الحكيم الترمذي و إتجهاته الذوقية: تفاوت میان نسخه‌ها

'''الحکیم الترمذی و اتجاهاته الذوقیة'''  اثری از وجیه احمد عبد الله(معاصر )است که در موضوع  تصوف و عرفان (تراجم  و شخصیت شناسی) تالیف شده است.

نوشتار فرارو به شخصیت شناسی حکیم ترمذی (م 295ق) پرداخته و نویسنده تلاش کرده تا برخی از جوانب حیات وی را که مورد اهتمام دیگر نوشته‌های قرار نگرفته مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. <ref> مقدمه، ص 9 </ref>

ساختار کتاب در شش بخش و خاتمه تنظیم شده است. بخش اول به شخصیت‌شناسی حکیم ترمذی اختصاص یافته و از آثار علمی و استادان و شاگردان وی و برخی مطالب دیگر با تکیه بر منابع سیره و تراجم سخن به میان آمده است. در بخش دوم به حیات فرهنگی دوران حکیم ترمذی پرداخته و پیرامون تصوف در آن دوره و دیدگاه وی نسبت به فرق اسلامی به ویژه  نظر وی راجع به ملامتیه ذکر شده است. در ادامه تاثر حیکم ترمذی از فرهنگ‌های غالب عصر خود توضح داده شده است. روش حکیم ترمذی و مهم‌ترین نظریه‌های وی با تکیه بر نوشته‌های او مطالب بخش سوم را تشکیل می‌دهد. نویسنده بحث ویژه‌ای را به احوال و مقامات اختصاص داده و از روش ذوقی وی در این باره سخن گفته است سپس به بیان اندیشه ولایت و دیدگاه وی در این خصوص و نقد مخالفانش پرداخته است. در ادامه این بخش از نبوت سخن به میان آمده و به تعریف نبی و نبوت از منظر برخی صوفیان و متکلمان و همچنین نگاه حکیم ترمذی راجع به آن پرداخته شده است. در بخش چهارم  موضوع بندی علوم توسط ترمذی ذکر شده و از علم ظاهر و باطن و تقسیمات علم، علم اسماء و حروف و علم قالب و مسائل پیرامون آن‌ها سخن رفته است. در بخش پنجم حقیقت نفس، اربتاط نفس با هوی، تاثیر شر و رابطه آن با نفس بیان شده و بحثی در خصوص ریاضت و مجاهدت نفس مطرح شده است. در ادامه ملکات انسانی از منظر حکیم ترمذی مورد توجه قرار گرفته و در  بحثی ویژه درباره روح، عقل و قلب به دیدگاه  وی در این خصوص  اشاره شده است. در بخش ششم و پایانی نظریه معرفت نزد حکیم ترمذی مورد بررسی قرار گرفته که آغازگر آن موضوع ذوق از نگاه وی به شکل خاص و صوفیه به شکل عام است. در ادامه مفهوم معرفت و راه‌های آن نزد حکیم ترمذی ذکر شده و در پایان اثر اندیشه نور معرفت مطرح شده است. <ref> رک: همان، ص 9-11</ref>