پرش به محتوا

الإسرا إلی المقام الأسری أو كتاب المعراج: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR74968J1.jpg | عنوان = الإسرا إلی المقام الأسری أو كتاب...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}
}}


'''الإسرا إلی المقام الأسری أو كتاب المعراج'''، که گاه از آن با عنوان «معراج‌نامه» نیز یاد می‌شود، عنوان اثری است یک جلدی از محی‌الدین عربی (560-638ق). این کتاب به زبان عربی و با موضوع عرفان نظری نگاشته شده است. این اثر، روایت تفصیلی سفر ابن ‌عربی در خواب به آسمان‌های هفت‌گانه است.  
'''الإسرا إلی المقام الأسری أو كتاب المعراج'''، که گاه از آن با عنوان «معراج‌نامه» نیز یاد می‌شود، عنوان اثری است یک جلدی از [[ابن عربی، محمد بن علی|محی‌الدین عربی]] (560-638ق). این کتاب به زبان عربی و با موضوع عرفان نظری نگاشته شده است. این اثر، روایت تفصیلی سفر ابن ‌عربی در خواب به آسمان‌های هفت‌گانه است.  


کتاب حاضر از آثار دوره جوانی ابن عربی است و پیش از سفر او به شرق عالم اسلامی نگاشته شده؛ ازاین‌رو با دیگر آثار وی در محتوا و روش، تفاوت‌هایی دارد.
کتاب حاضر از آثار دوره جوانی [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] است و پیش از سفر او به شرق عالم اسلامی نگاشته شده؛ ازاین‌رو با دیگر آثار وی در محتوا و روش، تفاوت‌هایی دارد.


اثر به تحقیق دکتر سعاد حکیم (استاد تصوف دانشگاه لبنان) رسیده و همو در مقدمه کتاب، درباره معراج نبوی و معراج صوفی، توضیح داده است. چاپ کتاب در سال 1408ق/1998م، توسط «دندرة للطباعة و النشر» در لبنان انجام شده است.
اثر به تحقیق دکتر [[حکیم، سعاد|سعاد حکیم]] (استاد تصوف دانشگاه لبنان) رسیده و همو در مقدمه کتاب، درباره معراج نبوی و معراج صوفی، توضیح داده است. چاپ کتاب در سال 1408ق/1998م، توسط «دندرة للطباعة و النشر» در لبنان انجام شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۷: خط ۳۷:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
محقق در مقدمه‌ای که بر کتاب نوشته، به‌ترتیب در 6 بخش به این موارد پرداخته است: ابتدا تعریفی از محی‌الدین عربی ارائه داده، سپس به بیان رموز معراج پیامبر(ص) پرداخته، پس از آن معراج صوفی را بیان کرده، سپس به توضیح درباره کتاب حاضر پرداخته و پس از آن به بیان نسخه‌هایی که در تحقیق این اثر بر آنها اعتماد کرده همت گمارده و در نهایت، شیوه خودش را در تحقیق این اثر بیان نموده است<ref>ر.ک: فهرست مطالب کتاب، ص261</ref>.
محقق در مقدمه‌ای که بر کتاب نوشته، به‌ترتیب در 6 بخش به این موارد پرداخته است: ابتدا تعریفی از [[ابن عربی، محمد بن علی|محی‌الدین عربی]] ارائه داده، سپس به بیان رموز معراج پیامبر(ص) پرداخته، پس از آن معراج صوفی را بیان کرده، سپس به توضیح درباره کتاب حاضر پرداخته و پس از آن به بیان نسخه‌هایی که در تحقیق این اثر بر آنها اعتماد کرده همت گمارده و در نهایت، شیوه خودش را در تحقیق این اثر بیان نموده است<ref>ر.ک: فهرست مطالب کتاب، ص261</ref>.


ابن عربی، این کتاب را در سال 594ق، نگاشت. وی در این زمان 43 سال داشت. نگارش این اثر قبل از ورود او به مشرق عربی و استقرارش در آنجا بوده است. هر حرف و معنایی در این کتاب از یک زاویه شاهدی است بر جوانی ابن عربی و از زاویه دیگر شاهدی است بر دریچه‌ای که از عوالم الهامات بر وی گشوده شده است. دلیل بر جوانی ابن عربی کمال‌گرایی وی در متن اثر است؛ وی آنچه در توانش بوده را در راستای قوت بیان مطالب اثر و سجع و ترتیب الفاظ و... به‌کار برده است<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص34</ref>.
[[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]، این کتاب را در سال 594ق، نگاشت. وی در این زمان 43 سال داشت. نگارش این اثر قبل از ورود او به مشرق عربی و استقرارش در آنجا بوده است. هر حرف و معنایی در این کتاب از یک زاویه شاهدی است بر جوانی [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] و از زاویه دیگر شاهدی است بر دریچه‌ای که از عوالم الهامات بر وی گشوده شده است. دلیل بر جوانی [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] کمال‌گرایی وی در متن اثر است؛ وی آنچه در توانش بوده را در راستای قوت بیان مطالب اثر و سجع و ترتیب الفاظ و... به‌کار برده است<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص34</ref>.


موهبت شعر و فرهنگ و علوم اسلامی در ابن ‌عربی جمع شده بود. وی در نهضت ادبی اندلس مشارکت داشت و همچنین به علوم قرآن وحدیث و فقه و... هم مسلط بود. این پیش‌زمینه‌ها هنگام گشایش وجودی او به عالم روح و ماورای حرف، خود را در وی نشان می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص34-35</ref>.
موهبت شعر و فرهنگ و علوم اسلامی در ابن ‌عربی جمع شده بود. وی در نهضت ادبی اندلس مشارکت داشت و همچنین به علوم قرآن وحدیث و فقه و... هم مسلط بود. این پیش‌زمینه‌ها هنگام گشایش وجودی او به عالم روح و ماورای حرف، خود را در وی نشان می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص34-35</ref>.


این اثر ابن عربی با دیگر آثارش در روش و بیان، تفاوت دارد؛ او این اثر را با الفاظ مسجّع و واژگان زیبا نگاشته است. همچنین به‌لحاظ مضمون، نیز این اثر از نظر وحدت موضوع و تسلسل آن با دیگر آثار وی متفاوت است؛ زیرا کم پیش می‌آید که ابن عربی در نگارش مطلبش، بدون بیان استطرادات یا شروحات یا مداخلات، ملتزم به موضوع واحدی باشد<ref>ر.ک: همان، ص35</ref>.
این اثر [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] با دیگر آثارش در روش و بیان، تفاوت دارد؛ او این اثر را با الفاظ مسجّع و واژگان زیبا نگاشته است. همچنین به‌لحاظ مضمون، نیز این اثر از نظر وحدت موضوع و تسلسل آن با دیگر آثار وی متفاوت است؛ زیرا کم پیش می‌آید که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] در نگارش مطلبش، بدون بیان استطرادات یا شروحات یا مداخلات، ملتزم به موضوع واحدی باشد<ref>ر.ک: همان، ص35</ref>.


این اثر، روایت تفصیلی سفر ابن ‌عربی در خواب به آسمان‌های هفت‌گانه است و در تحلیل مضمون روایت این سالک، می‌توانیم مطالب کتاب را در یک مقدمه و پنج بخش، بگنجانیم.
این اثر، روایت تفصیلی سفر ابن ‌عربی در خواب به آسمان‌های هفت‌گانه است و در تحلیل مضمون روایت این سالک، می‌توانیم مطالب کتاب را در یک مقدمه و پنج بخش، بگنجانیم.
ابن عربی در مقدمه بیان می‌کند که سفر وی در این معراج، در خواب و یک سفر روحی و معنوی است و در اختلاف کامل با معراج پیامبر(ص) است؛ زیرا معرج پیامبر اکرم(ص) معراجی است جسمانی و با اختراق مسافات و سماوات انجام شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


در بخش اول کتاب که حاوی شش باب است، شخصیت رسول توفیق که سالک را به‌لحاظ بدنی و عملی و عقایدی برای معراج آماده می‌کند، ابراز می‌شود. در این بخش ملاحظه می‌کنیم که استعداد نبی(ص) برای معراج، منحصر به ظهور جبرئیل و گشایش سینه است، اما ولیّ، آن‌گونه که در روایت ابن عربی بیان شده، حضوری شدیدتر و سخت‌تر را باید بطلبد؛ زیرا ناچار از تعلیم و تفهیم قضایای اعتقادی در جانب تحضیر بدنی است که در آن سالک از عناصر اربعه (خاک و آتش و هوا و آب) مفارقت می‌کند. معراج پیامبر(ص) بدون طلبی از او محقق می‌شود، ولی معراج صوفی که تابعی از معراج پیامبر(ص) است، با طلب تحقق به مقام محمدی، صورت می‌گیرد.
[[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] در مقدمه بیان می‌کند که سفر وی در این معراج، در خواب و یک سفر روحی و معنوی است و در اختلاف کامل با معراج پیامبر(ص) است؛ زیرا معرج پیامبر اکرم(ص) معراجی است جسمانی و با اختراق مسافات و سماوات انجام شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
 
در بخش اول کتاب که حاوی شش باب است، شخصیت رسول توفیق که سالک را به‌لحاظ بدنی و عملی و عقایدی برای معراج آماده می‌کند، ابراز می‌شود. در این بخش ملاحظه می‌کنیم که استعداد نبی(ص) برای معراج، منحصر به ظهور جبرئیل و گشایش سینه است، اما ولیّ، آن‌گونه که در روایت [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] بیان شده، حضوری شدیدتر و سخت‌تر را باید بطلبد؛ زیرا ناچار از تعلیم و تفهیم قضایای اعتقادی در جانب تحضیر بدنی است که در آن سالک از عناصر اربعه (خاک و آتش و هوا و آب) مفارقت می‌کند. معراج پیامبر(ص) بدون طلبی از او محقق می‌شود، ولی معراج صوفی که تابعی از معراج پیامبر(ص) است، با طلب تحقق به مقام محمدی، صورت می‌گیرد.
 
تابع در تحقق، در اینجا به متبوعش متصل می‌شود تا همراه وی گردد و به‌هیچ‌وجه با وی متحد نمی‌شود؛ لذا متصل در اینجا، به آنچه برای پیامبر اکرم(ص) بوده نمی‌رسد، بلکه در سایه عطای الهی به پیامبر(ص) این امر بر تابعان آن حضرت(ص) نیز منعکس می‌شود. ازاین‌رو معراج پیامبر(ص) در بیداری و با جسم صورت گرفته و در تابعان آن حضرت با ارواحشان و در خواب صورت می‌گیرد<ref>ر.ک: همان، ص35-36</ref>.
تابع در تحقق، در اینجا به متبوعش متصل می‌شود تا همراه وی گردد و به‌هیچ‌وجه با وی متحد نمی‌شود؛ لذا متصل در اینجا، به آنچه برای پیامبر اکرم(ص) بوده نمی‌رسد، بلکه در سایه عطای الهی به پیامبر(ص) این امر بر تابعان آن حضرت(ص) نیز منعکس می‌شود. ازاین‌رو معراج پیامبر(ص) در بیداری و با جسم صورت گرفته و در تابعان آن حضرت با ارواحشان و در خواب صورت می‌گیرد<ref>ر.ک: همان، ص35-36</ref>.


خط ۶۰: خط ۶۲:


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
فهارس فنی کتاب، شامل فهرست‌های مقابله نسخه‌های خطی و احادیث، در انتهای اثر پس از پایان مطالب بخش پنجم کتاب آمده است و پس از آن ملحقاتی از متون ابن عربی به کتاب افزوده شده است و در نهایت، فهرست مطالب، آمده است.
فهارس فنی کتاب، شامل فهرست‌های مقابله نسخه‌های خطی و احادیث، در انتهای اثر پس از پایان مطالب بخش پنجم کتاب آمده است و پس از آن ملحقاتی از متون [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] به کتاب افزوده شده است و در نهایت، فهرست مطالب، آمده است.


ترجمه فارسی از این اثر توسط قاسم انصاری با عنوان «ما ز بالاییم و بالا می‌رویم» در سال 1383ش، توسط انتشارات طهوری در 3000 نسخه، صورت پذیرفته است.
ترجمه فارسی از این اثر توسط [[انصاری، قاسم|قاسم انصاری]] با عنوان «ما ز بالاییم و بالا می‌رویم» در سال 1383ش، توسط انتشارات طهوری در 3000 نسخه، صورت پذیرفته است.


==پانویس==
==پانویس==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش