پرش به محتوا

ابن ندیم، محمد بن اسحاق: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابوالفرج اصفهانى' به 'ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانى'
جز (جایگزینی متن - 'مقريزى' به 'مقريزى ')
جز (جایگزینی متن - 'ابوالفرج اصفهانى' به 'ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانى')
خط ۴۲: خط ۴۲:
با اين همه، وى با فن وراقى آشنا بوده است، چنان‌كه بخشى از كتاب «الاوصاف و التشبيهات» وى، به كتابت و ادوات آن اختصاص داشته است. ظاهراً اطلاعات او را در اين زمينه، بايد مأخوذ از پدرش دانست.
با اين همه، وى با فن وراقى آشنا بوده است، چنان‌كه بخشى از كتاب «الاوصاف و التشبيهات» وى، به كتابت و ادوات آن اختصاص داشته است. ظاهراً اطلاعات او را در اين زمينه، بايد مأخوذ از پدرش دانست.


در مورد تحصيلات و استادان او نيز اطلاعات اندكى در دست است، زيرا بعيد نيست مشايخى كه وى سخنان‌شان را بدون واسطه در الفهرست نقل كرده، در واقع استاد وى نباشند و وى، تنها براى تكميل كتاب خود از گفته‌هاى آنان بهره برده باشد. در ميان اين مشايخ، مى‌توان از سرى بن احمد كندى، ابوعلى بن سوار كاتب، ابوالحسن على بن هارون بن على بن هارون بن على بن يحيى از آل منجم، ابوالفتح ابن نحوى، ابودلف ينبوعى، ابوالخير ابن خمار و مهم‌تر از همه، ابوسعيد سيرافى، ابوسليمان منطقى سجستانى، ابوالفرج اصفهانى، ابوعبيدالله مرزبانى و احتمالاً يحيى بن عدى نام برد. ابن حجر نيز در ميان مشايخ وى اسماعيل صفار، از محدثان مشهور بغداد را نام برده كه مأخذ آن دانسته نيست.
در مورد تحصيلات و استادان او نيز اطلاعات اندكى در دست است، زيرا بعيد نيست مشايخى كه وى سخنان‌شان را بدون واسطه در الفهرست نقل كرده، در واقع استاد وى نباشند و وى، تنها براى تكميل كتاب خود از گفته‌هاى آنان بهره برده باشد. در ميان اين مشايخ، مى‌توان از سرى بن احمد كندى، ابوعلى بن سوار كاتب، ابوالحسن على بن هارون بن على بن هارون بن على بن يحيى از آل منجم، ابوالفتح ابن نحوى، ابودلف ينبوعى، ابوالخير ابن خمار و مهم‌تر از همه، ابوسعيد سيرافى، ابوسليمان منطقى سجستانى، ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانى، ابوعبيدالله مرزبانى و احتمالاً يحيى بن عدى نام برد. ابن حجر نيز در ميان مشايخ وى اسماعيل صفار، از محدثان مشهور بغداد را نام برده كه مأخذ آن دانسته نيست.


با دقت در الفهرست مى‌توان استنباط كرد كه ابن نديم با علوم مختلف آشنايى نسبى داشته و احتمالاً در برخى زمينه‌ها صاحب نظر بوده است. از آن جمله است: ادبيات عرب و علوم اوائل، به ويژه فلسفه و تاريخ فلسفه. در واقع اگر او نزد ابوسليمان سجستانى فلسفه خوانده باشد، بايد براى او در اين علم مقامى بلند فرض نمود. با اين وصف، نبايد در مورد دانش وى مبالغه كرد، زيرا الفهرست بيشتر به مثابه دانشنامه‌اى است كه به جاى بحث و بررسى عميق در علوم مختلف، به ذكر فهرست آثار پرداخته است، به ويژه اين‌كه بسيارى از مطالب كتاب مذكور را نقل قول ديگران تشكيل مى‌دهد.
با دقت در الفهرست مى‌توان استنباط كرد كه ابن نديم با علوم مختلف آشنايى نسبى داشته و احتمالاً در برخى زمينه‌ها صاحب نظر بوده است. از آن جمله است: ادبيات عرب و علوم اوائل، به ويژه فلسفه و تاريخ فلسفه. در واقع اگر او نزد ابوسليمان سجستانى فلسفه خوانده باشد، بايد براى او در اين علم مقامى بلند فرض نمود. با اين وصف، نبايد در مورد دانش وى مبالغه كرد، زيرا الفهرست بيشتر به مثابه دانشنامه‌اى است كه به جاى بحث و بررسى عميق در علوم مختلف، به ذكر فهرست آثار پرداخته است، به ويژه اين‌كه بسيارى از مطالب كتاب مذكور را نقل قول ديگران تشكيل مى‌دهد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش