پرش به محتوا

دانش حدیث؛ پژوهه‌ای کاربردی در شناخت دانش‌های حدیثی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR36241J1.jpg | عنوان =دانش حدیث؛ پژوهه‌ای کاربردی در ش...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
}}
}}


'''دانش حدیث؛ پژوهه‌ای کاربردی در شناخت دانش‌های حدیثی'''، عنوان اثری است یک جلدی به زبان فارسی به قلم مدرسان دانشکده علوم حدیث (هادی حجت، محمدکاظم رحمان ستایش، سید محمدکاظم طباطبایی، احمد غلامعلی، مهدی غلامعلی و عبدالهادی مسعودی)، با موضوع علوم حدیث.
'''دانش حدیث؛ پژوهه‌ای کاربردی در شناخت دانش‌های حدیثی'''، عنوان اثری است یک جلدی به زبان فارسی به قلم مدرسان دانشکده علوم حدیث ([[حجت، هادی|هادی حجت]]، [[رحمان‌ستایش، محمدکاظم|محمدکاظم رحمان ستایش]]، [[سید محمدکاظم طباطبایی]]، [[احمد غلامعلی]]، [[غلامعلی، مهدی|مهدی غلامعلی]] و [[مسعودی، عبدالهادی|عبدالهادی مسعودی]])، با موضوع علوم حدیث.


==ساختار==
==ساختار==
کتاب، یک جلد دارد و حاوی پیشگفتار، مقدمه و محتوای مطالب در بخش‌های مختلف است که هرکدام به‌صورت یک مقاله مستقل توسط یکی از نویسندگان دانشکده علوم حدیث، در کتاب ارائه شده است. در نگارش این کتاب، از 159 اثر به زبان‌های فارسی و عربی استفاده شده که از جمله آنها «كفاية الأصول» آخوند خراسانی، «الذريعة إلی تصانيف الشيعة» و «مصفی المقال في مصنفي علم الرجال» آقابزرگ تهرانی، «غرر الحكم» عبدالواحد بن محمد آمدی، «ترجمه نهج ‌البلاغه» آیتی، «النهاية في غريب الحديث و الأثر» ابن اثیر، «الجعفريات (الأشعثيات)» حسین بن محمد معروف به ابن اشعث کوفی، «فتح ‌الباري» ابن حجر عسقلانی، «مسند» احمد بن حنبل و... را می‌توان نام برد<ref>ر.ک: کتابنامه، ص343-352</ref>.
کتاب، یک جلد دارد و حاوی پیشگفتار، مقدمه و محتوای مطالب در بخش‌های مختلف است که هرکدام به‌صورت یک مقاله مستقل توسط یکی از نویسندگان دانشکده علوم حدیث، در کتاب ارائه شده است. در نگارش این کتاب، از 159 اثر به زبان‌های فارسی و عربی استفاده شده که از جمله آنها «[[كفاية الأصول]]» [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]]، «[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة]]» و «[[مصفی المقال في مصنفي علم الرجال]]» [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقابزرگ تهرانی]]، «[[غرر الحكم و درر الكلم|غرر الحكم]]» [[عبدالواحد بن محمد تمیمی آمُدی|عبدالواحد بن محمد آمدی]]، «[[ترجمه نهج‌البلاغه (آیتی)|ترجمه نهج ‌البلاغه]]» [[عبدالمحمد آیتی|آیتی]]، «[[النهاية في غريب الحديث و الأثر]]» [[ابن اثیر، مبارک بن محمد|ابن اثیر]]، «الجعفريات (الأشعثيات)» [[ابن اشعث، محمد بن محمد|حسین بن محمد]] معروف به [[ابن اشعث، محمد بن محمد|ابن اشعث کوفی]]، «[[فتح الباری شرح صحیح البخاری|فتح ‌الباري]]» [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]]، «[[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند» احمد بن حنبل]] و... را می‌توان نام برد<ref>ر.ک: کتابنامه، ص343-352</ref>.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در پیشگفتار کتاب درباره محتوا و چگونگی شکل‌گیری آن می‌خوانیم: دانشکده علوم حدیث، نهادی آموزشی و پژوهشی است که در سال 1378 در جوار حرم محدث بزرگ شیعه حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) تأسیس شد. تربیت کارشناسان علوم و معارف حدیثی و همگانی کردن حدیث در جامعه از اهداف آغازین دانشکده بود. در دهه نخست فعالیت‌های دانشکده، استقبالِ دانش‌پژوهان علوم اهل‌بیت(ع) ضرورت گسترش دانشکده را فراهم آورد و این‌گونه دوره‌های کارشناسی ارشد در تهران، قم و اصفهان برپا شد و دکترای مدرسی معارف در قم راه‌اندازی شد. افزون بر دوره‌های حضوری، دانشکده مجازی نیز در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به تربیت دانشجو همت ورزید.
در پیشگفتار کتاب درباره محتوا و چگونگی شکل‌گیری آن می‌خوانیم: دانشکده علوم حدیث، نهادی آموزشی و پژوهشی است که در سال 1378 در جوار حرم محدث بزرگ شیعه حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) تأسیس شد. تربیت کارشناسان علوم و معارف حدیثی و همگانی کردن حدیث در جامعه از اهداف آغازین دانشکده بود. در دهه نخست فعالیت‌های دانشکده، استقبالِ دانش‌پژوهان علوم اهل‌بیت(ع) ضرورت گسترش دانشکده را فراهم آورد و این‌گونه دوره‌های کارشناسی ارشد در تهران، قم و اصفهان برپا شد و دکترای مدرسی معارف در قم راه‌اندازی شد. افزون بر دوره‌های حضوری، دانشکده مجازی نیز در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به تربیت دانشجو همت ورزید.
ره‌آورد یک دهه فعالیت دانشکده علوم حدیث، تربیت اساتید و مبلّغان علوم حدیث و انتشار ده‌ها کتاب و مقاله علمی و پژوهشی است که برخی از آنها رتبه‌های علمی را به دست آورده‌اند.
ره‌آورد یک دهه فعالیت دانشکده علوم حدیث، تربیت اساتید و مبلّغان علوم حدیث و انتشار ده‌ها کتاب و مقاله علمی و پژوهشی است که برخی از آنها رتبه‌های علمی را به دست آورده‌اند.
همگانی کردن علوم حدیث، رسالتِ دیگر دانشکده علوم حدیث بود که در 1385 با تأسیس اداره آموزش‌های آزاد تحقق یافت. این اداره تاکنون ده‌ها کلاس و کنفرانس علمی را با عنوان «دوره‌های کوتاه‌مدت آشنایی با علوم و معارف حدیث» برای مخاطبان فرهنگی و دانشگاهی در سراسر کشور برپا کرده است.
همگانی کردن علوم حدیث، رسالتِ دیگر دانشکده علوم حدیث بود که در 1385 با تأسیس اداره آموزش‌های آزاد تحقق یافت. این اداره تاکنون ده‌ها کلاس و کنفرانس علمی را با عنوان «دوره‌های کوتاه‌مدت آشنایی با علوم و معارف حدیث» برای مخاطبان فرهنگی و دانشگاهی در سراسر کشور برپا کرده است.
کتابی که اکنون در پیش دید شماست بخشی از متون آموزشی علوم حدیث در دوره‌های کوتاه‌مدت است که مدرسان دانشکده علوم حدیث، بارها آن را تدریس کرده و اینک در یک مجموعه فراهم آورده‌اند. کاربردی بودن و اختصار متن، دو ویژگی مهم این مجموعه است که جویندگان حدیث را با منابع مهم حدیث آشنا می‌کند و آنان را به سرچشمه احادیث ناب اهل‌بیت آشنا می‌سازد.
کتابی که اکنون در پیش دید شماست بخشی از متون آموزشی علوم حدیث در دوره‌های کوتاه‌مدت است که مدرسان دانشکده علوم حدیث، بارها آن را تدریس کرده و اینک در یک مجموعه فراهم آورده‌اند. کاربردی بودن و اختصار متن، دو ویژگی مهم این مجموعه است که جویندگان حدیث را با منابع مهم حدیث آشنا می‌کند و آنان را به سرچشمه احادیث ناب اهل‌بیت آشنا می‌سازد.
ازآنجاکه هر بخش به قلم یکی از اساتید تدوین شده است، نظم داخلی هر درس به ابتکار و ذوق نویسنده آن است و به جهت رعایت امانت، از همسان‌سازی درس‌ها پرهیز شده است. گفتنی است که معرفی هریک از اساتید در ذیل نخستین مقاله وی آمده است تا خوانندگان گرامی فرصت آشنایی با صاحبان این آثار را داشته باشند<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص11-12</ref>.
ازآنجاکه هر بخش به قلم یکی از اساتید تدوین شده است، نظم داخلی هر درس به ابتکار و ذوق نویسنده آن است و به جهت رعایت امانت، از همسان‌سازی درس‌ها پرهیز شده است. گفتنی است که معرفی هریک از اساتید در ذیل نخستین مقاله وی آمده است تا خوانندگان گرامی فرصت آشنایی با صاحبان این آثار را داشته باشند<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص11-12</ref>.


در بخشی از کتاب درباره «سیره‌نگاری و تاریخ‌نویسی» می‌خوانیم: با ظهور اسلام و آغاز رسالت پیامبر اکرم(ص) توجه به تاریخ، سیره و جنگ‌های آن حضرت برای مسلمانان اهمیت پیدا کرد. چنان‌که در بیانات امامان نیز ترغیب به مطالعه و تفکر در احوال پیشینیان دیده می‌شود. این تأکیدها سبب شد که نگارش‌های تاریخی در میان مسلمانان آغاز و به‌تدریج شکوفا گردد. جرجی زیدان در کتاب تاریخ تمدن اسلام می‌نویسد:
در بخشی از کتاب درباره «سیره‌نگاری و تاریخ‌نویسی» می‌خوانیم: با ظهور اسلام و آغاز رسالت پیامبر اکرم(ص) توجه به تاریخ، سیره و جنگ‌های آن حضرت برای مسلمانان اهمیت پیدا کرد. چنان‌که در بیانات امامان نیز ترغیب به مطالعه و تفکر در احوال پیشینیان دیده می‌شود. این تأکیدها سبب شد که نگارش‌های تاریخی در میان مسلمانان آغاز و به‌تدریج شکوفا گردد. [[زیدان، جرجی|جرجی زیدان]] در کتاب [[تاریخ تمدن اسلام (ترجمه)|تاریخ تمدن اسلام]] می‌نویسد:
 
مسلمانان بیش از هر ملت دیگر، به‌استثنای مردمان عصر جدید، در علم تاریخ پیشرفت کرده و کتاب نوشته‌اند؛ به‌گونه‌ای که در «كشف ‌الظنون»، نام 1300 کتاب تاریخی ذکر شده است و این عدد به‌جز کتاب‌هایی است که در تاریخ تدوین شده و از دست رفته ‌است.
مسلمانان بیش از هر ملت دیگر، به‌استثنای مردمان عصر جدید، در علم تاریخ پیشرفت کرده و کتاب نوشته‌اند؛ به‌گونه‌ای که در «كشف ‌الظنون»، نام 1300 کتاب تاریخی ذکر شده است و این عدد به‌جز کتاب‌هایی است که در تاریخ تدوین شده و از دست رفته ‌است.
اولین نمونه‌های تاریخ‌نگاری در اسلام، آثاری است که بر محور شرح سیره و زندگانی پیامبر اسلام تألیف شده و در تدوین آن، اصول علم حدیث رعایت شده است. این نوع تاریخ‌نگاری که تا مدت‌ها اصالت و تأثر خود را حفظ کرد، در قالب خاصی به نام خبر یا اخبار جای می‌گیرد و مؤلفانی را که به این شیوه تألیف کرده‌اند، اخباری می‌خوانند.
اولین نمونه‌های تاریخ‌نگاری در اسلام، آثاری است که بر محور شرح سیره و زندگانی پیامبر اسلام تألیف شده و در تدوین آن، اصول علم حدیث رعایت شده است. این نوع تاریخ‌نگاری که تا مدت‌ها اصالت و تأثر خود را حفظ کرد، در قالب خاصی به نام خبر یا اخبار جای می‌گیرد و مؤلفانی را که به این شیوه تألیف کرده‌اند، اخباری می‌خوانند.
کتاب‌هایی با عنوان اخبار یا عناوینی چون حدیث، قصه، مقتل، وقعة سيرة یا السير و امر، مجموعه‌ای کامل از روایات درباره رویداد یا موضوعی خاص در قالب تک‌نگاری است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص259</ref>.
کتاب‌هایی با عنوان اخبار یا عناوینی چون حدیث، قصه، مقتل، وقعة سيرة یا السير و امر، مجموعه‌ای کامل از روایات درباره رویداد یا موضوعی خاص در قالب تک‌نگاری است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص259</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
در پایان پیشگفتار کتاب از نویسندگان اثر و معاونت فرهنگی دانشکده علوم حدیث حجت‌الاسلام، محمدتقی سبحانی‌نیا و مدیریت نشر جمال حجت‌الاسلام علیرضا سبحانی‌نسب، تشکر شده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص11</ref>.
در پایان پیشگفتار کتاب از نویسندگان اثر و معاونت فرهنگی دانشکده علوم حدیث حجت‌الاسلام، [[محمدتقی سبحانی‌نیا]] و مدیریت نشر جمال حجت‌الاسلام [[علیرضا سبحانی‌نسب]]، تشکر شده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص11</ref>.


فهرست مطالب، در ابتدای اثر آمده است و کتابنامه در انتهای آن.
فهرست مطالب، در ابتدای اثر آمده است و کتابنامه در انتهای آن.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش