پرش به محتوا

تنویر المقباس من تفسیر ابن عباس: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'دائرة المعارف' به 'دائرةالمعارف'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'دائرة المعارف' به 'دائرةالمعارف')
 
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}
}}


'''تنویر المقباس من تفسیر ابن عباس''' اثر [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|عبداللّه بن عباس بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف]] معروف به [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] (۳ پ ه- ۶۸ق) از کبار صحابه است.
'''تنویر المقباس من تفسیر ابن عباس''' اثر [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|عبداللّه بن عباس بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف]] معروف به [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] (۳ پ ه- ۶۸ق) از بزرگان صحابه است.


این تفسیر را به [[محمد بن سائب کلبی]] و [[دینوری، عبدالله بن محمد|ابومحمد عبداللّه بن وهب دینوری]] (متوفی 308ق) و [[فیروزآبادی، محمد بن یعقوب|محمد بن یعقوب فیروزآبادی]] (متوفی 817ق) نسبت داده‌اند. انتساب این تفسیر به [[فیروزآبادی، محمد بن یعقوب|فیروزآبادی]] شهرت بیشتری دارد و در اغلب منابع به وی نسبت داده شده است. تحلیل ادبی این متن مؤید آن است که حداقل در اواخر قرن سوم تدوین شده است<ref>رحمتی، محمد کاظم ص674</ref>.
روایات فراوانی از ابن عباس در  تفاسیر و کتاب‌های حدیث نقل شده است. با وجود کثرت اقوال تفسیری ابن‌ عباس در تفاسیر، در این‌که خود وی تألیفی داشته باشد، تردید وجود دارد، از مطالبی که درباره برخی شاگردان وی نقل شده است، می‌توان دریافت که آن‌ها پس از وی اقوالش را تدوین کرده‌اند<ref>ر. رک. رحمتی، محمد کاظم ج 7، ص673</ref>.


ویژگی تنویرالمقباس این است که متن آن کامل و در تفسیر آیات تنها به بیان معنای آیه و گاه نقل روایتی بسنده شده و در تفسیر حروف مقطعه، هریک از حروف، نمادی از اسامی باری تعالی یا دال بر واقعه‌ای دانسته شده است. در تفسیر آیات متشابه مانند آیه پنجم سوره طه، تفسیری تشبیهی از آیه ارائه شده است. مؤلف تنویرالمقباس در مسئله رؤیت خدا، ذیل آیه 143 سوره اعراف، به صراحت گفته که این دیدار تنها در آخرت صورت می‌گیرد. شأن نزول برخی آیات در مورد اهل‌بیت(ع)، درباره افراد دیگری ذکر شده است<ref>همان ص 675</ref>.
نام کهن تنویر المقباس احتمالا «الواضح فی تفسیر القرآن» بوده است<ref>همان ص675</ref>.
 
البته برخی در این‌که این تفسیر دربردارنده اقوال اصیل تفسیری ابن‌ عباس باشد تردید کرده‌اند<ref>ر.ک.هارالد موتسکی؛ مترجم: کریمی نیا، مرتضی، ص31</ref>.
 
'''تنویر المقباس''' را به [[محمد بن سائب کلبی]] و [[دینوری، عبدالله بن محمد|ابومحمد عبداللّه بن وهب دینوری]] (متوفی 308ق) و [[فیروزآبادی، محمد بن یعقوب|محمد بن یعقوب فیروزآبادی]] (متوفی 817ق) نسبت داده‌اند. انتساب این تفسیر به [[فیروزآبادی، محمد بن یعقوب|فیروزآبادی]] شهرت بیشتری دارد و در اغلب منابع به وی نسبت داده شده است. تحلیل ادبی این متن مؤید آن است که حداقل در اواخر قرن سوم تدوین شده است<ref>رحمتی، محمد کاظم ج7، ص674</ref>.
 
ویژگی تنویر المقباس این است که متن آن کامل و در تفسیر آیات تنها به بیان معنای آیه و گاه نقل روایتی بسنده شده و در تفسیر حروف مقطعه، هریک از حروف، نمادی از اسامی باری تعالی یا دال بر واقعه‌ای دانسته شده است. در تفسیر آیات متشابه مانند آیه پنجم سوره طه، تفسیری تشبیهی از آیه ارائه شده است. مؤلف تنویر المقباس در مسئله رؤیت خدا، ذیل آیه 143 سوره اعراف، به صراحت گفته که این دیدار تنها در آخرت صورت می‌گیرد. شأن نزول برخی آیات در مورد اهل‌بیت(ع)، درباره افراد دیگری ذکر شده است<ref>همان ص675</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۳۷: خط ۴۳:


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.
1-
[http://lib.eshia.ir/23019/1/3699 رحمتی، محمد کاظم، «دانشنامه جهان اسلام»، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «تفسیر ابن عباس»، شماره۳۶۹۹]
[http://lib.eshia.ir/23019/1/3699 رحمتی، محمد کاظم، «دانشنامه جهان اسلام»، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، ج 7، برگرفته از مقاله «تفسیر ابن عباس»، شماره۳۶۹۹]
 
2- هارالد موتسکی؛ مترجم: کریمی نیا، مرتضی، «تاریخ گذاری تفسیر موسوم به ابن عباس/ چند نکته تکمیلی»، علوم حدیث» زمستان 1385 - شماره 42 رتبه علمی-پژوهشی/ISC (‎18 صفحه - از 31 تا 48) 
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/268913/
 




خط ۵۲: خط ۶۲:
[[رده:مقالات خرداد 01 مکرمی]]
[[رده:مقالات خرداد 01 مکرمی]]
[[رده:مقالات بارگذاری شده تیرماه 01 قربانی]]
[[رده:مقالات بارگذاری شده تیرماه 01 قربانی]]
[[رده: مقالات برگشتی مرداد 01]]
[[رده:مقالات بازبینی شده1]]
[[رده:مقالات بازبینی شده1]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 تیر 1401]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 تیر 1401]]