۱٬۴۸۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
'''شرح منظومه'''، درسگفتارهای فلسفی [[مطهری، مرتضی|فیلسوف معاصر، مرتضی مطهری]] (فریمان 1298-1358ش. قم) برای دانشجویان دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران است. مباحث بر اساس نظم کتاب [[شرح المنظومة|شرح منظومه]] نوشته [[سبزواری، هادی| عارف و حکیم صدرایی، | '''شرح منظومه'''، درسگفتارهای فلسفی [[مطهری، مرتضی|فیلسوف معاصر، مرتضی مطهری]] (فریمان 1298-1358ش. قم) برای دانشجویان دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران است. مباحث بر اساس نظم کتاب [[شرح المنظومة|شرح منظومه]] نوشته [[سبزواری، هادی| عارف و حکیم صدرایی، ملا هادی سبزواری]] (۱۲۱۲-۱۲۸۹ق)، بارها در طیّ سالهای 1339-1347ش، تدریس شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64551?pageNumber=5&viewType=pdfر.ک: مقدمه ناشر، ص5]</ref>. | ||
در این کتاب فقط مقصدهای اول، سوم و چهارم از مقاصد هفتگانه بخش حکمت شرح منظومه (امور عامه؛ جواهر و اعراض؛ الهیات بالمعنی الاخص؛ طبیعیات؛ نبوات و منامات؛ معاد اخلاق) مورد بحث واقع شده است. | |||
در این کتاب فقط مقصدهای اول، سوم و چهارم از مقاصد | |||
نویسنده در کتاب دیگری به نام [[شرح مبسوط منظومه]]، همین مباحث را برای صاحبنظران و متخصصان بهصورت مشروحتر و عمیقتر و با توجه به نظریههای فلسفی غربی و... تدریس کرده است. | |||
نمونهای از متن و شرح استاد: | |||
متن: | |||
'''يا واهِب العَقل لَك المَحامِد | |||
إلى جَنابِك انتَهى المَقاصِد'''. | |||
اى بخشنده خرد، تمام | ترجمه: | ||
اى بخشنده خرد، تمام سپاسها ویژه توست؛ همه مقصدها و هدفها بهسوى بارگاه تو منتهى میشود. | |||
شرح: | |||
در این بیت عالى و زیبا، هم از مبدأ سخن رفته است و هم از معاد؛ هم به اوّلیت خداوند اشاره شده و هم به آخریت او (هُوَ الْأَوَّلُ وَ الْآخِرُ). آنجا که میگوید: «همه سپاسها ویژه توست»، منظور این است که: تو مبدأ کل، هستى؛ هر خیرى و فیضى به سبب هر کس و هر چیز به کسى برسد از ناحیه توست؛ زیرا سررشته همه اسباب و علل به دست توست و همه نظام از اراده تو برخاسته است؛ ازاینرو همه سپاسها ویژه توست و آنجا که میگوید: «همه مقصدها و هدفها بهسوى بارگاه تو منتهى میشود»، منظور این است که: همه اشیاء هر چه را میجویند، در نهایت امر، تو را میجویند و به هر سو میروند، بهسوى تو میروند؛ از تو پدید آمدهاند و بهسوى تو بازمیگردند؛ إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيهِ راجِعُونَ. چنانکه میدانیم لُبّ لُباب حکمت الهى شناختن مبدأ و معاد جهان است. همه مطالب و مسائل دیگر در این فلسفه در حکم مقدمه این دو مطلب و یا در حاشیه این دو مطلب است. علىهذا، بیت اول منظومه اشاره است به لُبّ لُباب حکمت الهى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64551?pageNumber=13&viewType=pdfر.ک: متن کتاب، ص13-14]</ref>. | |||
استفاده از اشعار فارسی: | |||
نویسنده گاه برای تسهیل فهم مسائل دشوار فلسفی از اشعار فارسی نیز استفاده کرده است؛ بهعنوان مثال در مبحث ذیل شعر | |||
'''يا مَن هُوَ اختَفى لِفَرطِ نُورِه | |||
الظّاهِر الباطِن فِي ظُهُورِه'''، | |||
از این ابیات [[شبستری، محمود|شیخ محمود شبسترى]] بهره برده است: | |||
'''اگر خورشید بر یک حال بودى | |||
شعاع او به یک منوال بودى''' | |||
'''ندانستى کسى کاین پرتو اوست | |||
نبودى هیچ فرق از مغز تا پوست''' | |||
'''جهان، جمله فروغ نور حق دان | |||
حق اندر وى ز پیدایى است پنهان''' | |||
'''چو نور حق ندارد نقل و تحویل | |||
نیاید اندر او تغییر و تبدیل'''<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64551?pageNumber=15&viewType=htmlر.ک: همان، ص15]</ref>. | |||
''' | مثال دیگر: فاقد کمال نمیتواند مُعطى کمال باشد و به قول معروف: | ||
'''کهنه ابرى که بود ز آب تهى | |||
کى تواند که کند آبدهى'''<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64551?pageNumber=339&viewType=pdfر.ک: همان، ص339]</ref>. | |||
==پانویس== | |||
<references/> | |||
</ | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه ناشر و متن کتاب. | مقدمه ناشر و متن کتاب. | ||
خط ۸۹: | خط ۹۰: | ||
[[رده:غرر الفوائد (شرح منظومه)]] | [[رده:غرر الفوائد (شرح منظومه)]] | ||
[[رده:سبزواری محمدهادی بن مهدی، 1289-1212ق]] | [[رده:سبزواری محمدهادی بن مهدی، 1289-1212ق]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده آبان 01]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]] | [[رده:مقالات بازبینی نشده2]] |