيد كه هيچ خلق و ايجادى در خارج، متحقّق نشود، زيرا كه «ممكن»، خود، در موجود شدن، محتاج به ديگرى است و با وجود اين، چگونه مى‌تواند ديگرى را ايجاد كند؟ لیکن ما مى‌بينيم كه موجودات بى‌حدّ و حصر ايجاد شده‌اند و ايجاد مى‌شوند، پس ناچار بايد واجب‌الوجودى باشد كه خلقت هر موجودى و فيضان هر فيض وجودى از ذات مقدّس او باشد.
باب اول، در اثبات صانع تعالى شأنه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3666/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86?pageNumber=44&viewType=html ر.ک: همان، ص44]</ref>: در این باب، مؤلف، هفت دليل بر اثبات صانع اقامه مى‌كند: دليل و برهان نخست، همان برهان حدوث است. برهان دوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3666/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86?pageNumber=49&viewType=html ر.ک: همان، ص49]</ref> و سوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3666/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86?pageNumber=52&viewType=html ر.ک: همان، ص52]</ref>، برهان امكان و وجوب است؛ با این تفاوت كه در برهان سوم، پاى دور و تسلسل به میان نمى‌آيد، بر خلاف برهان دوم. برهان بعدى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3666/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86?pageNumber=53&viewType=html ر.ک: همان، ص53]</ref>، برهانى است كه [[بهمنیار بن مرزبان|بهمنيار]] از شاگردان شيخ، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]]، اقامه كرده مبنى بر اينكه هر گاه واجب‌الوجودى نباشد، لازم مى‌آيد كه هيچ خلق و ايجادى در خارج، متحقّق نشود، زيرا كه «ممكن»، خود، در موجود شدن، محتاج به ديگرى است و با وجود اين، چگونه مى‌تواند ديگرى را ايجاد كند؟ لیکن ما مى‌بينيم كه موجودات بى‌حدّ و حصر ايجاد شده‌اند و ايجاد مى‌شوند، پس ناچار بايد واجب‌الوجودى باشد كه خلقت هر موجودى و فيضان هر فيض وجودى از ذات مقدّس او باشد.


برهان پنجم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3666/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86?pageNumber=53&viewType=html ر.ک: همان، ص53]</ref>، مبتنى بر معجزات و كرامات انبيا و اولیا است، زيرا كه عقل حكم مى‌كند كه این امور غريبه كه از پيغمبران و امامان صادر شده است، از قبيل اژدها شدن عصا و زنده نمودن اموات و برگردانيدن خورشيد و شقّ شدن ماه و تسبيح نمودن سنگ‌ريزه و جارى شدن آب از میان انگشتان و غير اينها از معجزات و كرامات، امورى است كه از انسان صادر نمى‌تواند شد، پس بايد صانع حكيمی‌باشد كه صدور این قبيل امور به سبب قدرت كامله و حكمت شامله او باشد.
برهان پنجم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/3666/%D8%A3%D9%86%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D9%86?pageNumber=53&viewType=html ر.ک: همان، ص53]</ref>، مبتنى بر معجزات و كرامات انبيا و اولیا است، زيرا كه عقل حكم مى‌كند كه این امور غريبه كه از پيغمبران و امامان صادر شده است، از قبيل اژدها شدن عصا و زنده نمودن اموات و برگردانيدن خورشيد و شقّ شدن ماه و تسبيح نمودن سنگ‌ريزه و جارى شدن آب از میان انگشتان و غير اينها از معجزات و كرامات، امورى است كه از انسان صادر نمى‌تواند شد، پس بايد صانع حكيمی‌باشد كه صدور این قبيل امور به سبب قدرت كامله و حكمت شامله او باشد.