۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'شيخ مفيد' به 'شيخ مفيد') |
جز (جایگزینی متن - 'سيد مرتضى' به 'سيد مرتضى') |
||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
==ولادت و خاندان== | ==ولادت و خاندان== | ||
«'''ابوالقاسم على بن حسين بن موسى'''» ملقب به «'''سيد مرتضى'''»، «'''شريف مرتضى'''»، «'''علم الهدى'''»، « '''ذو الثمانين'''»« '''ذو المجدين'''»، فرزند ابواحمد حسين، فرزند موسى بن محمد بن موسى بن ابراهيم فرزند امام موسى بن جعفر(ع)، در ماه رجب سال 355ق، در شهر بغداد، ديده به جهان گشود. | «'''ابوالقاسم على بن حسين بن موسى'''» ملقب به «'''[[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]'''»، «'''شريف مرتضى'''»، «'''علم الهدى'''»، « '''ذو الثمانين'''»« '''ذو المجدين'''»، فرزند ابواحمد حسين، فرزند موسى بن محمد بن موسى بن ابراهيم فرزند امام موسى بن جعفر(ع)، در ماه رجب سال 355ق، در شهر بغداد، ديده به جهان گشود. | ||
پدرش به «طاهر اوحد ذوالمناقب» معروف بود كه منصب نقابت و رسيدگى به كار و زندگى سادات دودمان ابوطالب و مسوليت نظارت بر ديوان مظالم و سرپرستى زائران خانه خدا را كه از منصبهاى مهم آن روز بود، به عهده داشت. | پدرش به «طاهر اوحد ذوالمناقب» معروف بود كه منصب نقابت و رسيدگى به كار و زندگى سادات دودمان ابوطالب و مسوليت نظارت بر ديوان مظالم و سرپرستى زائران خانه خدا را كه از منصبهاى مهم آن روز بود، به عهده داشت. | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
ويژگى ديگر درس او اين بود كه بزرگان بسيارى در آن شركت مىكردند، حتى گاهى استادش، [[شيخ مفيد]] نيز در درس او حضور مىيافت. | ويژگى ديگر درس او اين بود كه بزرگان بسيارى در آن شركت مىكردند، حتى گاهى استادش، [[شيخ مفيد]] نيز در درس او حضور مىيافت. | ||
در زمان ايشان، شهر بغداد در مدتى كوتاه، شاهد گسترش علم و ادب بود. در آن روزگار شيفتگان دانش و معرفت از دورترين نقاط جهان به آنجا مىآمدند تا از محضر استادانى چون سيد مرتضى توشه برگيرند و در ظاهر، فقر و تنگدستى افراد- بويژه در سالهايى كه قحطى- دانشپژوهان را در تنگنا و سختى قرار داد. از اين، وى بر آن شد تا بخشى از خانه خود را به اهل علم اختصاص دهد تا شاگردان و دانشپژوهان، با استفاده از آن و كتابخانهاش، به تحقيق، مطالعه، مذاكرات علمى و تاليف بپردازند؛ كه آن مركز بعدها «دارالعلم» ناميده شد. | در زمان ايشان، شهر بغداد در مدتى كوتاه، شاهد گسترش علم و ادب بود. در آن روزگار شيفتگان دانش و معرفت از دورترين نقاط جهان به آنجا مىآمدند تا از محضر استادانى چون [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] توشه برگيرند و در ظاهر، فقر و تنگدستى افراد- بويژه در سالهايى كه قحطى- دانشپژوهان را در تنگنا و سختى قرار داد. از اين، وى بر آن شد تا بخشى از خانه خود را به اهل علم اختصاص دهد تا شاگردان و دانشپژوهان، با استفاده از آن و كتابخانهاش، به تحقيق، مطالعه، مذاكرات علمى و تاليف بپردازند؛ كه آن مركز بعدها «دارالعلم» ناميده شد. | ||
كار ارزشمند ديگر ايشان، اين بود كه يكى از روستاهاى متعلق به خود را براى تامين كاغذ دانشمندان و فقها، وقف نمود و مخارج زندگى شاگردان را نيز از درآمد املاكش مىپرداخت. | كار ارزشمند ديگر ايشان، اين بود كه يكى از روستاهاى متعلق به خود را براى تامين كاغذ دانشمندان و فقها، وقف نمود و مخارج زندگى شاگردان را نيز از درآمد املاكش مىپرداخت. | ||
خط ۱۴۱: | خط ۱۴۱: | ||
از زمان خلفاى بنى اميه تا زمان معتضد عباسى، فرزندان على بن ابيطالب عليه السلام هميشه تحت تعقيب و مراقبت خلفا و ماءموران بودند. چون با حكام ستمگر مبارزه مى كردند. از اين رو آنان اغلب در شهرهاى مختلف متوارى بودند و معمولا در جنگ و گريزها به شهادت مى رسيدند. وجود امامزادگان متعدد در نقاط مختلف و دور افتاده حاكى از همين مبارزات است. هنگامى كه حكومت و خلافت در سال 279 ق. به معتضد عباسى واگذار شد موضوع احترام به علويان و تعيين سرپرست مطرح شد و در هر شهرى يكى از بزرگان سادات يا علماى علوى نقابت يعنى سرپرستى سادات آن شهر يا منطقه را به عهده گرفت. | از زمان خلفاى بنى اميه تا زمان معتضد عباسى، فرزندان على بن ابيطالب عليه السلام هميشه تحت تعقيب و مراقبت خلفا و ماءموران بودند. چون با حكام ستمگر مبارزه مى كردند. از اين رو آنان اغلب در شهرهاى مختلف متوارى بودند و معمولا در جنگ و گريزها به شهادت مى رسيدند. وجود امامزادگان متعدد در نقاط مختلف و دور افتاده حاكى از همين مبارزات است. هنگامى كه حكومت و خلافت در سال 279 ق. به معتضد عباسى واگذار شد موضوع احترام به علويان و تعيين سرپرست مطرح شد و در هر شهرى يكى از بزرگان سادات يا علماى علوى نقابت يعنى سرپرستى سادات آن شهر يا منطقه را به عهده گرفت. | ||
نظارت بر نسب و دفاع از حقوق و حفظ شرافت علويان و قضاوت و سرپرستى اموال و دارايى يتيمان و نيز امارت حج و نظارت بر ديوان، مسئوليتهاى مهمى بودند كه در سال 406ق، پس از وفات سيد رضى، به سيد مرتضى واگذار شد و تا آخر عمر، آنها را به عهده داشت و به خوبى از انجام امور مربوط به آنها برآمد. | نظارت بر نسب و دفاع از حقوق و حفظ شرافت علويان و قضاوت و سرپرستى اموال و دارايى يتيمان و نيز امارت حج و نظارت بر ديوان، مسئوليتهاى مهمى بودند كه در سال 406ق، پس از وفات سيد رضى، به [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] واگذار شد و تا آخر عمر، آنها را به عهده داشت و به خوبى از انجام امور مربوط به آنها برآمد. | ||
==وفات== | ==وفات== |
ویرایش