معجم نواصب المحدثین: تفاوت میان نسخه‌ها

نصب دارای معانی فراوان و گوناگون است، اما در اصل به معنی برپاکردن و پابرجا نگه‌داشتن چیزی مثل نیزه، رنج و سختی، نوعی آواز که صدا در آن بلند می‌شود، فتحه دادن به کلمه است. معنای دیگری که برای نصب گفته شده، آشکار نمودن بدی، جنگ، دشمنی و مانند آن برضد کسی است. نصب در معنای اصطلاحی، یعنی دشمنی با حضرت علی(ع) و یا اهل‌بیت(ع) در متون شیعی در سده‌های نخستین کاربرد داشته است<ref>مجتهدی، مهدی، ص163-164</ref>. و در منابع اهل سنت این اصطلاح چنین تعریف شده است: «من تعرض للامام علی بذم فهو ناصبی»<ref>مقدمه کتاب، ص59</ref>. با این تعریف، نویسنده به دنبال کسانی است که با [[امیرالمؤمنین علی(ع)]] دشمنی داشته و این دشمنی را اظهار نموده‌اند. او با رجوع به کتب سته حدیثی اهل سنت ([[صحیح بخاری]] و [[صحیح مسلم]] و سنن اربعه) و پس‌ازآن باقی کتب حدیثی و رجوع به اقوال علمای رجال اهل سنت، دست به این تألیف زده است. ایشان کسانی که با امیرالمؤمنین(ع) جنگ نموده‌اند و بغض آنان ثابت شده باشد را مشمول این حکم نموده هرچند به او ناصبی نگفته باشند. دراین‌بین، مؤلف فرقی بین مذاهب فکری و عقیدتی همچون معتزله و دیگر مذاهب اهل سنت قائل نشده است. نویسنده با توجه به قاعده «الجرح مقدم علی التعدیل» که نزد اهل سنت معروف و مشهور است در دوران امر بین اثبات نصب و نفی آن، اثبات را اخذ نموده است<ref>ر.ک: همان، ص58-59</ref>.

عبدالرحمن عقیلی مباحث کتابش را در چهار بخش و هر بخش را به یک قرن اختصاص داده است. وی در این چهار بخش به گردآوری و معرفی 107 ناصبی (در قرن یکم 61 ناصبی ، در قرن دوم 35 ناصبی، در قرن سوم 10 ناصبی و در قرن چهارم یک ناصبی) می‌پردازد. لازم به ذکر است که ترتیب مباحث و مطالب هر بخش بر اساس زمان مرگ اشخاص می‌باشد.