پرش به محتوا

تسمية من قتل مع الحسين علیه‌السلام من ولده و إخوته و أهل‌بيته و شيعته: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان = تسمية من قتل مع الحسين عليه‌السلام
| تصویر =NUR114229J1.jpg
| عنوان‌های دیگر =  
| عنوان =تسمية من قتل مع الحسين عليه السلام من‌ ولده‌ و أخوته‌ و أهل‌ بيته‌ و شيعته‌
| تصویر = NUR00925j1.jpg
| عنوان‌های دیگر = مرثية الإمام الحسين عليه السلام
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[ابن رسان، فضیل]] (نویسنده)


[[ابن رسان، فضیل]](نویسنده)
[[شريف کاشاني، حبيب الله]] ( گردآورنده)


[[حسینی جلالی، محمدرضا]](محقق)
[[حسینی جلالی، محمدرضا]](محقق)


| ناشر = مؤسسة آل البيت عليهم‌السلام لإحياء التراث
[[ کريم، فارس حسون]] (محقق)
| مکان نشر = ايران - قم
| سال نشر = 1405ق
| چاپ = 2
| شابک =
| موضوع =
| زبان = عربی
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کد کنگره =
| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE00925AUTOMATIONCODE
| کتابخوان همراه نور =00925
| پس از =
| پیش از =
}}


'''تسمية من قتل مع الحسين بن علي(ع) من ولده و إخوته و أهله و شيعته'''، اثر [[ابن رسان، فضیل|فضیل بن عمر رسانى زیدى]]، صحابی امام باقر(ع) و صادق(ع)، رساله کوتاه و مختصری است که در موضوع شهداى کربلا به زبان عربی و در قرن دوم هجری نوشته شده است. [[حسینی جلالی، محمدرضا|محمدرضا حسینی]] به تحقیق این کتاب همت گمارده است.
| زبان =عربی
| کد کنگره =
| موضوع =


نویسنده یکى از رجال معروف نیمه اول سده دوم هجرى است، که از منزلت و اعتبار و وثاقت دینى نیز برخوردار مى‏‌باشد و این امر، به اهمیت و ارزش کتاب افزوده است.<ref>ر.ک: عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم، ص17</ref>
| ناشر =
مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث
| مکان نشر =لبنان - بيروت 
| سال نشر = 1432ق. = 2011م.


==ساختار==
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE114229AUTOMATIONCODE
کتاب با مقدمه محقق آغاز و مطالب در دو بخش شهدای اهل‌بیت(ع) و شهدای اصحاب، تنظیم شده است.
| چاپ =1
 
| تعداد جلد =1
==گزارش محتوا==
| کتابخانۀ دیجیتال نور =  
هدف مؤلف فقط بیان نام شهداى کربلا بوده و جز نام آنان و در مواردى نام قاتلان آنان، مطلبى درباره ایشان ذکر نکرده است؛ مگر در یکى دو مورد که از جمله در مورد حضرت على اصغر(ع)، به توضیحى درباره ایشان پرداخته است. در پایان رساله هم مطالب کوتاهى درباره وقایع پس از شهادت امام حسین(ع)آورده است.
| کتابخوان همراه نور =114229
 
| کد پدیدآور =
نویسنده در این اثر از 107 نفر شهید کربلا اعم از اهل‌بیت(ع) و اصحاب نام برده است که 20 نفر ایشان، از اهل‌بیت(ع) هستند. به اقتضاى کوتاه بودن کتاب، مؤلف از منابع و راویان خود یاد نکرده، اما محقق کتاب به سند آن در مقدمه اشاره کرده است.
| پس از =
 
| پیش از =
در مقدمه، ضمن ارائه زندگی نامه نویسنده، به بررسی اسناد کتاب پرداخته شده است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص127-145</ref>
}}


نویسنده در این اثر‌، نام افرادى را که همراه امام حسین(ع) شهید شده‌اند، آورده و در مواردى‌، نام قاتل یا قاتلان آنان را نیز بیان کرده است. وى ابتدا اسامى بیست تن از شهداى اهل‌بیت(ع) را که در رأس آنان امام حسین(ع) قرار دارد، ذکر کرده، سپس اسامى 86 شهید از اصحاب را بر‌شمرده است. وى در پایان، به اسارت اهل‌بیت(ع) و برخى از سخنان آنان اشاره نموده است.<ref>ر.ک: رنجبر، محسن، 1386، ص182</ref>
'''تسمية من قتل مع الحسين عليه‌السلام''' رساله‌اى كوتاه از [[ابن رسان، فضیل|فضيل بن رسّان كوفى]] صحابى امام باقر و [[امام صادق]] (عليهماالسلام) است كه در موضوع شهداى كربلا نوشته شده است. اين اثر كه تنها 10 صفحه است در مجله تراثنا (ش 2، سال 1406ق) منتشر شده است.


وی نقل‌هاى نادر و عجیبى هم دارد؛ براى مثال، او به‌رغم آنکه به بیمارى امام سجاد(ع) تصریح کرده، اما مى‌گوید: ایشان در برخى از میادین جنگ در کربلا حضور داشت.<ref>ر.ک: همان، ص182-183</ref>
هدف مؤلف فقط بيان نام شهداى كربلاست و جز نام آنان و در مواردى نام قاتلان آنان، مطلبى درباره ايشان ذكر نكرده مگر در يكى دو مورد كه از جمله على اصغر است و به توضيحى درباره او مى‌پردازد. در پايان رساله هم مطالب كوتاهى درباره وقايع پس از شهادت امام حسین(ع)آورده است.  


نویسنده هرچند از محدثان و اصحاب امام پنجم و ششم بوده، اما بنا به اعتقاد برخى رجالیان‌، زیدى‌مذهب و از اصحاب برجسته و از مبلغان زید بوده؛ با وجود این، ممدوح یا موثق، معرفى شده است.<ref>ر.ک: همان، ص183</ref>
[[ابن رسان، فضیل|فضيل بن رسّان]] در اين اثر از 107 نفر شهيد كربلا اعم از اهل‌بيت و اصحاب نام برده كه 20 نفر ايشان از اهل‌بيت هستند.


اثر حاضر، قدیم‏ترین و اصیل‏ترین منبع پیرامون شهدای کربلا می‌باشد. نویسنده در این کتاب، در تلاش گردآورى اسامى عموم شهیدان جانباز کربلا بوده و در این تلاش، به هر منبع و مأخذ کتبى و شفاهى که دسترسى داشته است، سر زده و کتاب مزبور را تحریر و از خود به یادگار گذاشته است.<ref>ر.ک: عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم، ص17</ref>
به اقتضاى كوتاه بودن كتاب، مؤلف از منابع و راويان خود ياد نكرده اما محقق كتاب به سند آن در مقدمه اشاره كرده است.


این کتاب در حجم کوچک خود، دربرگیرنده اسامى انصار و یاران باوفا و جانباز اباعبدالله الحسین(ع) است که در هیچ جاى دیگر به این صورت و کیفیت، گردآورى نشده است.<ref>ر.ک: همان</ref>
شاید یکى از عوامل مؤثر پیدایش این اثر، جنبه انقلابى و مکتبى بودن نویسنده آن بوده باشد؛ چون در شرح حال او آمده است که او از مدافعین سرسخت زید بن على بن الحسین(ع) و از اصحاب راز آن بزرگوار بودند که با مال و جان به کمک او شتافته بود و هدف او از نگارش و ارائه این کتاب، به‌عنوان ایجاد پشتوانه معنوى و فرهنگى و اعتقادى و مکتبى بوده است.<ref>ر.ک: همان</ref>
از جمله ویژگی‌های این کتاب آن است که دربرگیرنده آثار، روایات و تفصیلاتى است که باعث ارزش و اعتبار آن شده و زیدى بودن نویسنده آن، با توجه به توثیقى که از راویان «كامل الزيارات» و تفسیر قمى از سوى برخى از بزرگان درایت و حدیث به عمل آمده است یا با توجه به اینکه موضوع روایات در مورد احکام فقهى نیست نمى‏‌تواند مانعى ایجاد نماید.<ref>ر.ک: همان</ref>
==وضعیت کتاب==
این رساله پیش‌تر در کتاب «الأمالي الخميسية» از یحیی بن حسین (م 479ق)، چاپ شده بود. آنگاه به نقل از آن کتاب، در مجله «تراثنا» به چاپ رسید. در این چاپ به‌تفصیل از شرح حال و مشایخ و مذهب نویسنده رساله سخن رفته است. همچنین این رساله به اهتمام عقیقی بخشایشی به فارسی ترجمه و همراه چند اثر دیگر، ذیل عنوان «أنصار الحسين(ع): ترجمه کتاب [[إبصار العين في أنصار الحسين عليه‌السلام (طبع جدید)|إبصار العين في أنصار الحسين(ع)]]» (عنوان روی جلد: حماسه‌سازان کربلا) منتشر شده است.<ref>ر.ک: اسفندیاری، محمد، ص58</ref>
فهرست منابع و مصادر، در انتهای کتاب آمده است.
در پاورقی‌ها به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است.<ref>ر.ک: پاورقی</ref>
==پانویس==
<references/>
==منابع مقاله==
# مقدمه و متن کتاب.
# عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم، «سه مقتل گویا در حماسه عاشورا»، دفتر نشر نوید اسلام، قم، چاپ دوم، 1382.
#[[:noormags:745952| رنجبر، محسن، «سیری در مقتل‌نویسی و تاریخ‌نگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر (1)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: تاریخ اسلام در آینه پژوهش، شماره 14، تابستان 1386 (32 صفحه، از 165 تا 196)]].
# اسفندیاری، محمد، «کتاب‌شناسی تاریخی امام حسین(ع)؛ به ضمیمه امام حسین(ع) در الذريعة»، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1380.


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[تسمية من قتل مع الحسين عليه‌السلام]]


[[سه مقتل گویا در حماسه عاشورا]]
[[سه مقتل گویا در حماسه عاشورا]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:امام حسین(ع)]]
[[رده:امام حسین(ع)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش