۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'الذريعة ' به 'الذريعة') |
جز (جایگزینی متن - 'شيخ انصارى ' به 'شيخ انصارى ') |
||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
[[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة]] راجع به اين كتاب اينگونه گفته است: «و هو مشهور متداول لم يكتب مثله في الأواخر و الأوائل.»([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]ج 16 ص 132) | [[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة]] راجع به اين كتاب اينگونه گفته است: «و هو مشهور متداول لم يكتب مثله في الأواخر و الأوائل.»([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]ج 16 ص 132) | ||
علاوه بر كتاب فرائد الأصول، از شيخ انصارى كتابهاى [[حاشيه بر استصحاب قوانين]]، [[رسالة في المشتق]]، [[رسالة في قاعدة لا ضرر و لا ضرار]]، [[كتاب تقيه]] و كتابهاى اصولى ديگرى نيز چاپ شده است. | علاوه بر كتاب فرائد الأصول، از [[شيخ انصارى]] كتابهاى [[حاشيه بر استصحاب قوانين]]، [[رسالة في المشتق]]، [[رسالة في قاعدة لا ضرر و لا ضرار]]، [[كتاب تقيه]] و كتابهاى اصولى ديگرى نيز چاپ شده است. | ||
== وضعيت == | == وضعيت == | ||
خط ۱۱۶: | خط ۱۱۶: | ||
اصول عمليّه در كلام پيشينيان داراى انسجام دقيق منطقى نبود؛ ولى مرحوم شيخ اعظم به آن حصر عقلى داده، يعنى اصول عملى كمتر و بيشتر از چهار اصل نمىتواند باشد. | اصول عمليّه در كلام پيشينيان داراى انسجام دقيق منطقى نبود؛ ولى مرحوم شيخ اعظم به آن حصر عقلى داده، يعنى اصول عملى كمتر و بيشتر از چهار اصل نمىتواند باشد. | ||
يكى ديگر از خصوصيات كتاب وسعت تتبع در نظريات علماى اصولى مىباشد. حجم جستجو در انديشههاى ديگران از معيارهاى ارزشيابى پژوهشها و تحقيقات است. شيخ انصارى از اين نگاه نيز محققى برجسته و بنام است. منابع مورد استفادۀ وى در فرائد الأصول، بالغ بر صد عنوان است؛ مثلا در بحث انسداد كلمات [[شيخ صدوق]] در من لا يحضره الفقيه، سيد مرتضى در رسائل، شيخ طوسى در عدة، محقق حلى در معتبر، علامۀ حلى در نهج المسترشدين، فاضل مقداد در شرح باب حادى عشر، محقق خوانسارى، صاحب وافية، محدث بحرانى در الحدائق الناظرة، عضدى و حاجبى در مختصر الأصول را نقل و به نتيجهگيرى مىپردازند. يا در بحث شبهۀ تحريميه يكى از دلائل قائلان به برائت اجماع است. شيخ به نقل آراى علما پرداختهاند و بطلان اين سخن را كه برائت در شبهۀ موضوعيه نظريۀ عالمان متأخر اماميه است، روشن مىسازد و بدين منظور، سخن كلينى (در مقدمۀ كافى)، [[شيخ صدوق]] (در العقائد)، سيد مرتضى، ابن زهره، شيخ طوسى، شيخ مفيد، ابوالصلاح حلبى، محقق، علامه، شهيد اول و [[شهيد ثانى]] را نقل مىكند. | يكى ديگر از خصوصيات كتاب وسعت تتبع در نظريات علماى اصولى مىباشد. حجم جستجو در انديشههاى ديگران از معيارهاى ارزشيابى پژوهشها و تحقيقات است. [[شيخ انصارى]] از اين نگاه نيز محققى برجسته و بنام است. منابع مورد استفادۀ وى در فرائد الأصول، بالغ بر صد عنوان است؛ مثلا در بحث انسداد كلمات [[شيخ صدوق]] در من لا يحضره الفقيه، سيد مرتضى در رسائل، شيخ طوسى در عدة، محقق حلى در معتبر، علامۀ حلى در نهج المسترشدين، فاضل مقداد در شرح باب حادى عشر، محقق خوانسارى، صاحب وافية، محدث بحرانى در الحدائق الناظرة، عضدى و حاجبى در مختصر الأصول را نقل و به نتيجهگيرى مىپردازند. يا در بحث شبهۀ تحريميه يكى از دلائل قائلان به برائت اجماع است. شيخ به نقل آراى علما پرداختهاند و بطلان اين سخن را كه برائت در شبهۀ موضوعيه نظريۀ عالمان متأخر اماميه است، روشن مىسازد و بدين منظور، سخن كلينى (در مقدمۀ كافى)، [[شيخ صدوق]] (در العقائد)، سيد مرتضى، ابن زهره، شيخ طوسى، شيخ مفيد، ابوالصلاح حلبى، محقق، علامه، شهيد اول و [[شهيد ثانى]] را نقل مىكند. | ||
== نقد نظريات بزرگان == | == نقد نظريات بزرگان == | ||
خط ۱۵۴: | خط ۱۵۴: | ||
از ديگر مباحث، علم اجمالى است كه تأثير علم اجمالى در اشتغال و امتثال نيز از تازههاى فرائد الأصول است. شيخ اعظم پس از طرح امكان تعبد به ظن و گمان، مصلحت سلوكيۀ را به عنوان دومين راه ابداع و تصوير كرده به ايرادهاى ابن قبه نيز پاسخ داده است. | از ديگر مباحث، علم اجمالى است كه تأثير علم اجمالى در اشتغال و امتثال نيز از تازههاى فرائد الأصول است. شيخ اعظم پس از طرح امكان تعبد به ظن و گمان، مصلحت سلوكيۀ را به عنوان دومين راه ابداع و تصوير كرده به ايرادهاى ابن قبه نيز پاسخ داده است. | ||
در بحث استصحاب، شيخ انصارى علاوه بر مباحث قبلى كه در كتب اصولى آمده است در مبحث اساسى مبادى تصورى بحث كرده، علاوه بر آن نسبت استصحاب با ساير ادله را اضافه كرده است. اين دو مطلب در پژوهشهاى گذشته به شكل مستقل طرح نشده بود. | در بحث استصحاب، [[شيخ انصارى]] علاوه بر مباحث قبلى كه در كتب اصولى آمده است در مبحث اساسى مبادى تصورى بحث كرده، علاوه بر آن نسبت استصحاب با ساير ادله را اضافه كرده است. اين دو مطلب در پژوهشهاى گذشته به شكل مستقل طرح نشده بود. | ||
تبيين رابطۀ انواع ادله با يكديگر و رابطۀ فردى از يك نوع با فرد ديگر در استنباط احكام شرعى سهمى به سزا دارد. شيخ انصارى با ارائۀ بحثى نو و جديد، رابطۀ ادله را با يكديگر در نگاهى منطقى به چهار قسمت حكومت، ورود، تخصيص و تخصص تقسيم نمود. | تبيين رابطۀ انواع ادله با يكديگر و رابطۀ فردى از يك نوع با فرد ديگر در استنباط احكام شرعى سهمى به سزا دارد. [[شيخ انصارى]] با ارائۀ بحثى نو و جديد، رابطۀ ادله را با يكديگر در نگاهى منطقى به چهار قسمت حكومت، ورود، تخصيص و تخصص تقسيم نمود. | ||
نسخۀ موجود در برنامه | نسخۀ موجود در برنامه |
ویرایش