مناهل التحقیق در حقایق ولایت و خلافت الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مناهل التحقیق در حقایق ولایت و خلافت الهی''' از آثار برجسته حکیم و عارف برجسته قرن دوازدهم محمد هاشم ذهبی شیرازی (متوفی 1199 ق)، در شرح آیه «الی الله تصیر الامور» است. <ref>ر.ک: نیری، محمد یوسف، 1386، ص 34</ref>‏. مقدمه، تصحیح و شرح متن این کتاب به قلم محمد یوسف نیری (متولد 1333 ش) است.

این کتاب پاسخی است که آقا محمد هاشم شیرازی به پرسش یکی از ارادتمندان خود در باب «الی الله تصیر الامور» داده است. اگرچه فصل‌بندی و شیوه معمول کتاب‌نگاری آن روزگار در این رساله به چشم نمی‌خورد، اما نظم دقیق فکری و هرم عقلانی و عرفانی نویسنده در این اثر به‌ظاهر کوچک و به معنی بزرگ پدیدار است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص 86</ref>‏ در این رساله حقیقت ولایت امیرالمؤمنین علی (ع) و اولاد آن حضرت و تکامل سالکان الهی به برکت انوار ولایت با دلایل عقلی و نقلی و کشفی موردبحث قرارگرفته است و به چاشنی اشعار نغز و دلنوازان نمکین شده است.<ref>ر.ک: نیری، محمد یوسف، 1386، ص 34</ref>‏

وی ضمن اثبات اتحاد نور محمدی و علوی اشارتی حکیمانه و جالب‌توجه در تفاوت رسالت و ولایت مطرح می‌کند و درواقع به این پرسش اساسی پاسخ می‌دهد که چرا شخص امیرالمؤمنین (ع) بیش از هر رسولی و امامی در عالم عرفان و سلوک، قطب و شاخص تلقی شده‌اند. نظر عارف مذکور به‌طور اجمال این است که رسالت و ولایت در عالم حقیقت یکی است و باهم تمایزی ندارند و هرچند که هر دو جامع تمام اسماء الهی هستند اما رسالت و ولایت دو مفهوم‌اند و دو مظهر می‌طلبند.<ref>ر.ک: نیری، محمد یوسف، 1379، ص 144</ref>‏.