۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'عـ' به 'ع') |
جز (جایگزینی متن - 'خـ' به 'خ') |
||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
در بخشی از مقدمهای که حسن عاطفی بر اثر نوشته در توصیف این اثر میخوانیم: دیوان مولانا [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] مجموعهای است شناختهشده از مناقب و مدایح علی(ع) و ائمه اطهار(ع) که سروده وی است و در آن تردیدی نیست. مگر آنکه اشعار مشابه دیگران به دیوان شاعر راه یافته باشد و یا امکان آن نیز وجود دارد که مدایح دیگری هم بوده، که به هنگام فراهمسازی دیوان از قلم افتاده باشد<ref>ر.ک: مقدمه حسن عاطفی، ص49</ref>. | در بخشی از مقدمهای که حسن عاطفی بر اثر نوشته در توصیف این اثر میخوانیم: دیوان مولانا [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] مجموعهای است شناختهشده از مناقب و مدایح علی(ع) و ائمه اطهار(ع) که سروده وی است و در آن تردیدی نیست. مگر آنکه اشعار مشابه دیگران به دیوان شاعر راه یافته باشد و یا امکان آن نیز وجود دارد که مدایح دیگری هم بوده، که به هنگام فراهمسازی دیوان از قلم افتاده باشد<ref>ر.ک: مقدمه حسن عاطفی، ص49</ref>. | ||
با وجود غلبه شاعران اهل تسنن در قرن هفتم و هشتم هجری، شعر شیعی و مدح و منقبت امامان شیعه(ع) مورد عنایت برخی از شاعران، از جمله [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] بوده است. وی با وجود گرمی بازار مدح و ستایش پادشاهان و امیران، صرفا به ستایش رسول اکرم(ص) و اهـل بیت ایشان، بهویژه امیرالمؤمنین، حضرت علی(ع) پرداخته است. او با بهرهگیری از طبع نیرومند و بهکار بردن صور خیال و ترکیبات زبانی خاص و زیبا، به مهمترین مضامین شیعی، در اشعار | با وجود غلبه شاعران اهل تسنن در قرن هفتم و هشتم هجری، شعر شیعی و مدح و منقبت امامان شیعه(ع) مورد عنایت برخی از شاعران، از جمله [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] بوده است. وی با وجود گرمی بازار مدح و ستایش پادشاهان و امیران، صرفا به ستایش رسول اکرم(ص) و اهـل بیت ایشان، بهویژه امیرالمؤمنین، حضرت علی(ع) پرداخته است. او با بهرهگیری از طبع نیرومند و بهکار بردن صور خیال و ترکیبات زبانی خاص و زیبا، به مهمترین مضامین شیعی، در اشعار خویش توجه نموده که شعر وی را بهمثابه ابزار و رسانهای قوی برای ترویج و تبلیغ مذهب تشیع درآورده است. با نظر به این امر، در بررسی مضامین شیعی در اشعار [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] به این نکته دست مییابیم که وی در عرصه شعر شیعی بسیار قدرتمندانه عمل کرده و میتوان او را از دیـدگاه حجم گسترده سرودههایش، بزرگترین شاعر شیعی قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری قلمداد کرد. از نظر هنر شاعری نیز گرچه همپای بزرگان نامدار شعر فارسی قرار نمیگیرد، اما زبانی روان، فصیح و توانا دارد. اشعار او سرشار از تصاویر شعری است؛ تصویرهایی که در خدمت مذهب و اعتقاد شاعر قرار دارد. شعر او پـر از تلمیح است و ایـن تلمیحات یکی از ویژگیهای بارز سبکی در شعر اوست. از نظر محتوایی، اشعار کاشی مجموعهای از اعتقادات کلامی است که با پشتوانه احادیث نبوی و استدلالهای عقلی و نقلی، شاعر را در ترویج مذهب شیعه و عقیده استوار خویش یاری کرده است. طبعا چنین موضوعی بیشتر از هر چیز، از قرآن و حدیث مایه گـرفته است<ref>ر.ک: مهرآوران، محمود؛ نعمتی، فرجالله، ص138-139</ref>. | ||
===مضامین شیعی در اشعار حسن کاشی=== | ===مضامین شیعی در اشعار حسن کاشی=== | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
#:'''ز تاجدار«لعمرك » جدا مکن تو علی را''' | #:'''ز تاجدار«لعمرك » جدا مکن تو علی را''' | ||
#:که حق اوست ز بعد نبی نیابت احمد | #:که حق اوست ز بعد نبی نیابت احمد | ||
#:'''جدا کند ز بهشت برین | #:'''جدا کند ز بهشت برین خدای مر او را''' | ||
#:که او ز جهل، علی را جدا کند ز محمد | #:که او ز جهل، علی را جدا کند ز محمد | ||
#:'''چه اختلاف کنی با شهی که در صفت او''' | #:'''چه اختلاف کنی با شهی که در صفت او''' | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
#:به اتفـاق دو عالم گــزین سید اوحـد'''<ref>ر.ک: همان، ص125</ref>.''' | #:به اتفـاق دو عالم گــزین سید اوحـد'''<ref>ر.ک: همان، ص125</ref>.''' | ||
# مدح و منقبت امام علی و ائمه معصوم(ع): | # مدح و منقبت امام علی و ائمه معصوم(ع): | ||
#:'''زانکه همنفس پیمبر بود از آن دادش | #:'''زانکه همنفس پیمبر بود از آن دادش خـدای''' | ||
#:پارهای از نفس پیغمبر ورا جفت گـزین | #:پارهای از نفس پیغمبر ورا جفت گـزین | ||
#:'''گوهر دریای عصمت، فاطمه، کز رتبتش''' | #:'''گوهر دریای عصمت، فاطمه، کز رتبتش''' | ||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
#:گر در سحاب دیده تو را قطـرهای نم است | #:گر در سحاب دیده تو را قطـرهای نم است | ||
#:'''از نـاودان دیــده کعبه در ایـن عزا''' | #:'''از نـاودان دیــده کعبه در ایـن عزا''' | ||
#:بر روی | #:بر روی خاک مکه همه آب زمزم است'''<ref>ر.ک: همان، ص125-126</ref>.''' | ||
# تولی و تبری: | # تولی و تبری: | ||
#:'''بیم صراط و موقف حشرش کجا بود؟''' | #:'''بیم صراط و موقف حشرش کجا بود؟''' | ||
خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
#:کز دوستیاش بر ورق دل نگـار کـرد'''<ref>ر.ک: همان، ص126</ref>.''' | #:کز دوستیاش بر ورق دل نگـار کـرد'''<ref>ر.ک: همان، ص126</ref>.''' | ||
# شفاعت: | # شفاعت: | ||
'''عذر این مشتی گنهکاران امت را | '''عذر این مشتی گنهکاران امت را بخواه''' | ||
چون شفیع جرم مایی، یا علی موسی الرضـا'''<ref>ر.ک: همان، ص126-127</ref>.''' | چون شفیع جرم مایی، یا علی موسی الرضـا'''<ref>ر.ک: همان، ص126-127</ref>.''' | ||
ویرایش