رجال أسانيد أو طبقات رجال كتاب الكافي للشيخ الكليني: تفاوت میان نسخه‌ها

'''رجال أسانيد أو طبقات رجال كتاب الكافي للشيخ الكليني'''، چهارمین جلد از مجموعه موسوعه رجالی آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی است. این اثر یک جلدی که به زبان عربی است، توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در چاپ اولش در 1413ق/1992م، در 1000 نسخه به چاپ رسیده است.

نویسندگان این مجموعه زیر نظر آیت‌الله بروجردی به بررسی رجال اسانید و طبقات رجال کتاب کافی مرحوم کلینی، پرداخته‌اند. اثر به خط و تحریر شیخ حسن نوری همدانی و با مقدمه شیخ محمد واعظ‌زاده خراسانی، به چاپ رسیده است. کتاب، به همان صورت خطی چاپ شده و در سمت راست و چپ آن مواردی در شرح مطالب نگاشته شده است.

این اثر، جلد چهارم از یک مجموعه بزرگ‌تر یعنی موسوعه رجالی آیت‌الله بروجردی است. شیخ محمد واعظ‌زاده بر این جلد مقدمه بسیار مختصری در یک صفحه نگاشته و موارد ضروری درباره کتاب را در آن شرح داده است. در مقدمه وی می‌خوانیم: این اثر، چهارمین جلد از «الموسوعة الرجالية» استاد بزرگ ما، مرجع اعلی، آیت‌الله‌العظمی سید حسین طباطبایی بروجردی(رض) است که حاوی ترتیب رجال اسانید - یا طبقات رجال - کتاب کافی ثقة‌الاسلام ابوجعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق کلینی رازی متوفی 329ق، می‌باشد. این اثر به خط مرحوم حجة‌الاسلام حاج میرزا حسن نوری همدانی، یکی از شاگردان خاص امام بروجردی در علم رجال، است. ما در مقدمه‌ای که بر جلد اول این موسوعه که حاوی ترتیب اسانید کتاب کافی کلینی است، هدف از این موسوعه و ترتیب اسانید و رجال آن و طبقاتش و فرق میان آنها را بیان کردیم. همچنین آن مقدمه، شرح کاملی از حیات استاد بزرگمان آیت‌الله بروجردی، به‌علاوه شرح کاملی از ویژگی‌ها و خصایص این موسوعه ارزشمند را در خود دارد. خدا را شاکریم که مجمع بحوث اسلامی آستان قدس رضوی در مشهد مقدس، این فرصت ازشمند برای صدور این موسوعه - که مانندش را در میان کتب رجال نمی‌توان یافت - را در اختیار ما قرار داد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3</ref>.

پس از مقدمه محقق، در آغاز کتاب به خط شیخ حسن نوری، آمده است: این کتاب، رجال اسانید کتاب کافی شیخ جلیل ثقة‌الاسلام ابوجعفر محمد بن یعقوب رازی کلینی(قده) است که جمع کرده و بر اساس ترتیب حروف مرتبش کرده‌ام و همه شیوخ و شاگردان آن رجال را که راوی یا مروی‌عنه بوده‌اند، ذکر کرده‌ام؛ امید که باری‌تعالی به‌وسیله آن به من و همه محصلان، نفع برساند<ref>ر.ک: آغاز کتاب، ص4</ref>.

بالای صفحه اطلاعات کتاب در صفحه 2، تنبیهی به‌صورت دست‌نویس بر کتاب افزوده شده که بیان می‌دارد: «شماره‌هایی که برای مشایخ و راویان وضع شده، اشاره به موضع روایت در نسخه اصل از ترتیب اسانید دارد؛ مثلا در صفحه 20 «آدم بن إسحاق روی عن عبدالرزاق بن مهران ص283»، اشاره به این دارد که روایت آدم بن اسحاق از عبدالرزاق بن مهران در صفحه 283 از نسخه اصل از ترتیب اسانید واقع شده و شماره‌های این نسخه با شماره‌های نسخه چاپی که به خط شیخ نوری است، متفاوت است»<ref>ر.ک: همان، ص2</ref>.