پرش به محتوا

رياض العلماء و حياض الفضلاء: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'رياض العلماء' به 'رياض العلماء'
جز (جایگزینی متن - 'روضات الجنات' به 'روضات الجنات')
جز (جایگزینی متن - 'رياض العلماء' به 'رياض العلماء')
خط ۴۱: خط ۴۱:


== معرفى اجمالى ==
== معرفى اجمالى ==
'''رياض العلماء و حياض الفضلاء'''، اثر ميرزا عبدالله افندى (متوفاى بين سال‌هاى 1120-1130ق)، كتابى است در موضوع شرح حال علما، از عصر غيبت تا زمان مؤلف كه به زبان عربى و در قرن دوازدهم هجرى نوشته شده و به اهتمام [[مرعشی، محمود|سيد محمود مرعشى ]]و با تحقيق سيد احمد حسينى به چاپ رسيده است.
'''[[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]] و حياض الفضلاء'''، اثر ميرزا عبدالله افندى (متوفاى بين سال‌هاى 1120-1130ق)، كتابى است در موضوع شرح حال علما، از عصر غيبت تا زمان مؤلف كه به زبان عربى و در قرن دوازدهم هجرى نوشته شده و به اهتمام [[مرعشی، محمود|سيد محمود مرعشى ]]و با تحقيق سيد احمد حسينى به چاپ رسيده است.


همين نكته براى نشان دادن ارزش كتاب كافى است كه مى‌بينيم اين اثر، مأخذى موثّق از براى مرحوم خوانسارى در تأليف «[[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]]» بوده و نيز صاحب «أعيان الشيعة» به‌كرات از آن نقل كرده و علامه [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقابزرگ طهرانى]] در «الذريعة» بسيار به آن توجه داشته و علامه نورى در «خاتمة مستدرك الوسائل» (جلد سوم) مطالب زيادى از آن گرفته است (ر.ك: افندى اصفهانى، ميرزا عبدالله، ص14).
همين نكته براى نشان دادن ارزش كتاب كافى است كه مى‌بينيم اين اثر، مأخذى موثّق از براى مرحوم خوانسارى در تأليف «[[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]]» بوده و نيز صاحب «أعيان الشيعة» به‌كرات از آن نقل كرده و علامه [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقابزرگ طهرانى]] در «الذريعة» بسيار به آن توجه داشته و علامه نورى در «خاتمة مستدرك الوسائل» (جلد سوم) مطالب زيادى از آن گرفته است (ر.ك: افندى اصفهانى، ميرزا عبدالله، ص14).
خط ۶۱: خط ۶۱:
در نگاهى كلى، مطالب كتاب به دو قسم تقسيم مى‌شود: قسم نخست، مشتمل است بر تراجم علماى شيعه اماميه و قسم دوم، شامل تراجم علماى ساير مذاهب اسلامى است (مقدمه محقق، ج1، ص7).
در نگاهى كلى، مطالب كتاب به دو قسم تقسيم مى‌شود: قسم نخست، مشتمل است بر تراجم علماى شيعه اماميه و قسم دوم، شامل تراجم علماى ساير مذاهب اسلامى است (مقدمه محقق، ج1، ص7).


در ميان سرگذشت‌نامه‌هاى دانشمندان و بزرگان علوم و معارف اسلامى، كمتر محقّقى است كه با اثر حاضر آشنا نباشد؛ زيرا نه‌تنها شيوه تدوين كتاب - كه مرتب به حروف معجم است - آن را مطلوب گردانيده است، بلكه اطلاعات ارزنده و مفيدى كه منحصر به اين كتاب است و در ديگر نگاشته‌هاى رجالى عصر وى ديده نمى‌شود، بر ارزش آن افزوده است؛ مثلا از جمله فوائدى كه از مراجعه به اين كتاب به دست مى‌آيد، آشنايى با نسخه‌ها و مخطوطات موجود از مؤلفات عربى و فارسى است كه در عصر افندى در كتابخانه‌هاى عمومى و خصوصى نگهدارى مى‌شده و مؤلف آنها را رؤيت نموده و از مشخصات كتاب‌شناسى و نسخه‌شناسى آن‌ها در كتابش ياد كرده است؛ ازاين‌رو «رياض العلماء» را مى‌توان به‌عنوان مأخذ و مصدرى ارزشمند و متقن در خصوص مباحث مربوط به كتاب‌شناسى و نسخه‌شناسى تلقّى كرد؛ زيرا در واقع نگاشته مورد بحث مى‌تواند از جهتى فهرستى از نسخه‌هاى خطى كتابخانه‌هاى عمومى و خصوصى عصر مؤلف باشد. مجموع اين نسخه‌ها كه افندى معرفى كرده است بيش از هزار و اندى است (افندى اصفهانى، ميرزا عبدالله، ص13).
در ميان سرگذشت‌نامه‌هاى دانشمندان و بزرگان علوم و معارف اسلامى، كمتر محقّقى است كه با اثر حاضر آشنا نباشد؛ زيرا نه‌تنها شيوه تدوين كتاب - كه مرتب به حروف معجم است - آن را مطلوب گردانيده است، بلكه اطلاعات ارزنده و مفيدى كه منحصر به اين كتاب است و در ديگر نگاشته‌هاى رجالى عصر وى ديده نمى‌شود، بر ارزش آن افزوده است؛ مثلا از جمله فوائدى كه از مراجعه به اين كتاب به دست مى‌آيد، آشنايى با نسخه‌ها و مخطوطات موجود از مؤلفات عربى و فارسى است كه در عصر افندى در كتابخانه‌هاى عمومى و خصوصى نگهدارى مى‌شده و مؤلف آنها را رؤيت نموده و از مشخصات كتاب‌شناسى و نسخه‌شناسى آن‌ها در كتابش ياد كرده است؛ ازاين‌رو «[[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]]» را مى‌توان به‌عنوان مأخذ و مصدرى ارزشمند و متقن در خصوص مباحث مربوط به كتاب‌شناسى و نسخه‌شناسى تلقّى كرد؛ زيرا در واقع نگاشته مورد بحث مى‌تواند از جهتى فهرستى از نسخه‌هاى خطى كتابخانه‌هاى عمومى و خصوصى عصر مؤلف باشد. مجموع اين نسخه‌ها كه افندى معرفى كرده است بيش از هزار و اندى است (افندى اصفهانى، ميرزا عبدالله، ص13).


در همين زمينه گفتنى است كه افندى از نسخه‌هاى مقابله‌شده و تصحيح‌شده نيز با دقت تمام ياد كرده كه اين نكته هم در تاريخ كتاب‌شناسى و نسخه‌شناسى مخطوطات عربى و فارسى حائز اهميت تواند بود (همان، ص14).
در همين زمينه گفتنى است كه افندى از نسخه‌هاى مقابله‌شده و تصحيح‌شده نيز با دقت تمام ياد كرده كه اين نكته هم در تاريخ كتاب‌شناسى و نسخه‌شناسى مخطوطات عربى و فارسى حائز اهميت تواند بود (همان، ص14).
خط ۹۵: خط ۹۵:
1. مقدمه و متن كتاب.
1. مقدمه و متن كتاب.


2. افندى اصفهانى، ميرزا عبدالله، «رياض العلماء و حياض الفضلاء»، ترجمه محمدباقر ساعدى، بنياد پژوهش‌هاى اسلامى، مشهد، چاپ دوم، 1389.
2. افندى اصفهانى، ميرزا عبدالله، «[[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]] و حياض الفضلاء»، ترجمه محمدباقر ساعدى، بنياد پژوهش‌هاى اسلامى، مشهد، چاپ دوم، 1389.


3. ذكاوتى قراگزلو، على‌رضا، «كتاب رياض العلماء»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: نشر دانش، شماره 24، مهر و آبان 1363، (9 صفحه، از 36 تا 44) به آدرس:
3. ذكاوتى قراگزلو، على‌رضا، «كتاب [[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]]»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: نشر دانش، شماره 24، مهر و آبان 1363، (9 صفحه، از 36 تا 44) به آدرس:


http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/40470 .
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/40470 .
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش