۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز ({{کاربردهای دیگر|شرح صحیفه سجادیه (ابهام زدایی)}}) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
صحیفه سجادیه(ع) بعد از قرآن و نهجالبلاغه مهمترین و ارزشمندترین اثر مکتوب اسلام است که از آن بهعنوان قرآن صاعد، اخت القرآن، انجیل اهلبیت(ع) و زبور آل محمد(ص) نام بردهاند. این کتاب شامل 54 دعا است که دربرگیرنده مسائل مختلف اسلامی است: در حقیقت، صحیفه، تعلیمدهنده دین و اخلاق در لباس دعا است و امام سجاد(ع) در قالب دعا، شریعت الهی و اخلاق محمدی(ص) را تشریح مینماید. این کتاب شریف توسط [[امام سجاد علیهالسلام|امام سجاد(ع)]] انشاء شده و امام محمدباقر(ع) آن را یادداشت و ضبط فرموده است. بعدها [[زید بن علی بن الحسین(ع)|زید بن علی(ع)]] برادر امام محمدباقر(ع)، یک نسخه از آن را برای فرزندش یحیی بن زید به میراث میگذارد و او را به حفظ و حراست از آن توصیه میکند. | صحیفه سجادیه(ع) بعد از قرآن و نهجالبلاغه مهمترین و ارزشمندترین اثر مکتوب اسلام است که از آن بهعنوان قرآن صاعد، اخت القرآن، انجیل اهلبیت(ع) و زبور آل محمد(ص) نام بردهاند. این کتاب شامل 54 دعا است که دربرگیرنده مسائل مختلف اسلامی است: در حقیقت، صحیفه، تعلیمدهنده دین و اخلاق در لباس دعا است و امام سجاد(ع) در قالب دعا، شریعت الهی و اخلاق محمدی(ص) را تشریح مینماید. این کتاب شریف توسط [[امام سجاد علیهالسلام|امام سجاد(ع)]] انشاء شده و امام محمدباقر(ع) آن را یادداشت و ضبط فرموده است. بعدها [[زید بن علی بن الحسین(ع)|زید بن علی(ع)]] برادر امام محمدباقر(ع)، یک نسخه از آن را برای فرزندش یحیی بن زید به میراث میگذارد و او را به حفظ و حراست از آن توصیه میکند. | ||
به دلیل عظمت این کتاب، بسیاری از علما در ادوار مختلف به نقل، استنساخ، شرح و ترجمه آن پرداختند. جز در موارد انگشتشماری، در کمتر کتاب یا متن میراثی دیگری تا این حد نسخه و اسانید و شروح داریم. از جمله این کتابها شرح «ریاض العارفین» [[دارابی، محمد بن محمد|محمد بن محمد دارابی]] است. این اثر شرح مرکبی است طولانی و خطبه آن از شاگرد نویسنده، [[سید علی بن علاءالدوله ضیاءالدین نورالله]]، از نوادگان(اسباط) [[شوشتری، سید نورالله بن شریفالدین|قاضی نورالله شهید]] است. در این کتاب استفاده زیادی از شرح صحیفه سجادیه [[سید محمدباقر بن داماد حسینی]](1041 ق.) شده و نویسنده، گاه عین عبارات [[سید محمدباقر بن داماد]] را ذکر کرده است.<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3</ref> | به دلیل عظمت این کتاب، بسیاری از علما در ادوار مختلف به نقل، استنساخ، شرح و ترجمه آن پرداختند. جز در موارد انگشتشماری، در کمتر کتاب یا متن میراثی دیگری تا این حد نسخه و اسانید و شروح داریم. از جمله این کتابها شرح «ریاض العارفین» [[دارابی، محمد بن محمد|محمد بن محمد دارابی]] است. این اثر شرح مرکبی است طولانی و خطبه آن از شاگرد نویسنده، [[سید علی بن علاءالدوله ضیاءالدین نورالله]]، از نوادگان(اسباط) [[شوشتری، سید نورالله بن شریفالدین|قاضی نورالله شهید]] است. در این کتاب استفاده زیادی از شرح صحیفه سجادیه [[سید محمدباقر بن داماد حسینی]](1041 ق.) شده و نویسنده، گاه عین عبارات [[سید محمدباقر بن داماد]] را ذکر کرده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/18079?pageNumber=3&viewType=html ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3]</ref> | ||
شارح این اثر در عنفوان جوانی شاگرد [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]] بود. او در سال 1062 ق به هند رفت و در بندر سورت اقامت گزید. او در سال 1066 به زیارت [[امام رضا علیهالسلام|امام رضا(ع)]] | شارح این اثر در عنفوان جوانی شاگرد [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]] بود. او در سال 1062 ق به هند رفت و در بندر سورت اقامت گزید. او در سال 1066 به زیارت [[امام رضا علیهالسلام|امام رضا(ع)]] مشرف شد و از آنجا به هند بازگشت. خود [[دارابی، محمد بن محمد|دارابی]] در مقدمه ریاض العارفین آورده است که در سال 1114 ق. به اصفهان رسید و این شرح را به سلطان آن زمانش، هدیه کرد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/18079?pageNumber=3&viewType=html ر.ک: همان، ص3-4]</ref> | ||
شایان ذکر است که اصل در این شرح، نسخه [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]] است که ملا [[مجلسی، محمدتقی|محمدتقی مجلسی]] از روی آن استنساخ کرده. همچنین در این اثر به موارد مذکور در نسخه ابن ادریس با علامت «س» و نسخه شهید با عبارت: «و فی نسخة» اشاره شده است.<ref>ر.ک: همان، ص3</ref> | شایان ذکر است که اصل در این شرح، نسخه [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]] است که ملا [[مجلسی، محمدتقی|محمدتقی مجلسی]] از روی آن استنساخ کرده. همچنین در این اثر به موارد مذکور در نسخه ابن ادریس با علامت «س» و نسخه شهید با عبارت: «و فی نسخة» اشاره شده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/18079?pageNumber=3&viewType=html ر.ک: همان، ص3]</ref> | ||
از جمله کارهای محقق کتاب روی این اثر، موارد زیرا را میتوان یاد کرد: | از جمله کارهای محقق کتاب روی این اثر، موارد زیرا را میتوان یاد کرد: | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
# درخواست محقق از استادش شیخ محمدتقی شریعتمداری مبنی بر نگارش تعلیقه بر این اثر که انصافاً تعلیقات دقیق و ارزشمندی است. هر تعلیقه که در این اثر، بدون رمزگذاری و ذکر نگارنده آمده، از ایشان است. | # درخواست محقق از استادش شیخ محمدتقی شریعتمداری مبنی بر نگارش تعلیقه بر این اثر که انصافاً تعلیقات دقیق و ارزشمندی است. هر تعلیقه که در این اثر، بدون رمزگذاری و ذکر نگارنده آمده، از ایشان است. | ||
پوشیده نماند که شارح و دیگران نیز پاورقیهایی بر این نسخه دارند که محقق از میان این حواشی آنچه را که برای خواننده مفید بوده درج کرده و مابقی را کنار گذاشته است.<ref>ر.ک: همان، ص5</ref> | پوشیده نماند که شارح و دیگران نیز پاورقیهایی بر این نسخه دارند که محقق از میان این حواشی آنچه را که برای خواننده مفید بوده درج کرده و مابقی را کنار گذاشته است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/18079?pageNumber=5&viewType=html ر.ک: همان، ص5]</ref> | ||
جهت مطالعه بیشتر میتوان به مقاله «سه «ریاض» در شرح صحیفه سجادیه» نوشته جناب آقای [[باقر قربانی زرین]] در مجله مطالعات قرآن و حدیث سفینه، در پایگاه مجلات نور (نورمگز) مراجعه کرد.<ref>ر.ک: قربانی زرین، باقر، | جهت مطالعه بیشتر میتوان به مقاله «سه «ریاض» در شرح صحیفه سجادیه» نوشته جناب آقای [[باقر قربانی زرین]] در مجله مطالعات قرآن و حدیث سفینه، در پایگاه مجلات نور (نورمگز) مراجعه کرد.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/17076/116 ر.ک: قربانی زرین، باقر، ص116]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
==منبع مقاله== | ==منبع مقاله== | ||
# مقدمه تحقیق. | # مقدمه تحقیق. | ||
# «سه «ریاض» در شرح صحیفه سجادیه»، قربانی زرین، باقر، مجله : مطالعات قرآن و حدیث سفینه » بهار 1384 - شماره | #[[:noormags:328654| «سه «ریاض» در شرح صحیفه سجادیه»، قربانی زرین، باقر، مجله : مطالعات قرآن و حدیث سفینه » بهار 1384 - شماره 6]]. | ||
{{صحیفه سجادیه}} | |||
خط ۷۱: | خط ۷۲: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:آداب و رسوم]] | |||
[[رده: مباحث خاص آداب و رسوم]] | |||
[[رده:ادعیه، اذکار، اوراد، اعمال]] | |||
[[رده:فروردین(1401)]] |
ویرایش