پرش به محتوا

فیه ما فیه (مولوی): تفاوت میان نسخه‌ها

۴۸۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}


'''فیه ما فیه'''، مجموعه‌اى از سخنان جلال‌الدین محمد بلخی ( ا۶۰۴ق – ۶۷۲ق) است كکه طى سالیان دراز در مناسبت‌هاى مختلف به زبان آورده است و مریدان وی آن‌ها را یادداشت كکرده‌اند. تدوین این کتاب بعد از وفات مولوی (۶۷۲ق) انجام گرفته و طبعاً نامی هم که بر آن نهاده شده ‌است از مولوی نیست. از همین ‌رو، در نسخه‌های قدیم گاه آن را «الاأسرار الجلالیهیة» و گاه «فیه ما فیه» خوانده‌‌اند.<ref>ر.ک: ذبیح‌الله صفا، ص  ج3، ص‌۱۲۰۶</ref>. در ظهریه برخی از نسخه‌های خطی ابیاتی نوشته‌اند که در آن‌ها «فیه ما فیه»  به ‌کار رفته ‌است. به گمان بدیع‌الزمان فروزانفر نام این کتاب را از قطعه‌ای مصرع زیر که در فتوحات مکیه اثر محیی‌الدین بن عربی آمده‌ است، و مصرع اول آن گرفته‌اند:،
'''فیه ما فیه'''، مجموعه‌اى از سخنان [[مولوی، جلال‌الدین محمد|جلال‌الدین محمد بلخی]] ( ا۶۰۴ – ۶۷۲ق) است كکه طى سالیان دراز در مناسبت‌هاى مختلف به زبان آورده است و مریدان وی آن‌ها را یادداشت کرده‌اند. تدوین این کتاب بعد از وفات [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوی]] (۶۷۲ق) انجام گرفته و طبعاً نامی هم که بر آن نهاده شده ‌است از [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوی]] نیست. از همین ‌رو، در نسخه‌های قدیم گاه آن را «الأسرار الجلالیة» و گاه «فیه ما فیه» خوانده‌‌اند.<ref>ر.ک: ذبیح‌الله صفا، ص  ج3، ص‌۱۲۰۶</ref>. در ظهریه برخی از نسخه‌های خطی ابیاتی نوشته‌اند که در آن‌ها «فیه ما فیه»  به ‌کار رفته ‌است. به گمان [[فروزانفر، بدیع‌الزمان|بدیع‌الزمان فروزانفر]] نام این کتاب را از قطعه‌ای مصرع زیر که در [[الفتوحات المكية|فتوحات مکیه]] اثر [[ابن عربی، محمد بن علی|محیی‌الدین بن عربی]] آمده‌ است، و مصرع اول آن گرفته‌اند:،
«کكتابٌ فیه ما فیه بدیعٌ فی معانیه» است، گرفته‌اند <ref>ر.ک: فروزانفر، مقدمهبدیع‌الزمان، ص13</ref>.


اغلب فصول آنکتاب، پاسخ پرسشی است که از مولانا شده است و از همین ‌روی نظم و ترتیب خاصی ندارد؛، اما به سبک مخصوص مولانا، از حکایات و تمثیلات گوناگون برای تفهیم معانی فراهم آمده است.؛ از این ‌رو، «فیه ما فیه» را می‌توان نموداری از حالات و مقالات مولانا در سرتاسر ملاقات با شمس دانست. <ref>ر.ک: متن کتاب </ref>.
«كتابٌ فیه ما فیه بدیعٌ فی معانیه» است، گرفته‌اند <ref>ر.ک: فروزانفر، مقدمهبدیع‌الزمان، ص13</ref>.
 
این کتاب که به دست محمد علاء الدین منصور، یوسف عبدالفتاح فرج و محمود علاوی به زبان عربی ترچمه ترجمه شده است. از آنجا که «فیه ما فیه»، کتابی براى آشنایى با روش تعلیم بزرگان صوفیه، مخصوصاً شمس و مولانا است كکه سخن به اندازه فهم مستمع مى‌گفته‌اند و معانى را در قالب تمثیل‌ها بیان مى‌كکرده‌اند، برای ترجمه و دسترسی عرب‌زبانان به متن عرفانی ساده و روان برگزیده شده است. این اثر از ترجمه عربی روانی برخوردار است. مترجمان کار درخور توجهی به ‌جز پرداختن به متن بر روی آن انجام نداده و صرفا پاورقی‌های اندکی را ذیل برخی فصل‌ها درج کرده‌اند. فقط در جایی از کتاب نیز علاوه بر ترجمه، به تصحیح مختصری از متن دست زده‌اند.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص  ص‌123</ref>.


اغلب فصول کتاب، پاسخ پرسشی است که از [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] شده است و از همین ‌روی نظم و ترتیب خاصی ندارد؛، اما به سبک مخصوص [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]]، از حکایات و تمثیلات گوناگون برای تفهیم معانی فراهم آمده است.؛ از این ‌رو، «فیه ما فیه» را می‌توان نموداری از حالات و مقالات مولانا در سرتاسر ملاقات با شمس دانست. <ref>ر.ک: متن کتاب </ref>.


این کتاب که به دست [[منصور، محمد|محمد علاء الدین منصور]]، [[فرج، یوسف عبدالفتاح|یوسف عبدالفتاح فرج]] و [[علاوی، محمود|محمود علاوی]] به زبان عربی ترچمه ترجمه شده است. از آنجا که «فیه ما فیه»، کتابی براى آشنایى با روش تعلیم بزرگان صوفیه، مخصوصاً شمس و [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] است که سخن به اندازه فهم مستمع مى‌گفته‌اند و معانى را در قالب تمثیل‌ها بیان مى‌کرده‌اند، برای ترجمه و دسترسی عرب‌زبانان به متن عرفانی ساده و روان برگزیده شده است. این اثر از ترجمه عربی روانی برخوردار است. مترجمان کار درخور توجهی به ‌جز پرداختن به متن بر روی آن انجام نداده و صرفا پاورقی‌های اندکی را ذیل برخی فصل‌ها درج کرده‌اند. فقط در جایی از کتاب نیز علاوه بر ترجمه، به تصحیح مختصری از متن دست زده‌اند.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص  ص‌123</ref>.


در این مجموعه بخش‌هایى وجود دارد كه از دوران حیات شمس و حضور او در قونیه حكایت دارد. همچنین بخش‌هایى است كه از شمس به عنوان شخص متوفى و درگذشته یاد مى‌كند و نیز تكه‌هایى در تفسیر برخى از ابیات مثنوى یادگار سال‌هاى واپسین عمر مولانا دیده مى‌شود.
در این مجموعه بخش‌هایى وجود دارد كه از دوران حیات شمس و حضور او در قونیه حكایت دارد. همچنین بخش‌هایى است كه از شمس به عنوان شخص متوفى و درگذشته یاد مى‌كند و نیز تكه‌هایى در تفسیر برخى از ابیات مثنوى یادگار سال‌هاى واپسین عمر مولانا دیده مى‌شود.