المدخل إلی علم الرجال و الدراية: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

==ساختار==

استدلال به هر حدیثی که از معصومین(ع) روایت شده، تنها در صورتی جایز است که درجه اعتبار روات و وثاقت ایشان احراز شده باشد؛ تا اطمینان به صدور حدیث از حضرات معصومین(ع) حاصل شود. اطمینان به صدور از این جهت لازم است که ادله نقلی و شواهد تاریخی به وجود گروهی از کذابین و وضاعین اشاره دارد که احادیث شریف را بر طبق هواهای نفسانی خویش و مصالح شخصی به بازی می‌گرفتند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص8-7</ref>‏؛ لذا نمی‌توان به هر حدیثی که به‌ دست ما رسیده، اطمینان کرد، مگر پس از فحص و جستجو، تا بر ما ثابت شود که اخبار صادره حقیقتاً از معصومین(ع) صادر شده است<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>‏.  

نویسنده در وجه نیاز به علم رجال، چهار وجه را متذکر شده است:  

# در گذشته و حال سیره مستمره بر تدوین کتب رجالی و تنقیح و رجوع به آنها در شناخت احوال روات بوده است<ref>ر.ک: همان، ص30-29</ref>‏.

از جمله مباحث مهم کتاب مشایخ ثقات است: «بین علمای شیعه مشهور است که عده‌ای از راویان، مانند: ابن ابی‌عمیر، صفوان، بزنطی تنها از ثقه روایت می‌کنند و روایات ایشان، مسند باشد یا مرسل، حکم به صحت آنها می‌شود»<ref>ر.ک: همان، ص97</ref>‏.  

نویسنده در بخش دیگری از مباحث کتاب، به معرفی فرق اسلامی پرداخته است. وی در ابتدا در مقام پاسخ به این سؤال برآمده که چرا در علم رجال از فرق بحث می‌شود؟ بدون شک مذهب راوی در قبول یا رد روایت او دخیل است؛ لذا اگر همه راویان یک حدیث، عادل و معتقد به امامت باشند، حدیث «صحیح» است، ولی اگر یکی از روات پیرو یکی از مذاهب باطل باشد و علمای شیعه تصریح بر وثاقت او کرده باشند و باقی روات حدیث عادل امامی باشند، آن حدیث «موثق» است؛ بنابراین ما چاره‌ای از شناخت احوال رواتی که منتسب به بعضی از فرق اسلامی هستند، نداریم؛ تا حدود شایستگی هر راوی برای دریافت علم از او و وسعت اعتبار روایتش را بدانیم<ref>ر.ک: همان، ص155</ref>‏.   

درایه در لغت به معنای مطلق علم و یا علم همراه با دقت و بررسی است. تفاوت علم درایه و رجال در این است که در علم رجال از یکایک رجال به‌تفصیل سخن می‌رود و جرح و تعدیل می‌شوند، اما در درایه از احوالی که بر حدیث عارض می‌شود به‌اعتبار سند و متن بحث می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص185</ref>.

==پانویس==

==منابع مقاله==