۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR20856J1.jpg | عنوان =المعرب من الکلام الأعجمي علي حروف...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''المعرب من الکلام الأعجمی'''، تألیف ابومنصور موهوب بن احمد جوالیقی (متوفی 539ق)، جامعترین کتاب در موضوع الفاظ معرّب است. تحقیق و تصحیح کتاب توسط احمد محمد شاکر انجام شده و عبدالوهاب عزام بر کتاب مقدمه نوشته است. | '''المعرب من الکلام الأعجمی'''، تألیف [[جوالیقی، موهوب بن احمد|ابومنصور موهوب بن احمد جوالیقی]] (متوفی 539ق)، جامعترین کتاب در موضوع الفاظ معرّب است. تحقیق و تصحیح کتاب توسط [[شاکر، احمد محمد|احمد محمد شاکر]] انجام شده و [[عبدالوهاب عزام]] بر کتاب مقدمه نوشته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب مشتمل بر مقدمه عبدالوهاب عزام و مقدمه احمد محمد شاکر و مطالب کتاب به ترتیب حروف الفبا مرتب شده است. | کتاب مشتمل بر مقدمه [[عبدالوهاب عزام]] و مقدمه [[شاکر، احمد محمد|احمد محمد شاکر]] و مطالب کتاب به ترتیب حروف الفبا مرتب شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
«المعرب» جزء اولین تألیفات در این موضوع است که به معجمهای عربی و کتب لغت قبل از خود اعتماد داشته است. مؤلف از | «المعرب» جزء اولین تألیفات در این موضوع است که به معجمهای عربی و کتب لغت قبل از خود اعتماد داشته است. مؤلف از «[[جمهرة اللغة|الجمهرة]]» [[ابن درید، محمد بن حسن|ابن درید]]، «[[تهذيب اللغة|التهذیب]]» [[ازهری، محمد بن احمد|ازهری]]، «[[العين|العین]]» [[خلیل بن احمد]]، و اقوال لغویین و نحویین مانند [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]]، فراء، [[ابوعبیده، معمر بن مثنی|ابوعبیده]]، لحیانی، ابن قتیله و ...نقل کرده است<ref>السامرائی، ابراهیم، ص31</ref>. | ||
نویسنده در این کتاب الفاظ غیرعربی، که عربی شده، را تا زمان خود گردآوری نموده است. او علاقهمند بوده که لغاتی را که الفاظ از آنها اخذ شده و اصول الفاظ در این لغات را تبیین کند. وی تلاش کرده که اقوال را به صاحبان آنها از علمای لغت اسناد دهد. همچنین در استشهاد به آیات و احادیث و اشعار استشهاد کرده است.<ref>ر.ک: مقدمه عبدالوهاب عزام، ص3</ref> | نویسنده در این کتاب الفاظ غیرعربی، که عربی شده، را تا زمان خود گردآوری نموده است. او علاقهمند بوده که لغاتی را که الفاظ از آنها اخذ شده و اصول الفاظ در این لغات را تبیین کند. وی تلاش کرده که اقوال را به صاحبان آنها از علمای لغت اسناد دهد. همچنین در استشهاد به آیات و احادیث و اشعار استشهاد کرده است.<ref>ر.ک: مقدمه عبدالوهاب عزام، ص3</ref> | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
محقق کتاب با ذکر آراء نویسندگان معاجم و کسانی که در رابطه با معربات کتاب نوشتهاند، دیدگاه نویسنده را تأیید یا رد کرده است. همچنین آنچه از نویسنده فوت شده مانند تفسیر کلمات معرب و تبیین اصول آنها را تدارک کرده است. گفتههای مؤلف را به عبارات لغویون با ذکر جای عبارات در کتب ایشان، اسناد داده است. ذکر مکان احادیث و اشعاری که نویسنده به آنها استشهاد کرده است. مخالفت با نویسنده در ادعای عجمه زمانیکه دلیلی داشته باشد و ذکر کلام علما در مخالفت با آن<ref>ر.ک: همان، ص7-6</ref> | محقق کتاب با ذکر آراء نویسندگان معاجم و کسانی که در رابطه با معربات کتاب نوشتهاند، دیدگاه نویسنده را تأیید یا رد کرده است. همچنین آنچه از نویسنده فوت شده مانند تفسیر کلمات معرب و تبیین اصول آنها را تدارک کرده است. گفتههای مؤلف را به عبارات لغویون با ذکر جای عبارات در کتب ایشان، اسناد داده است. ذکر مکان احادیث و اشعاری که نویسنده به آنها استشهاد کرده است. مخالفت با نویسنده در ادعای عجمه زمانیکه دلیلی داشته باشد و ذکر کلام علما در مخالفت با آن<ref>ر.ک: همان، ص7-6</ref> | ||
احمد محمد | [[شاکر، احمد محمد|احمد محمد شاکر]]، شرححال مفصلی از [[جوالیقی، موهوب بن احمد|جوالیقی]] را با ذکر اسم و نسب، مولد، اساتید، شاگردان، اخبار و احوال او و تألیفات و بررسی تاریخ وفاتش در انتهای مقدمهاش ارائه کرده است<ref>ر.ک: مقدمه احمد محمد شاکر، ص42-24</ref> | ||
نویسنده خود کتابش را اینگونه معرفی کرده است: «این کتابی است که در آن کلام اعجمی را که عرب به آن سخن گفته و قرآن مجید به آن نطق کرده و در اخبار رسولالله(ص) و صحابه و تابعین وارد شده و یا در اشعار و اخبار عرب ذکر شده است را متذکر شدهایم تا آنچه کلمات وارد شده از صریح و فصیح مشخص شود».<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص51</ref> | نویسنده خود کتابش را اینگونه معرفی کرده است: «این کتابی است که در آن کلام اعجمی را که عرب به آن سخن گفته و قرآن مجید به آن نطق کرده و در اخبار رسولالله(ص) و صحابه و تابعین وارد شده و یا در اشعار و اخبار عرب ذکر شده است را متذکر شدهایم تا آنچه کلمات وارد شده از صریح و فصیح مشخص شود».<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص51</ref> | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== |
ویرایش