۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
آداب المريدين و يليه داعي الفلاح إلی سبل النجاح: تفاوت میان نسخهها
آداب المريدين و يليه داعي الفلاح إلی سبل النجاح (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۱ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۰:۴۷
، ۳۱ اکتبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب'
جز (جایگزینی متن - '(.*) ([0-9])- (.*)' به '$1 # $1') |
جز (جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب') |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
'''آداب المريدين''' اثر '''[[ضياء الدين عبدالقاهر بن عبدالله بن محمد سهروردى بكرى]]''' (490-563ق)، از مشايخ بزرگ صوفيان، | '''آداب المريدين''' اثر '''[[ضياء الدين عبدالقاهر بن عبدالله بن محمد سهروردى بكرى]]''' (490-563ق)، از مشايخ بزرگ صوفيان، کتابى عرفانى به زبان عربى است كه در نيمه اول قرن ششم هجرى تاليف شده است. | ||
اين | اين کتاب از آغاز تأليف مورد توجّه صوفيه و مستمسك جميع ارباب طريقت بوده است. از آن ميان، شهاب الدّين ابوحفص عمر بن محمّد سهروردى (539-632ق)، برادرزاده نويسنده، در نوشتن کتاب [[عوارف المعارف]] اين کتاب را مبناى كار خود ساخته است. نيز [[باخرزی، یحیی بن احمد|ابوالمفاخر سيفالدّين يحيى باخَرزى]] (586-659ق) در بخش دوم کتاب [[اوراد الاحباب و فصول الاداب|اورادُ الاَحباب]] از اين اثر بهره فراوان برده است. <ref>بجنوردى، سيد كاظم و همكاران، ص165</ref>. | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
کتاب با دو مقدمه از محقق اثر، دكتر شيخ عاصم ابراهيم الكيالى و نويسنده آغاز و مطالب در 27 فصل، ارائه شده است. در فصول کتاب از اصول اعتقادات صوفيان، احوال و مقامات سالكان، شَطْحيات صوفيان، آداب صوفيان در سفر و حضر و سّماع و جز آن سخن به ميان آمده است. | |||
نويسنده با نقل شواهد و سخنانى از مشايخ سلف، خود نيز به اظهار عقيده پرداخته و دستورهايى داده است. | نويسنده با نقل شواهد و سخنانى از مشايخ سلف، خود نيز به اظهار عقيده پرداخته و دستورهايى داده است. | ||
در پايان اين اثر، | در پايان اين اثر، کتاب ديگرى تحت عنوان «داعى الفلاح الى سبل النجاح» اثر شيخ محمد بن محمد زين العابدين مرصفى با حجم مختصرى ضميمه گرديده است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
در مقدمه محقق، ضمن اشاره به نام دو | در مقدمه محقق، ضمن اشاره به نام دو کتاب، زندگىنامه بسيار مختصرى از مؤلفين آنها ذكر شده است. در مقدمه نويسنده نيز به اين نكته اشاره شده است كه طالب هر چيزى، بايد ابتدا به ماهيت و حقيقت آن پىبرد تا رغبت كامل براى پيگرى آن چيز، در وى به وجود آيد و سالك طريق تصوف نيز ابتدا بايد به آداب ظاهرى و باطنى، اصطلاحات، كلمات و اطلاقات مربوط به تصوف آگاهى كامل پيدا كرده و سپس اقدام به طى طريق آن نمايد. | ||
فصل اول، پيرامون در رابطه با فقر و غنى است. نويسنده معتقد است كه فقر، در صورت رضايت به آن، افضل از غنى بوده و به همين دليل پيامبر(ص) آن را برگزيده است. | فصل اول، پيرامون در رابطه با فقر و غنى است. نويسنده معتقد است كه فقر، در صورت رضايت به آن، افضل از غنى بوده و به همين دليل پيامبر(ص) آن را برگزيده است. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
مقام عبد نزد خداوند در هنگام عبادت، احوال معاملات قلوب، اختلاف مسالك، فضيلت علم، آداب متصوفه در محاوراتشان، شطحات حكايت شده از ابى يزيد و ديگران، آداب ابتدايى مريد، اجتهاد در معرفت نفس، آداب متصوفه در مصاحب با هم، عنوان ساير فصول و ديگر امورى هستند كه نويسنده به بحث و بررسى پيرامون آن پرداخته است. | مقام عبد نزد خداوند در هنگام عبادت، احوال معاملات قلوب، اختلاف مسالك، فضيلت علم، آداب متصوفه در محاوراتشان، شطحات حكايت شده از ابى يزيد و ديگران، آداب ابتدايى مريد، اجتهاد در معرفت نفس، آداب متصوفه در مصاحب با هم، عنوان ساير فصول و ديگر امورى هستند كه نويسنده به بحث و بررسى پيرامون آن پرداخته است. | ||
در | در کتاب «داعى الفلاح الى سبل النجاح»، ضمن بيان احكام تجريد ظاهرى و باطنى، فضيلت تحلى به محاسن اخلاقى، تجريد حقيقى براى اهل كمال، انواع خواطر و كيفيت نفى آنها توضيح داده شده است. در ادامه، به ذكر و توضيح آداب ذكر، شروط شيخ، تصوف و صوفى، فرق ميان تصوف، فقر و زهد، كرامات اوليا، معنى اصطلاحاتى همچون وصال، وصل، وصول، اتصال، علامات اولياء و احوال آنها هنگام موت و خروج از دنيا، پرداخته شده است. | ||
== وضعيت | == وضعيت کتاب== | ||
اين اثر يكى از | اين اثر يكى از کتابهاى معروفى است كه تاكنون شارحان بسيارى اين کتاب را شرح كردهاند. يكى از شرحهاى مهم و مشهور آن، شرح عمر ابن محمد ابن احمد شيركانى است كه در قرن هشتم قمرى به فارسى روان برگردان شده است. در سالهاى اخير متن اصلى آداب المريدين به زبان فارسى در كنار شرح فارسى عمر شيركانى توسط پژوهشگر افغانى مقيم ايران، آقاى مجيب مايل هروى توسط نشر مولا در تهران منتشر شد. | ||
شرح آداب المريدين سيد محمد گيسودراز كه در سال 813 ق نوشته شده نيز از ديگر شرحهاى مشهور درباره اين | شرح آداب المريدين سيد محمد گيسودراز كه در سال 813 ق نوشته شده نيز از ديگر شرحهاى مشهور درباره اين کتاب ارزشمند است كه اين اثر نيز به همراه متن عربى و اصلى کتاب آداب المريدين در سال 1939م در هند منتشر شد. | ||
شرح آداب المريدين مخدوم جهان شرف الدين احمد يحيى منيرى نيز يكى ديگر از اين شرح هاست كه با نثرى روان و زيبا نوشته شده است. نام كامل اين | شرح آداب المريدين مخدوم جهان شرف الدين احمد يحيى منيرى نيز يكى ديگر از اين شرح هاست كه با نثرى روان و زيبا نوشته شده است. نام كامل اين کتاب، «مطالب الطالب فى شرح آداب المريدين» است. اين کتاب را شرف الدين منيرى به درخواست يكى از مريدان خود، موسوم به قاضى اشرف، به زبان فارسى ترجمه و شرح كرده است. نسخه كامل خطّى کتاب مطالب الطالب، و کتابت در سال 1158ق در کتابخانه بلخيه فتوحيه پتنا موجود است. جزئى از اين کتاب به عنوان «شرح آداب المريدين» در شهر پتنا چاپ و منتشر شده است. | ||
فهرست مطالب هر دو | فهرست مطالب هر دو کتاب، در پايان اثر آمده و پاورقىهاى هر دو کتاب، بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
1-مقدمه و متن | 1-مقدمه و متن کتاب | ||
# بجنوردى، سيد كاظم و همكاران، دائرة المعارف بزرگ اسلامى، چاپ دوم، تهران، 1377، جلد اول، ص165، صمد موحد. | # بجنوردى، سيد كاظم و همكاران، دائرة المعارف بزرگ اسلامى، چاپ دوم، تهران، 1377، جلد اول، ص165، صمد موحد. | ||