پرش به محتوا

المعجم الوسیط: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۵۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۶ مهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR22683J1.jpg | عنوان =المعجم الوسیط | عنوان‌های دیگر = |...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:
}}
}}


''' المعجم الوسیط'''، فرهنگی‌ سنتی‌-مدرن است که توسط فرهنگستان زبان عربی قاهره با مشارکت انجمنی تخصصی‌ و به شیوه ریشه‌ای/جذری در قالب دو مجلد انتشار یافت. ابراهیم مصطفی، احمد حسن زیات، حامد عبدالقادر و محمدعلی نجار گردآورندگان این معجم هستند.
''' المعجم الوسیط'''، فرهنگی‌ سنتی‌-مدرن است که توسط فرهنگستان زبان عربی قاهره با مشارکت انجمنی تخصصی‌ و به شیوه ریشه‌ای/جذری در قالب دو مجلد انتشار یافت. [[مصطفی، ابراهیم|ابراهیم مصطفی]]، [[زیات، احمد حسن|احمد حسن زیات]]، [[عبدالقادر، حامد|حامد عبدالقادر]] و [[نجار، محمدعلی|محمدعلی نجار]] گردآورندگان این معجم هستند.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۵: خط ۴۵:
المعجم الوسیط فرهنگی لغوی و معاصر است که توسط کمیته‌ای از اعضای فرهنگستان زبان‌ عربی‌ قاهره و کارشناسان معجم‌نگاری نگارش و انتشار یافته است. این کمیته بر اساس مقررات و شیوه‌های‌ مصوّب‌ فرهنگستان‌ زبان عربی، چاپ اول این کتاب را با نظارت خود ارائه داد. سپس گروهی دیگر‌ اقدام‌ به‌ چاپ دوم آن نمود و بازنگری چاپ دوم نیز توسط گروه اول و چاپ‌ سوم‌ هم توسط گروه سوم به سامان رسید.<ref>ر.ک: مطر، عبدالعزیز، ص67</ref>‏
المعجم الوسیط فرهنگی لغوی و معاصر است که توسط کمیته‌ای از اعضای فرهنگستان زبان‌ عربی‌ قاهره و کارشناسان معجم‌نگاری نگارش و انتشار یافته است. این کمیته بر اساس مقررات و شیوه‌های‌ مصوّب‌ فرهنگستان‌ زبان عربی، چاپ اول این کتاب را با نظارت خود ارائه داد. سپس گروهی دیگر‌ اقدام‌ به‌ چاپ دوم آن نمود و بازنگری چاپ دوم نیز توسط گروه اول و چاپ‌ سوم‌ هم توسط گروه سوم به سامان رسید.<ref>ر.ک: مطر، عبدالعزیز، ص67</ref>‏


فرهنگ المعجم الوسیط پس از ربع قرن تلاش و برنامه‌ریزی علمی، در نیمه دوم سده بیستم میلادی توسط گروهی زبان‌شناس و آکادمیک سنتی و نوگرا انتشار یافت. در مقدمه معجم، از زبان دکتر ابراهیم مدکور آمده است: این معجم به شیوه‌ای محکم به گذشته پیوند خورده‌ است‌ و زمان‌ حاضر را با صادق‌ترین تعبیر بیان می‌کند.<ref>ر.ک: همان</ref>‏
فرهنگ المعجم الوسیط پس از ربع قرن تلاش و برنامه‌ریزی علمی، در نیمه دوم سده بیستم میلادی توسط گروهی زبان‌شناس و آکادمیک سنتی و نوگرا انتشار یافت. در مقدمه معجم، از زبان دکتر [[بیومی مدکور، ابراهیم|ابراهیم مدکور]] آمده است: این معجم به شیوه‌ای محکم به گذشته پیوند خورده‌ است‌ و زمان‌ حاضر را با صادق‌ترین تعبیر بیان می‌کند.<ref>ر.ک: همان</ref>‏


اهداف فرهنگستان از انتشار این معجم عبارت است از:
اهداف فرهنگستان از انتشار این معجم عبارت است از:
خط ۵۵: خط ۵۵:
# نوگرایی زبانی. <ref>ر.ک: هوشنگی ماهر، پرنیان، ص 209</ref>‏
# نوگرایی زبانی. <ref>ر.ک: هوشنگی ماهر، پرنیان، ص 209</ref>‏


در وجه‌تسمیه المعجم الوسیط باید گفت که منظور از وسیط این است که این معجم، متوسط است؛ زیرا از‌ لحاظ‌ حجمی، میان معجمی بزرگ و معجمی‌ مختصر‌، که‌ اولی قبل و دومی‌ بعد‌ از الوسیط توسط فرهنگستان‌ منتشر‌ شده است، قرار دارد. تأیید این مطلب را دکتر ابراهیم مدکور در مقدمه چاپ‌ اول‌ به دست داده است.<ref>ر.ک: مطر، عبدالعزیز، ص67</ref>‏
در وجه‌تسمیه المعجم الوسیط باید گفت که منظور از وسیط این است که این معجم، متوسط است؛ زیرا از‌ لحاظ‌ حجمی، میان معجمی بزرگ و معجمی‌ مختصر‌، که‌ اولی قبل و دومی‌ بعد‌ از الوسیط توسط فرهنگستان‌ منتشر‌ شده است، قرار دارد. تأیید این مطلب را دکتر [[بیومی مدکور، ابراهیم|ابراهیم مدکور]] در مقدمه چاپ‌ اول‌ به دست داده است.<ref>ر.ک: مطر، عبدالعزیز، ص67</ref>‏


به سبب آنکه این فرهنگ لغت یک ابداع جدید در عصر کنونی است از ارزش بسیار بالایی برخوردار است و بر بسیاری از فرهنگ لغت‌های جدید که تاکنون نوشته شده، برتری دارد. <ref>ر.ک: هوشنگی ماهر، پرنیان، ص 209</ref>‏
به سبب آنکه این فرهنگ لغت یک ابداع جدید در عصر کنونی است از ارزش بسیار بالایی برخوردار است و بر بسیاری از فرهنگ لغت‌های جدید که تاکنون نوشته شده، برتری دارد. <ref>ر.ک: هوشنگی ماهر، پرنیان، ص 209</ref>‏
خط ۶۳: خط ۶۳:
# این معجم شیوه ریشه‌ای (اشتقاقی) را اساس کار قرار داده و به‌ ترتیب‌ الفبایی‌ مطلق نگرویده است.
# این معجم شیوه ریشه‌ای (اشتقاقی) را اساس کار قرار داده و به‌ ترتیب‌ الفبایی‌ مطلق نگرویده است.
# هر لغتی پس از بحث و کنکاش توسط کمیته‌ای متخصص‌ وارد‌ معجم‌ شده است. این کمیته معمولاً متشکل از اعضای فرهنگستان بوده که چندین کارشناس و متخصص‌ به‌ آن‌ها‌ کمک می‌کرده‌اند.
# هر لغتی پس از بحث و کنکاش توسط کمیته‌ای متخصص‌ وارد‌ معجم‌ شده است. این کمیته معمولاً متشکل از اعضای فرهنگستان بوده که چندین کارشناس و متخصص‌ به‌ آن‌ها‌ کمک می‌کرده‌اند.
# مؤلفان معجم به آیات قرآن‌ و احادیث‌ نبوی و ضرب‌المثل‌های عربی و اصطلاحات بلاغی بر جای مانده از نویسندگان و شاعران‌ فصیح‌ استناد کرده‌اند.<ref> ر.ک: مطر، عبدالعزیز، ص75</ref>‏
# مؤلفان معجم به آیات قرآن‌ و احادیث‌ نبوی و ضرب‌المثل‌های عربی و اصطلاحات بلاغی بر جای مانده از نویسندگان و شاعران‌ فصیح‌ استناد کرده‌اند.<ref>ر.ک: مطر، عبدالعزیز، ص75</ref>‏


نوآوری در نگارش:
نوآوری در نگارش:
خط ۸۱: خط ۸۱:
در المعجم کلمات اجنبی‌ بسیاری‌ داخل شده است؛ مثل فونغراف، تلفزیون،‌ اکردینال، الکترون و تکنولوجیا. این کلمات با رمز د مشخص شده‌اند. بسیاری از کلماتی که نویسندگان و روزنامه‌نگاران کنونی به کار برده‌اند، پس از تصویب‌ فرهنگستان‌ در المعجم آمده‌اند؛ از جمله: القمر الصناعی (ماهواره)، قصف المدافع (بمباران توپخانه‌ای) و الشجب و الادانه (نابودی).<ref>ر.ک: همان</ref>‏
در المعجم کلمات اجنبی‌ بسیاری‌ داخل شده است؛ مثل فونغراف، تلفزیون،‌ اکردینال، الکترون و تکنولوجیا. این کلمات با رمز د مشخص شده‌اند. بسیاری از کلماتی که نویسندگان و روزنامه‌نگاران کنونی به کار برده‌اند، پس از تصویب‌ فرهنگستان‌ در المعجم آمده‌اند؛ از جمله: القمر الصناعی (ماهواره)، قصف المدافع (بمباران توپخانه‌ای) و الشجب و الادانه (نابودی).<ref>ر.ک: همان</ref>‏


ترتیب آرایش واژگان در‌ المعجم بر اساس حرف اصلی اول و سپس دوم و سوم هر واژه، به‌جز وام‌واژه‌ها، که ترتیب هجایی دارند، می‌باشد؛ اما کسی بر این نیست که این ترتیب، جدید است؛ مثلاً ابو‌عمرو‌ شیبانی (متوفی 213ق) در کتاب الجیم‌ بر المعجم تقدیم دارد؛ گرچه او به حرف اول کلمات آغازین باب‌ها اکتفا نموده و کلمات داخل باب‌ها را بدون ترتیب آورده است‌. زمخشری (متوفی 538ق) نیز اساس البلاغة خود را بر اساس حرف اول کلمات تنظیم نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>‏
ترتیب آرایش واژگان در‌ المعجم بر اساس حرف اصلی اول و سپس دوم و سوم هر واژه، به‌جز وام‌واژه‌ها، که ترتیب هجایی دارند، می‌باشد؛ اما کسی بر این نیست که این ترتیب، جدید است؛ مثلاً [[شیبانی، اسحاق بن مرار|ابو‌عمرو‌ شیبانی]] (متوفی 213ق) در [[کتاب الجيم|کتاب الجیم‌]] بر المعجم تقدیم دارد؛ گرچه او به حرف اول کلمات آغازین باب‌ها اکتفا نموده و کلمات داخل باب‌ها را بدون ترتیب آورده است‌. [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشری]] (متوفی 538ق) نیز [[أساس البلاغة|اساس البلاغة]] خود را بر اساس حرف اول کلمات تنظیم نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>‏


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
خط ۸۷: خط ۸۷:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش