الإسفار عن رسالة الأنوار فيما يتجلی لأهل الذکر من الأنوار: تفاوت میان نسخه‌ها

'''الأسفار عن رسالة الأنوار فيما يتجلي لأهل الذکر من الأنوار'''، شرحی است مزجی، اثر شیخ عبدالکریم بن ابراهیم جیلی (متوفی 832ق) بر «رسالة الأنوار» شیخ محیی‌الدین ابن‌عربی (متوفی 638ق) که به همراه متن رساله، با تحقیق عاصم ابراهیم کیالی حسینی شازلی درقاوی، به چاپ رسیده است.

متن اثر، رساله‌ای است از ابن‌عربی که نام کامل آن، «رسالة الأنوار فيما يمنح صاحبة الخلوة من الأسرار» بوده و از نگاشته‌های بسیار مشهور، ارزنده و سفته ابن‌عربی است که به سال 607ق آن را نوشته و پس از صدسال و اندی توسط قطب‌الدین عبدالکریم بن ابراهیم بن عبدالکریم جیلی قادری، آن را با نام «الأسفار»، شرح کرده است. این رساله، در چگونگی خلوت‌نشینی، شرایط خلوت‌نشین و نتایج خلوت، نوشته شده است، ازاین‌رو، میان این رساله و رساله معروف دیگر ابن‌عربی، با نام «رسالة الخلوة»، همگونی و شباهات فراوانی وجود دارد و به علت همین همگونی و تشابه است که برخی از فهرست‌نگاران، نسخه‌های ترجمه «الأنوار» را به نام «اسرار الخلوة» خوانده و شناسانیده‌اند<ref>ر.ک: ابن‌عربی، محیی‌الدین، (1367)، صفحه پنجاه‌وچهار و پنجاه‌وپنج</ref>.

این رساله، توسط مترجمی ناشناس، به فارسی ترجمه شده که هیچ‌گونه اشاره‌ای به نام و نشان و روزگار خود نکرده و صرفاً گفته است: «این رساله‌ای است که نوشته شده از کلمات سلطان الاولیاء شیخ محیی‌الدین العربی قدس سره که از سر خلوت گفته است». نکته قابل‌تأمل پیرامون این ترجمه، این است که مترجم ترجمه‌اش را برگزیده کلمات ابن‌عربی نام برده، درحالی‌که با قیاس متن عربی رساله، می‌توان دریافت که وی تمامی رساله را فارسی کرده و فقط در یک مورد- فصل ماقبل آخر- که در نبوت و ولایت است، به‌اندازه دو صفحه، از متن عربی را انداخته است<ref>ر.ک: همان، صفحه پنجاه‌وپنج</ref>.

این رساله، در ضمن نه رساله دیگر از ابن‌عربی، با مقدمه، تصحیح و تعلیقات نجیب مایل هروی، توسط انتشارات مولی، یک‌بار در سال 1367ش، تحت عنوان «ده رساله مترجم شیخ اکبر محیی‌الدین ابی‌عبدالله حاتمی طائی اندلسی مشهور به ابن‌عربی» و بار دیگر در سال 1375، با نام «رسائل ابن‌عربی شیخ اکبر محیی‌الدین ابن‌عربی؛ ده رساله فارسی شده»، به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: ابن‌عربی، محیی‌الدین، (1367) و (1375)</ref>.