پرش به محتوا

بحر المحبة في أسرار المودة في تفسير سورة يوسف: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴: خط ۳۴:


او پس از مقدمه‌ای کوتاه، به‌ترتیب آیات این سوره را از ابتدا ذکر می‌کند و حتی گاه با عبور از ترجمه‌ای هر چند کوتاه، پس از شرحی مختصر درباره‌ی هر یک، با بیان لطایف و اشارات عرفانی و اخلاقی و حتی شرعی، مضمون‌هایی صوفیانه و دلکش می‌آفریند. او همچنین به تناسب هر یک از آیات، کلام خود را با احادیث پیامبر اسلام و اقوال علما و متصوفه، و حکایاتی عرفانی و تاریخی از اهل تصوف و اولیای الهی همراه می‌کند. گاه بدان بسنده نمی‌کند و در میانه، جای به جای به تناسب موضوع، دریافت‌های مؤلف، اقوال و منقولات، احوالات و حکایات، و نیز اشعار فراوانی را تحت عناوینی نظیر «النکتة»، «القصة»، «الحکایة»، «الاشارة» و «شعر» در مقام شهادت و زینت کلام به کار می‌گیرد.
او پس از مقدمه‌ای کوتاه، به‌ترتیب آیات این سوره را از ابتدا ذکر می‌کند و حتی گاه با عبور از ترجمه‌ای هر چند کوتاه، پس از شرحی مختصر درباره‌ی هر یک، با بیان لطایف و اشارات عرفانی و اخلاقی و حتی شرعی، مضمون‌هایی صوفیانه و دلکش می‌آفریند. او همچنین به تناسب هر یک از آیات، کلام خود را با احادیث پیامبر اسلام و اقوال علما و متصوفه، و حکایاتی عرفانی و تاریخی از اهل تصوف و اولیای الهی همراه می‌کند. گاه بدان بسنده نمی‌کند و در میانه، جای به جای به تناسب موضوع، دریافت‌های مؤلف، اقوال و منقولات، احوالات و حکایات، و نیز اشعار فراوانی را تحت عناوینی نظیر «النکتة»، «القصة»، «الحکایة»، «الاشارة» و «شعر» در مقام شهادت و زینت کلام به کار می‌گیرد.
این اثر، همچون دیگر متون و تفاسیر متقدم، کاملا ساده و متناسب با اقبال عوام به نگارش درآمده است. جمله‌های کوتاه و رسا، و نثر روان و بی‌پیرایه‌ی کتاب از مهم‌ترین ویژگی‌های آن به‌شمار می‌آید. واژه‌های نادر و تعبیرات و ترکیبات غریب و نامستعمل در بحر المحبة جز به ندرت ملاحظه نمی‌شود. استفاده‌ی محدود نویسنده از آرایه‌های معنوی نظیر تشبیه، استعاره، کنایه، تلویح و ضرب‌المثل چنان است که ضمن افزودن بر زیبایی‌های متن، آن را دشوار و ناخوشایند نساخته است. هر چند گاه نویسنده از برخی آرایه‌های لفظی و عبارات مسجع و آهنگین آن هم در هنگام بیان نکات و اشارات عرفانی و اقوال دیگر عرفا بهره برده، اما نحوه و میزان این کاربرد هنری چیزی نیست که به تکلف و اغلاق کلام انجامیده باشد، بلکه به شیرینی و دلنشینی متن افزوده است.




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش