انقروی، اسماعیل: تفاوت میان نسخه‌ها

رسوخ‌الدین اسماعیل انقروی (د ۱۰۴۱ق/ ۱۶۳۱م)، متخلص به رسوخی و مشهور به رسوخی دده، از مشایخ طریقت مولویه و شارح مثنوی مولوی.

رسوخ‌الدین اسماعیل بن احمد نامش اسماعیل و لقبش رسوخ‌الدین است. در هیچکدام از مآخذ تاریخ تولد این مفسر نامی ذکر نشده است.

در قاموس الاعلام ترکی عثمانی می‌نویسد: اسماعیل انقروی در عصر دهم هجری در آنقارا به دنیا آمد و پس از تکمیل علوم ظاهری و کسب کمال با سلوک طریق مولوی، در طریقت و تصوف فرید عصر گشته است.

نخست بر طریقت بایرامیه از سلسلۀ خلوتیه بود، سپس به طریقت مولویه پیوست و خلیفۀ بوستان چلبی، شیخ مولویان شد و در زاویه اسکندر پاشا واقع در محله غلطه مثنوی خوان بوده است.<ref>ر.ک: ستارزاده، عصمت، ص10</ref> وی مدتی بعد به استانبول رفت و هدایت و ارشاد سالکانِ «مولوی خانۀ غَلَطه» را برعهده گرفت. انقروی ذکرِ «الله» به روش مولویه را اساس سلوک، و این طریقت را طریقت عشق و جذبه و هادی به حقیقت و عرفان می‌دانست. او برای سلوک ۱۲ مقام برمی‌شمرد و بر آن بود که سالک در ۷ مقام نخست از همه چیز در می‌گذرد، در مقام هشتم به فنا می‌رسد و در مقام دوازدهم به سرّ وحدت دست می‌یابد. وی شعر نیز می‌سرود و دیوان شعری به ترکی به او نسبت داده‌اند.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/225859/%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D9%88%DB%8C ر.ک: محمدی، پروانه، ج10،ص 399-400]</ref>

انقروی در استانبول درگذشت و در همان «مولوی خانه» به خاک سپرده شد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/225859/%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D9%88%DB%8C ر.ک: همان، ص399]</ref>

 

# شرح مثنوی، موسوم به مجموعة اللطائف و مطمورةالمعارف به زبان ترکی.

# منهاج الفقراء، در طریقت و شریعت و مراتب سلوک به زبان عربی.

# حجة السماع، رسالۀ مختصری در دفاع از جواز سماع درویشان مولویه.

# جامع الآیات، در شرح آیات و احادیث مثنوی.

# فاتح الابیات، در شرح مثنوی. <ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/225859/%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D9%88%DB%8C ر.ک:همان، ص399-400]</ref>

#ستارزاده عصمت، مقدمه شرح کبیر انقروی بر مثنوی معنوی مولوی، نوشته اسماعیل انقروی، ترجمه عصمت ستارزاده، تهران، نگارستان کتاب، 1388.

#دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378