۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاریخ تفسیر قرآن کریم (بابایی): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'معانیالقرآن' به 'معاني القرآن'
جز (جایگزینی متن - 'ني ' به 'نی') |
جز (جایگزینی متن - 'معانیالقرآن' به 'معاني القرآن') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
آثار تفسیرى عصر حضور، در سه عنوان «کتاب‌های موجود (26 تفسیر)»، «کتاب‌های مفقود (78 تفسیر)»، «روایات و آراى پراکنده در کتاب‌های تفسیرى»، شناسایى و بررسى شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33846/2/263 ر.ک: همان، ص263]</ref>. نویسنده در پایان این بخش می‌گوید: از آنچه در بخش دوم (آثار تفسیرى عصر حضور) بیان شد، مطالب زیر را می‌توان نتیجیری کرد: | آثار تفسیرى عصر حضور، در سه عنوان «کتاب‌های موجود (26 تفسیر)»، «کتاب‌های مفقود (78 تفسیر)»، «روایات و آراى پراکنده در کتاب‌های تفسیرى»، شناسایى و بررسى شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33846/2/263 ر.ک: همان، ص263]</ref>. نویسنده در پایان این بخش می‌گوید: از آنچه در بخش دوم (آثار تفسیرى عصر حضور) بیان شد، مطالب زیر را می‌توان نتیجیری کرد: | ||
# آثار تفسیرى مفقود عصر حضور بسیار بیشتر از آثار تفسیرى موجود آن عصر است. | # آثار تفسیرى مفقود عصر حضور بسیار بیشتر از آثار تفسیرى موجود آن عصر است. | ||
# با توجه به اینکه در آثار تفسیرى آن عصر، عناوین «أحكام القرآن»، | # با توجه به اینکه در آثار تفسیرى آن عصر، عناوین «أحكام القرآن»، «معاني القرآن»، «غريب القرآن»، «إعراب القرآن» و مانند آن زیاد به چشم می‌خورد، می‌توان حدس زد که در تفسیر آن عصر نیز گرایش فقهى و گرایش ادبى رایج بوده است. | ||
# بیشتر آثار تفسیرى به‌جامانده از عصر حضور، روایات نقل‌شده از پیامبر(ص) و اهل بیت آن حضرت (دوازده امام معصوم(ع)) و آراى نقل‌شده از صحابه، تابعین و مفسران بعد از تابعین است، ولى تفسیرهاى اجتهادى و ادبى نیز میان آن آثار وجود دارد. | # بیشتر آثار تفسیرى به‌جامانده از عصر حضور، روایات نقل‌شده از پیامبر(ص) و اهل بیت آن حضرت (دوازده امام معصوم(ع)) و آراى نقل‌شده از صحابه، تابعین و مفسران بعد از تابعین است، ولى تفسیرهاى اجتهادى و ادبى نیز میان آن آثار وجود دارد. | ||
# بیشتر کتاب‌های تفسیرى آن عصر، یک‌جلدی و از نظر اسلوب، گزینشى است؛ یعنى در آن‌ها برخى آیات براى تفسیر گزینش شده و در بسیارى از آن‌ها بیشتر آیات تفسیر نشده است. | # بیشتر کتاب‌های تفسیرى آن عصر، یک‌جلدی و از نظر اسلوب، گزینشى است؛ یعنى در آن‌ها برخى آیات براى تفسیر گزینش شده و در بسیارى از آن‌ها بیشتر آیات تفسیر نشده است. | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
# کامل‌ترین کتاب تفسیرى به‌جامانده از آن عصر، از اهل تسنن، تفسیر طبرى (جامع البيان) و از شیعه، تفسیر قمى است که هردو اجتهادى - روایی‌اند و تفسیر تمام سوره‌های قرآن را در بر دارند، ولى دو تفاوت اساسى بین آن دو وجود دارد. | # کامل‌ترین کتاب تفسیرى به‌جامانده از آن عصر، از اهل تسنن، تفسیر طبرى (جامع البيان) و از شیعه، تفسیر قمى است که هردو اجتهادى - روایی‌اند و تفسیر تمام سوره‌های قرآن را در بر دارند، ولى دو تفاوت اساسى بین آن دو وجود دارد. | ||
# از تفسیرهاى روایى محض به‌جامانده از آن عصر که جامعیت بیشترى دارند و شایان توجه بیشترى هستند در میان اهل تسنن، «تفسير القرآن العظيم» ابن ابى‌حاتم رازى و در میان شیعه، «تفسير العياشي» است که هر دو روایى محضند. | # از تفسیرهاى روایى محض به‌جامانده از آن عصر که جامعیت بیشترى دارند و شایان توجه بیشترى هستند در میان اهل تسنن، «تفسير القرآن العظيم» ابن ابى‌حاتم رازى و در میان شیعه، «تفسير العياشي» است که هر دو روایى محضند. | ||
# تفسیرهاى ادبى متعددى از آن عصر به‌جامانده است که برخى موضوعى و برخى ترتیبی‌اند و هرکدام از جهتى قابل استفاده هستند، ولى جامع‌ترین آن‌ها، | # تفسیرهاى ادبى متعددى از آن عصر به‌جامانده است که برخى موضوعى و برخى ترتیبی‌اند و هرکدام از جهتى قابل استفاده هستند، ولى جامع‌ترین آن‌ها، «معاني القرآن و إعرابه» زجاج است که تمام سوره‌های قرآن را در بر دارد و معنا و اعراب بیشتر واژه‌ها و آیات قرآن را بیان کرده است. | ||
# از تفسیرهایى که در آن عصر در تفسیر آیات فضائل اهل بیت پیامبر(ع) تألیف شده و اکنون موجود است، یکى تفسیر فرات کوفى و دیگرى تفسیر الحبرى است که درباره آیات مربوط به فضائل اهل‌بیت(ع)، روایات و آثارى را گرد آورده‌اند و منبع مفیدى براى آگاهى به روایات تفسیرى آیات فضائل می‌باشند. | # از تفسیرهایى که در آن عصر در تفسیر آیات فضائل اهل بیت پیامبر(ع) تألیف شده و اکنون موجود است، یکى تفسیر فرات کوفى و دیگرى تفسیر الحبرى است که درباره آیات مربوط به فضائل اهل‌بیت(ع)، روایات و آثارى را گرد آورده‌اند و منبع مفیدى براى آگاهى به روایات تفسیرى آیات فضائل می‌باشند. | ||
# در عصر غیبت صغرا تفسیر اجتهادى نسبتاً جامع (مانند جامع التأويل) نیز تألیف شده است، ولى خود آن تفسیر منتشر نشده و در دسترس نیست؛ فقط آرایى از مؤلف آن (ابومسلم اصفهانى) گردآورى و بررسى شده است. تفسیر ابن وهب منتشر شده، ولى اجتهادى ساده و بیان معنا بدون مستند است. | # در عصر غیبت صغرا تفسیر اجتهادى نسبتاً جامع (مانند جامع التأويل) نیز تألیف شده است، ولى خود آن تفسیر منتشر نشده و در دسترس نیست؛ فقط آرایى از مؤلف آن (ابومسلم اصفهانى) گردآورى و بررسى شده است. تفسیر ابن وهب منتشر شده، ولى اجتهادى ساده و بیان معنا بدون مستند است. | ||