پرش به محتوا

تهذیب إصلاح المنطق: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR20662J1.jpg | عنوان =تهذیب اصلاح المنطق | عنوان‌های دی...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
}}
}}


'''تهذیب اصلاح المنطق'''، تهذیب کتاب «اصلاح المنطق» ابن سکیت، (186-244ق‌)، به قلم یحیی بن علی خطیب تبریزی (421-502ق) است. هدف ابن سکیت اصلاح اشتباهات گفتاری در عصر خود بوده است. خطیب تبریزی نیز به شرح و برخی حذف و اضافات کتاب پرداخته است. کتاب با تحقیق فخرالدین قباوة منتشر شده است.
'''تهذیب اصلاح المنطق'''، تهذیب کتاب «[[اصلاح المنطق]]» [[ابن سکیت، یعقوب بن اسحاق|ابن سکیت]](186-244ق‌)، به قلم [[خطیب تبریزی، یحیی بن علی|یحیی بن علی خطیب تبریزی]] (421-502ق) است. هدف [[ابن سکیت، یعقوب بن اسحاق|ابن سکیت]] اصلاح اشتباهات گفتاری در عصر خود بوده است. [[خطیب تبریزی، یحیی بن علی|خطیب تبریزی]] نیز به شرح و برخی حذف و اضافات کتاب پرداخته است. کتاب با تحقیق [[قباوه، فخرالدین|فخرالدین قباوة]] منتشر شده است.


اصلاح المنطق کتابی لغوی به قلم ابن سکیت مشتمل بر اقوال علمای بصره و کوفه و کلام شفاهی بعضی اعراب است. در هر باب از کتاب الفاظ متفق و متقارب مؤید به شواهد و برخی تفاسیر ارائه شده است؛ تا این‌که لغت عرب از لحن و خطا محفوظ بماند. پیش از خطیب بغدادی تعدادی از علما به این کتاب توجه کرده‌اند؛ ابومنصور ازهری، محمد بن آدم هروی، ابن سیده و ابوالعباس مریسی این اثر را شرح کرده‌‎اند. ابو محمد سیرافی شواهد آن را تفسیر و ابوعلی نیشابوری این اثر را تهذیب کرده‌ است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص6</ref>‏
[[اصلاح المنطق]] کتابی لغوی به قلم [[ابن سکیت، یعقوب بن اسحاق|ابن سکیت]] مشتمل بر اقوال علمای بصره و کوفه و کلام شفاهی بعضی اعراب است. در هر باب از کتاب الفاظ متفق و متقارب مؤید به شواهد و برخی تفاسیر ارائه شده است؛ تا این‌که لغت عرب از لحن و خطا محفوظ بماند. پیش از [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب بغدادی]] تعدادی از علما به این کتاب توجه کرده‌اند؛ ابومنصور ازهری، محمد بن آدم هروی، ابن سیده و ابوالعباس مریسی این اثر را شرح کرده‌‎اند. [[سیرافی، یوسف بن حسن|ابو محمد سیرافی]] شواهد آن را تفسیر و [[ابوعلی نیشابوری]] این اثر را تهذیب کرده‌ است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص6</ref>‏


«تهذیب اصلاح المنطق» از جمله شروح کتاب ابن سکیت است؛ اما علاوه بر شرح کتاب کارهای دیگری نیز بر کتاب انجام داده است؛ به‌عنوان‌مثال مطالب تکراری را حذف و منقولات نثر و شعر دارای اشکال را اصلاح کرده است. همچنین در شیوه بعضی مطالب و الفاظ دخل و تصرف کرده است. شواهد شعری و نثری را تفسیر و بعضی الفاظ و عبارات ابن سکیت را استدراک کرده است. بنابراین خطیب تبریزی کتابش را شرح ننامیده و «تهذیب اصلاح المنطق» نامیده است. البته بعضی متأخرین اسامی دیگری بر این کتاب گذاشته‌اند: «مختصر اصلاح المنطق»، «شرح اصلاح المنطق»، «شرح شواهد اصلاح المنطق» و «ایضاح الاصلاح».
«تهذیب اصلاح المنطق» از جمله شروح کتاب [[ابن سکیت، یعقوب بن اسحاق|ابن سکیت]] است؛ اما علاوه بر شرح کتاب کارهای دیگری نیز بر کتاب انجام داده است؛ به‌عنوان‌مثال مطالب تکراری را حذف و منقولات نثر و شعر دارای اشکال را اصلاح کرده است. همچنین در شیوه بعضی مطالب و الفاظ دخل و تصرف کرده است. شواهد شعری و نثری را تفسیر و بعضی الفاظ و عبارات [[ابن سکیت، یعقوب بن اسحاق|ابن سکیت]] را استدراک کرده است. بنابراین [[خطیب تبریزی، یحیی بن علی|خطیب تبریزی]] کتابش را شرح ننامیده و «تهذیب اصلاح المنطق» نامیده است. البته بعضی متأخرین اسامی دیگری بر این کتاب گذاشته‌اند: «مختصر اصلاح المنطق»، «شرح اصلاح المنطق»، «شرح شواهد اصلاح المنطق» و «ایضاح الاصلاح».


ابن خشاب (متوفی 567ق) نیز استدراکی بر برخی دیدگاه‌های نویسنده در تهذیب نوشته است.<ref>ر.ک: همان</ref>‏
ابن خشاب (متوفی 567ق) نیز استدراکی بر برخی دیدگاه‌های نویسنده در تهذیب نوشته است.<ref>ر.ک: همان</ref>‏


خطیب تبریزی «اصلاح المنطق» را بر ابی العلاء معری در سرزمین نعمان قرائت کرده است. سپس آن را بر مشایخ عراق نیز قرائت کرده و تفسیر، استدراک و تائید ایشان را به‌علاوه حواشی و تعلیقات نسخ پراکنده گردآوری کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>
[[خطیب تبریزی، یحیی بن علی|خطیب تبریزی]] «[[اصلاح المنطق]]» را بر [[ابی العلاء معری]] در سرزمین نعمان قرائت کرده است. سپس آن را بر مشایخ عراق نیز قرائت کرده و تفسیر، استدراک و تائید ایشان را به‌علاوه حواشی و تعلیقات نسخ پراکنده گردآوری کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>


به آن جهت که گاه از برخی علما فراوان نقل‌قول می‌شود، نویسنده به‌ناچار از رمزهایی استفاده کرده است: مثلاً ث به معناي ثعلب و ج به معناي ابن جني است.<ref>ر.ک: همان</ref>
به آن جهت که گاه از برخی علما فراوان نقل‌قول می‌شود، نویسنده به‌ناچار از رمزهایی استفاده کرده است: مثلاً ث به معناي ثعلب و ج به معناي ابن جني است.<ref>ر.ک: همان</ref>


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش