شرح الجمل في النحو: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شرح الجمل في النحو''' عنوان کتابی است 1 جلدی به زبان عربی از عبدالقاهر بن عبدالرحمن جرجانی با موضوع ادبیات عرب(نحو) و نقد و تفسیر. کتاب به تحقیق محمد عثمان رسیده است.

جرجانی از بزرگان علم بلاغت و نحو است. او کتابهای متعددی در علم نحو دارد. در قدیمترین منابع درباره جرجانی نام الجمل در علم نحو آمده است. حاجی خلیفه نام این کتاب را جرجانیه نیز ضبط کرده است. شرحهای بسیاری بر این کتاب نوشته شده است. قدیمترین شارح آن ابومحمد عبدالله بن محمد بطلیوسی(متوفی 521 ق.) بوده است. این کتاب را شرح یا اختصار کتاب دیگر جرجانی، یعنی العوامل المأة دانسته‌اند. الجمل در 5 فصل تنظیم شده؛ فصل اول به مقدمات اختصاص یافته و سه فصل آن درباره عوامل(فعلها، حرفها و اسمها) است و فصل پنجم کتاب درباره مسائل گوناگون نحو مانند اقسام جمله است.<ref>ر.ک: پایگاه اینترنتی دانشنامه جهان اسلام، مقاله: عبدالقاهر بن عبدالرحمان ابوبکر جرجانی</ref>

ویژگی خاص این اثر همان ویژگیهای کلی است که در آثار جرجانی وجود دارد مبنی بر پیوند میان علم نحو و علم معانی نحو. و استفاده از آیات قرآنی و اشعار عربی(در ادوار مختلف شعر عربی از جاهلیت تا دوره عباسی) و... .

 

با سلام ناظر محترم در هنگام نگارش مقاله کتاب دانشنامه جهان اسلام را در دسترس نداشتم و از این رو به مقاله موجود در پایگاه آن به همراه ذکر آدرس مقاله ارجاع داده‌ام که البته به لحاظ ارجاع ویکیایی مناسبتر است.