پرش به محتوا

مصیبت‌نامه: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'مصيبت‌نامه' به 'مصیبت‌نامه'
جز (Hbaghizadeh صفحهٔ مصيبت‌نامه را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به مصیبت‌نامه منتقل کرد)
جز (جایگزینی متن - 'مصيبت‌نامه' به 'مصیبت‌نامه')
خط ۲۹: خط ۲۹:
}}
}}


'''مصيبت‌نامه''' اثر [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار نیشابوری]] است.
'''مصیبت‌نامه''' اثر [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار نیشابوری]] است.
اين اثر كه به گفته استاد [[زرین‌کوب، عبدالحسین|زرين‌كوب]] «پيچ‌گاهى» در روند مثنوى‌سرايى عطار مى‌نمايد، شرح درد و اندوه بى‌سرانجام سالك فكرت است كه حقيقت را مى‌جويد و در هر گام ماتمى دارد و پايان راه او نيز سرگشتگى و حيرت چيزى نيست. وى در اين كتاب با اين مسئله رو به‌روست كه در دو راهه شريعت و طريقت، چگونه مى‌توان دنبال حقيقت را گرفت، اما پاسخ او به اين مسئله هرگز او را به آرامش نمى‌رساند.
اين اثر كه به گفته استاد [[زرین‌کوب، عبدالحسین|زرين‌كوب]] «پيچ‌گاهى» در روند مثنوى‌سرايى عطار مى‌نمايد، شرح درد و اندوه بى‌سرانجام سالك فكرت است كه حقيقت را مى‌جويد و در هر گام ماتمى دارد و پايان راه او نيز سرگشتگى و حيرت چيزى نيست. وى در اين كتاب با اين مسئله رو به‌روست كه در دو راهه شريعت و طريقت، چگونه مى‌توان دنبال حقيقت را گرفت، اما پاسخ او به اين مسئله هرگز او را به آرامش نمى‌رساند.


خط ۴۲: خط ۴۲:
درون‌مايه  
درون‌مايه  


عطار در مصيبت‌نامه پس از بيان مقدمات عادى و رايج عصر خويش؛ يعنى ستايش خداوند و حضرت رسول اكرم و خلفاى راشد و خاندان رسول خدا و دو سبطش كه در آنها نيز سودمندى‌هاى بسيارى از ديد مقاصد عارفان و اشاره به اسرار گفته‌هاى پيشوايان و احاديث و اخبار هست، طرح كتابش را مى‌ريزد و به مقصود اصلى‌اش روى مى‌آورد. تخيل عطار در پرداختن فصل‌هاى گوناگون اين كتاب نيز بسيار نوآورانه مى‌نمايد. او قهرمان داستان و سالك اصلى راه دراز حقيقت‌خواهى را «فكر» رهرو مى‌داند و آن را جان و شخصيت مى‌بخشد و «سالك فكرت» مى‌خواند و گام به گام با او نزد همه مظاهر گوناگون هستى مى‌رود و با آنها گفت‌وگو مى‌كند و از اين گفت‌وگوها، چيزها مى‌نويسد.
عطار در مصیبت‌نامه پس از بيان مقدمات عادى و رايج عصر خويش؛ يعنى ستايش خداوند و حضرت رسول اكرم و خلفاى راشد و خاندان رسول خدا و دو سبطش كه در آنها نيز سودمندى‌هاى بسيارى از ديد مقاصد عارفان و اشاره به اسرار گفته‌هاى پيشوايان و احاديث و اخبار هست، طرح كتابش را مى‌ريزد و به مقصود اصلى‌اش روى مى‌آورد. تخيل عطار در پرداختن فصل‌هاى گوناگون اين كتاب نيز بسيار نوآورانه مى‌نمايد. او قهرمان داستان و سالك اصلى راه دراز حقيقت‌خواهى را «فكر» رهرو مى‌داند و آن را جان و شخصيت مى‌بخشد و «سالك فكرت» مى‌خواند و گام به گام با او نزد همه مظاهر گوناگون هستى مى‌رود و با آنها گفت‌وگو مى‌كند و از اين گفت‌وگوها، چيزها مى‌نويسد.


او پيش‌تر خواننده را آگاه مى‌كند كه همه اين مطالب به «زبان حال» بازگو مى‌شود و شايد همه يا بيش‌تر آنها از ديد «زبان قال» دروغ بنمايد:
او پيش‌تر خواننده را آگاه مى‌كند كه همه اين مطالب به «زبان حال» بازگو مى‌شود و شايد همه يا بيش‌تر آنها از ديد «زبان قال» دروغ بنمايد:
خط ۵۸: خط ۵۸:




عطار خود در مقدمه مختارنامه از اين اثر نام مى‌برد و [[مولوی، جلال‌الدین محمد|جلال‌الدين مولوى]] بى‌گمان بدان نظر داشته و مطالبى را از آن در مثنوى معنوى خود آورده و [[میبدی، حسین بن معین‌الدین|حسين بن معين‌الدين ميبدى]]، دانش‌مند متصوف معروف سده نهم ايران، در شرح ديوان [[امام على(ع)|حضرت امير]] (890 ه) از آن چيزهايى نقل كرده است. ديدگاه استاد فروزانفر افزوده شود بارى، هلموت ريتر خاورشناس و استاد مطالعات ايرانى و اسلامى، مى‌گويد: عطار كلان پى‌رنگ (طرح عمومى) مصيبت‌نامه را از حديثى از احاديث حضرت رسول(ص) برگرفته است.
عطار خود در مقدمه مختارنامه از اين اثر نام مى‌برد و [[مولوی، جلال‌الدین محمد|جلال‌الدين مولوى]] بى‌گمان بدان نظر داشته و مطالبى را از آن در مثنوى معنوى خود آورده و [[میبدی، حسین بن معین‌الدین|حسين بن معين‌الدين ميبدى]]، دانش‌مند متصوف معروف سده نهم ايران، در شرح ديوان [[امام على(ع)|حضرت امير]] (890 ه) از آن چيزهايى نقل كرده است. ديدگاه استاد فروزانفر افزوده شود بارى، هلموت ريتر خاورشناس و استاد مطالعات ايرانى و اسلامى، مى‌گويد: عطار كلان پى‌رنگ (طرح عمومى) مصیبت‌نامه را از حديثى از احاديث حضرت رسول(ص) برگرفته است.