۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| شابک =978-2-7451-4030-2 | | شابک =978-2-7451-4030-2 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =10482 | ||
| کتابخوان همراه نور = | | کتابخوان همراه نور = | ||
| کد پدیدآور =00635-00782-08420 | | کد پدیدآور =00635-00782-08420 | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
==فصوص الحکم== | ==فصوص الحکم== | ||
كتاب «[[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحكم]]»، يكى از عالىترين آثار موجود در عرفان نظرى است كه پاسخگو بودنش به بخشى از نيازهاى معرفتى انسان و عدم وجود نظير و بديلى براى آن، ضرورت تأليف چنين اثرى را مسلم مىسازد و از اين جهت، از جمله آثارى است كه از دو ويژگى اساسى در بايستگى تأليف هر اثر برخوردار است؛ يعنى وجود نيازى منطقى و عدم وجود منبعى مناسب كه پاسخگوى آن نياز باشد. هرچند كتاب «الفتوحات المكية»، بزرگترين و مبسوطترین كتاب ابن عربى است، اما از نظر عمق و نظم و دقت، به پايه «فصوص الحكم» نمىرسد و از نظر تأثيرگذارى در ترويج و بينش افكار و آراى او با آن برابرى نمىكند و به واقع هيچ كتابى در زمينه عرفان نظرى، چه قبل از محىالدين و چه بعد از او، مقام و منزلت فصوص الحكم را نيافته است<ref>ر.ک: ویکینور</ref>. | كتاب «[[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحكم]]»، يكى از عالىترين آثار موجود در عرفان نظرى است كه پاسخگو بودنش به بخشى از نيازهاى معرفتى انسان و عدم وجود نظير و بديلى براى آن، ضرورت تأليف چنين اثرى را مسلم مىسازد و از اين جهت، از جمله آثارى است كه از دو ويژگى اساسى در بايستگى تأليف هر اثر برخوردار است؛ يعنى وجود نيازى منطقى و عدم وجود منبعى مناسب كه پاسخگوى آن نياز باشد. هرچند كتاب «الفتوحات المكية»، بزرگترين و مبسوطترین كتاب ابن عربى است، اما از نظر عمق و نظم و دقت، به پايه «فصوص الحكم» نمىرسد و از نظر تأثيرگذارى در ترويج و بينش افكار و آراى او با آن برابرى نمىكند و به واقع هيچ كتابى در زمينه عرفان نظرى، چه قبل از محىالدين و چه بعد از او، مقام و منزلت فصوص الحكم را نيافته است<ref>ر.ک: فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|ویکینور</ref>. | ||
در واقع كتاب «فصوص الحكم»، از محورىترين كتابها در عرفان نظرى است كه از زمان تأليف تاكنون، مستقلاً يا همراه با يكى از شروح معتبرش بهعنوان يكى از مهمترين متون آموزشى در اين رشته از معارف الهى موردتوجه اساتيد و دانشپژوهان بوده كه شرحها و تلخيصها و ترجمههاى فراوان آن گواه اين اهميت است. تأثير اين كتاب، به قلمرو عرفان و تصوف منحصر نبوده و حكمت و كلام و تفسير را نيز تحت نفوذ خود درآورده و از طريق ترجمهها و شروح فارسى و فارسىزبانانى كه در سايه انديشههاى موجود در اين كتاب، پرورش يافتهاند، در ادبيات فارسى و به خصوص شعر فارسى تحولى شگرف ايجاد نموده است<ref>ر.ک: همان</ref> که کتاب حاضر، از جمله یکی از شروح این اثر گرانبهاست. | در واقع كتاب «فصوص الحكم»، از محورىترين كتابها در عرفان نظرى است كه از زمان تأليف تاكنون، مستقلاً يا همراه با يكى از شروح معتبرش بهعنوان يكى از مهمترين متون آموزشى در اين رشته از معارف الهى موردتوجه اساتيد و دانشپژوهان بوده كه شرحها و تلخيصها و ترجمههاى فراوان آن گواه اين اهميت است. تأثير اين كتاب، به قلمرو عرفان و تصوف منحصر نبوده و حكمت و كلام و تفسير را نيز تحت نفوذ خود درآورده و از طريق ترجمهها و شروح فارسى و فارسىزبانانى كه در سايه انديشههاى موجود در اين كتاب، پرورش يافتهاند، در ادبيات فارسى و به خصوص شعر فارسى تحولى شگرف ايجاد نموده است<ref>ر.ک: همان</ref> که کتاب حاضر، از جمله یکی از شروح این اثر گرانبهاست. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
کتاب با مقدمهای از محقق آغاز و مطالب در دو جلد، ساماندهی شده است. جلد نخست، فص اول تا یازدهم را در خود جای داده و فص دوازدهم تا بیست و هفتم، در جلد دوم آمده است. | کتاب با مقدمهای از محقق آغاز و مطالب در دو جلد، ساماندهی شده است. جلد نخست، فص اول تا یازدهم را در خود جای داده و فص دوازدهم تا بیست و هفتم، در جلد دوم آمده است. | ||
در مقدمه، ابتدا به اهمیت و جایگاه خاص شرح در میان سایر شروح «فصوص الحکم» اشاره شده<ref>مقدمه، ص3- 5</ref> و سپس، به شرححال مختصر شارح<ref>همان، ص6</ref> و شرح مفصل زندگی [[ابن عربی، محمد بن علی|ابنعربی]]<ref>همان7- 18</ref> و بیان عقاید وی، پرداخته شده است<ref>همان، ص19- 34</ref>. | در مقدمه، ابتدا به اهمیت و جایگاه خاص شرح در میان سایر شروح «فصوص الحکم» اشاره شده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10482?pageNumber=3&viewType=html مقدمه، ص3- 5]</ref> و سپس، به شرححال مختصر شارح<ref>همان، ص6</ref> و شرح مفصل زندگی [[ابن عربی، محمد بن علی|ابنعربی]]<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10482?pageNumber=7&viewType=html همان7- 18]</ref> و بیان عقاید وی، پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10482?pageNumber=19&viewType=html همان، ص19- 34]</ref>. | ||
شرح حاضر، دارای اهمیت خاصی میباشد، زیرا شارح آن، از جمله متأخرین ائمه تصوف و از متجددین و تابعین [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] در اعتقاد به وحدت وجود و از پیروان [[جیلانی، عبدالکریم بن ابراهیم|عبدالکریم جیلی]] در باور به فلسفه انسان کامل و حقیقت محمدیه است. بهعلاوه اینکه وی در علم شریعت و طریقت نیز علامه دانسته شده است<ref>همان، ص5</ref>. | شرح حاضر، دارای اهمیت خاصی میباشد، زیرا شارح آن، از جمله متأخرین ائمه تصوف و از متجددین و تابعین [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] در اعتقاد به وحدت وجود و از پیروان [[جیلانی، عبدالکریم بن ابراهیم|عبدالکریم جیلی]] در باور به فلسفه انسان کامل و حقیقت محمدیه است. بهعلاوه اینکه وی در علم شریعت و طریقت نیز علامه دانسته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10482?pageNumber=5&viewType=html همان، ص5]</ref>. | ||
==شروح فصوص و تفاوت شرح حاضر با آنها== | ==شروح فصوص و تفاوت شرح حاضر با آنها== | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
==شیوه شرح== | ==شیوه شرح== | ||
روش شرح بدینصورت است که ابتدا قسمتی از متن کامل کتاب «فصول الحکم» ذکر شده و در ادامه، به شرح مزجی همان قسمت از کتاب، پرداخته شده است، بدین شکل که کلمات همان قسمت از متن اصلی، داخل پرانتز قرار گرفته و به دنبال آن، آن قسمت شرح و توضیح داده شده است، بهگونهای که با کنار هم قرار دادن مطالب داخل پرانتز و حذف توضیحات، مجدداً همان متن اصلی، به دست میآید. بهعنوان نمونه: | روش شرح بدینصورت است که ابتدا قسمتی از متن کامل کتاب «فصول الحکم» ذکر شده و در ادامه، به شرح مزجی همان قسمت از کتاب، پرداخته شده است، بدین شکل که کلمات همان قسمت از متن اصلی، داخل پرانتز قرار گرفته و به دنبال آن، آن قسمت شرح و توضیح داده شده است، بهگونهای که با کنار هم قرار دادن مطالب داخل پرانتز و حذف توضیحات، مجدداً همان متن اصلی، به دست میآید. بهعنوان نمونه: | ||
«(وبعد فإنی رأیت رسولالله(ص) في) رؤیا (مبشرة)، أی مغیرة لصورة البشرة من حزن و کرب إلی فرح و سرور و هو من قوله علیهالسلام: «ذهبت النبوة و بقیت المبشرات» و ذلک في عالم التجرید عن العلائق البشریة و تبدیل الصورة الحیوانیة بالصورة الإنسانیة، و سبب ذلک رکود الحواس و صفاء الروحانیة، إما بالمنام المعروف أو بالیقظة الحقیقیة (أریتها)، أی آرانی إیاها الله تعالی (في العشر الآخر من) شهر (المحرم الحرام) من شهور (سنة سبعوعشرینوستمائة بمحروسة دمشق) الشام و کانت محط رحال الشیخ رضیاللهعنه...»<ref>متن کتاب، ص46</ref>. | «(وبعد فإنی رأیت رسولالله(ص) في) رؤیا (مبشرة)، أی مغیرة لصورة البشرة من حزن و کرب إلی فرح و سرور و هو من قوله علیهالسلام: «ذهبت النبوة و بقیت المبشرات» و ذلک في عالم التجرید عن العلائق البشریة و تبدیل الصورة الحیوانیة بالصورة الإنسانیة، و سبب ذلک رکود الحواس و صفاء الروحانیة، إما بالمنام المعروف أو بالیقظة الحقیقیة (أریتها)، أی آرانی إیاها الله تعالی (في العشر الآخر من) شهر (المحرم الحرام) من شهور (سنة سبعوعشرینوستمائة بمحروسة دمشق) الشام و کانت محط رحال الشیخ رضیاللهعنه...»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10482?pageNumber=46&viewType=html متن کتاب، ص46]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده و در پاورقیها، علاوه بر اشاره به اختلاف نسخ<ref>ر.ک: پاورقی، ص362</ref> و توضیح برخی از مطالب متن<ref>ر.ک: همان، ص332</ref>، به تخریج روایات مذکور در متن، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص432</ref>. | فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده و در پاورقیها، علاوه بر اشاره به اختلاف نسخ<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10482?pageNumber=362&viewType=html ر.ک: پاورقی، ص362]</ref> و توضیح برخی از مطالب متن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10482?pageNumber=332&viewType=html ر.ک: همان، ص332]</ref>، به تخریج روایات مذکور در متن، پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10482?pageNumber=432&viewType=html ر.ک: همان، ص432]</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||