۱٬۴۸۲
ویرایش
کلیات نظامی گنجوی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'نظامي، الياس بن يوسف' به 'نظامی، الیاس بن یوسف') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''کلیات نظامی گنجوی''' مجموعه‌ای است از شش دفتر سروده‌های الیاس بن یوسف نظامی گنجوی (530- 591ق)، شاعر معروف ایرانی در قرن ششم هجری که در دو جلد، با تصحیح حسن وحید دستگردی، منتشر شده است. | '''کلیات نظامی گنجوی'''، مجموعه‌ای است از شش دفتر سروده‌های الیاس بن یوسف نظامی گنجوی (530-591ق)، شاعر معروف ایرانی در قرن ششم هجری که در دو جلد، با تصحیح حسن وحید دستگردی، منتشر شده است. | ||
این شش دفتر، | این شش دفتر، به‌ترتیب عبارتند از: | ||
# مخزن الاسرار: در بحر سریع مسدس مطوی موقوف (در بعضی بیت‌ها مکشوف)، با وزن مفتعلن مفتعلن فاعلان (یا فاعلن) در 2400 بیت که تاریخ سرودن آن، 561ق است. این دفتر، در حدود چهل سالگی نظامی، به نام فخرالدین | # مخزن الاسرار: در بحر سریع مسدس مطوی موقوف (در بعضی بیت‌ها مکشوف)، با وزن مفتعلن مفتعلن فاعلان (یا فاعلن) در 2400 بیت که تاریخ سرودن آن، 561ق است. این دفتر، در حدود چهل سالگی نظامی، به نام فخرالدین بهرامشاه سلجوقی، حاکم ارزنجان و والی ارمنستان، سروده شده است و احتمالا نظامی در آن، ادعای برابری با سنایی در «حدیقة الحقیقة» را داشته است. محتوای این اثر، بیانگر شخصیت عارفانه و زاهدانه نظامی است. در بندهای گوناگون، نظامی بر خلوت‌نشینی و توجه به درون و نهایتا توجه به راز و رمز هستی، اشاره‌های مکرر دارد<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، صفحه پانزده - شانزده</ref>. | ||
# خسرو و شیرین: منظومه‌ای است در 6512 بیت به بحر هزج مسدس مقصور، بر وزن مفاعلین مفاعیلن مفاعیل. این داستان جذاب، به اتابک شمس‌الدین محمد | # خسرو و شیرین: منظومه‌ای است در 6512 بیت به بحر هزج مسدس مقصور، بر وزن مفاعلین مفاعیلن مفاعیل. این داستان جذاب، به اتابک شمس‌الدین محمد جهان‌پهلوان بن ایلدگز تقدیم شده است. این اثر، منظومه باارزشی است که از بسیاری دیدگاه، قابل بررسی است. این منظومه، یک کتاب شعر عاشقانه نیست. درست است که از ابتدا تا انتها، از عشق سخن می‌گوید و در عشق داوری می‌کند، اما در حقیقت، به بسیاری از مسائل اجتماعی مربوط به روزگار ساسانیان از یک‌سو و تاخت و تازها و جنگ و قتل و غارت‌های روزگار خود، از سوی دیگر نظر دارد<ref>ر.ک: همان، صفحه هفده - هجده</ref>. | ||
# لیلی و مجنون: در قالب مثنوی است با 4130 بیت. گاه تا 4718 بیت هم در بعضی تذکره‌ها، نوشته شده است. وزن این اثر، مفعول مفاعلن فعولن، در بحر هزج مسدس | # لیلی و مجنون: در قالب مثنوی است با 4130 بیت. گاه تا 4718 بیت هم در بعضی تذکره‌ها، نوشته شده است. وزن این اثر، مفعول مفاعلن فعولن، در بحر هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف است که به خواهش ابوالمظفر شروانشاه جلال‌الدین اخستان بن منوچهر، در سال 584ق پدید آمده است<ref>ر.ک: همان، صفحه نوزده</ref>. | ||
# هفت پیکر: که به آن هفت گنبد و | # هفت پیکر: که به آن هفت گنبد و بهرامنامه نیز نام داده‌اند، منظومه‌ای است با 5160 بیت در بحر خفیف مسدس مخبون مقطوع بر وزن فاعلاتن مفاعلن فعلن که در سال 593ق، به نام سلطان علاءالدین کرپ ارسلان پایان یافت<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌ودو</ref>. | ||
# اسکندرنامه: که دو بخش دارد: | # اسکندرنامه: که دو بخش دارد: | ||
## | ## «شرفنامه»: که داستان زندگی و کشورگشایی اسکندر است، در بحر متقارب مثمن مقصور بر وزن فعولن فعولن فعول، در 6846 بیت. | ||
## | ## «اقبالنامه»: سرگذشت اسکندر است که این بار، خردمند و صاحب کمال و نهایتا پیامبر شده است، در 3700 بیت، در بحر و وزن شرفنامه<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌وچهار - بیست‌وپنج</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
[[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]] | [[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]] | ||
[[رده:اولویت در بازبینی]] | [[رده:اولویت در بازبینی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده آبان 01]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]] | [[رده:مقالات بازبینی نشده2]] | ||