پرش به محتوا

مفید، محمد بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۲: خط ۵۲:


== ولادت ==
== ولادت ==
محمَّد بن محمَّد بن نعمان بن عبدالسَّلام حارثی مذحجی عکبری، در ۱۱ ذی‌القعده سال ۳۳۶ق یا ۳۳۸ق در قریه «سویقه ابن بصری» از توابع روستای عکبرا در ده فرسخی بغداد زاده شد.  
محمَّد بن محمَّد بن نعمان بن عبدالسَّلام حارثی مذحجی عکبری، در ۱۱ ذی‌القعده سال ۳۳۶ق یا ۳۳۸ق در قریه «سویقه ابن بصری» از توابع روستای عکبرا در ده فرسخی بغداد در خانواده‌ای اصیل  به دنیا آمد. سراسر وجود خاندان او مالامال از عشق به اهل‌بيت رسالت عليهم‌السلام بود. پدرش شغل معلمی داشت و به همین خاطر شیخ مفید به «ابن المعلم» مشهور بوده است.  


==شخصيت علمى==
==شخصيت علمى==
خط ۶۸: خط ۶۸:
شيخ مفيد از شاگردان [[ابن ابی‌عقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] است. وى در حومۀ بغداد ديده به جهان گشود و دانش‌هاى ابتدايى را در خانواده و زادگاه خويش به پايان برد.
شيخ مفيد از شاگردان [[ابن ابی‌عقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] است. وى در حومۀ بغداد ديده به جهان گشود و دانش‌هاى ابتدايى را در خانواده و زادگاه خويش به پايان برد.


او در يك خانوادۀ پرسابقه و اصيل در تشيع و از سلالۀ نيكان و پاکان به دنيا آمد. سراسر وجود خاندان او مالامال از عشق به اهل‌بيت رسالت عليهم‌السلام بود. پدرش معلم بود. پس از چندی او به همراه پدرش راهى بغداد گرديد و در آنجا از محضر اساتيد و دانشمندان كسب علم و دانش نمود تا در علم كلام، فقه و اصول سرآمد دانشمندان گرديد.
پس از چندی او به همراه پدرش راهى بغداد گرديد و در آنجا از محضر اساتيد و دانشمندان كسب علم و دانش نمود تا در علم كلام، فقه و اصول سرآمد دانشمندان گرديد.


==شيخ مفيد و بزرگان==
شيخ مفيد از ديدگاه دانشمندان شيعه و سنى داراى جايگاهى رفيع است كه به كلماتى از بزرگان اشاره مى‌كنيم:
[[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]]، شاگرد نامدار و مورد اعتماد شيخ مفيد در بارۀ او می‌گوید:
«محمد بن محمد بن نعمان بن عبدالسلام بن جابر بن نعمان بن سعيد بن جبير، شيخ و استاد ما است - كه رضوان خدا بر او باد - فضل او در فقه و حديث و ثقه بودن او مشهورتر از آن است كه توصيف شود. او تأليفات متعددى دارد.»
[[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، شاگرد ارزندۀ مكتب او، در بارۀ استاد در «[[الفهرست (طوسي)|فهرست]]» مى‌نويسد:
«محمد بن محمد بن نعمان، معروف به ابن المعلم، از متكلمان اماميه است. در عصر خويش رياست و مرجعيت شيعه به او منتهى گرديد. در فقه و كلام بر هر كس ديگر مقدم بود. حافظۀ خوب و ذهنى دقيق داشت و در پاسخ به سؤالات، حاضرجواب بود او بيش از 200 جلد كتاب كوچك و بزرگ دارد.»
[[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] عسقلانى نيز دربارۀ او مى‌گويد:
«او بسيار عابد و زاهد و اهل خشوع و تهجد بود و مداومت بر علم و دانش داشت. جماعت بسيارى از محضر او بهره بردند. او بر تمام شیعیان حق دارد. پدرش در «واسط» زندگى می‎كرد و به آموزگارى مى‌پرداخت و در «عكبرى» كشته شد. گفته مى‌شود كه عضد‌الدوله به ملاقات او مى‌شتافت و هنگام مريضى به عيادت او مى‌رفت.
عماد حنبلى، يكى ديگر از دانشمندان اهل سنت دربارۀ او مى‌گويد:
«او بزرگى از بزرگان اماميه و رئيس بخش فقه و كلام و مباحثه مى‌باشد. او با پيروان هر عقيده به مباحثه و مناظره مى‌پرداخت. موقعيت شايان توجهى در تشكيلات دولت آل بويه داشت. او صدقۀ فراوان مى‌داد. بسيار اهل خشوع و تهجد و اهل نماز و روزه و خوش‌لباس بود.
او مورد زيارت و ملاقات عضد‌الدوله قرار مى‌گرفت. نزديك 76 سال عمر كرد و بيش از 200 جلد تألیف دارد. تشييع جنازۀ او شهرت دارد. در تشييع او بيش از 80 هزار نفر از شیعیان شركت جستند و درگذشت او در ماه رمضان بود. رحمت خدا بر او باد...».


==اساتيد==
==اساتيد==
خط ۱۱۰: خط ۹۳:
# [[کراجکی، محمد بن علی|ابوالفتح كراجكى]]، متوفاى 449؛
# [[کراجکی، محمد بن علی|ابوالفتح كراجكى]]، متوفاى 449؛
# [[سلار دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز|ابويعلى حمزة بن عبدالعزیز سلار]]، متوفاى 463.
# [[سلار دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز|ابويعلى حمزة بن عبدالعزیز سلار]]، متوفاى 463.
==شيخ مفيد و بزرگان==
شيخ مفيد از ديدگاه دانشمندان شيعه و سنى داراى جايگاهى رفيع است كه به كلماتى از بزرگان اشاره مى‌كنيم:
[[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]]، شاگرد نامدار و مورد اعتماد شيخ مفيد در بارۀ او می‌گوید:
«محمد بن محمد بن نعمان بن عبدالسلام بن جابر بن نعمان بن سعيد بن جبير، شيخ و استاد ما است - كه رضوان خدا بر او باد - فضل او در فقه و حديث و ثقه بودن او مشهورتر از آن است كه توصيف شود. او تأليفات متعددى دارد.»
[[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، شاگرد ارزندۀ مكتب او، در بارۀ استاد در «[[الفهرست (طوسي)|فهرست]]» مى‌نويسد:
«محمد بن محمد بن نعمان، معروف به ابن المعلم، از متكلمان اماميه است. در عصر خويش رياست و مرجعيت شيعه به او منتهى گرديد. در فقه و كلام بر هر كس ديگر مقدم بود. حافظۀ خوب و ذهنى دقيق داشت و در پاسخ به سؤالات، حاضرجواب بود او بيش از 200 جلد كتاب كوچك و بزرگ دارد.»
[[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] عسقلانى نيز دربارۀ او مى‌گويد:
«او بسيار عابد و زاهد و اهل خشوع و تهجد بود و مداومت بر علم و دانش داشت. جماعت بسيارى از محضر او بهره بردند. او بر تمام شیعیان حق دارد. پدرش در «واسط» زندگى می‎كرد و به آموزگارى مى‌پرداخت و در «عكبرى» كشته شد. گفته مى‌شود كه عضد‌الدوله به ملاقات او مى‌شتافت و هنگام مريضى به عيادت او مى‌رفت.
عماد حنبلى، يكى ديگر از دانشمندان اهل سنت دربارۀ او مى‌گويد:
«او بزرگى از بزرگان اماميه و رئيس بخش فقه و كلام و مباحثه مى‌باشد. او با پيروان هر عقيده به مباحثه و مناظره مى‌پرداخت. موقعيت شايان توجهى در تشكيلات دولت آل بويه داشت. او صدقۀ فراوان مى‌داد. بسيار اهل خشوع و تهجد و اهل نماز و روزه و خوش‌لباس بود.
او مورد زيارت و ملاقات عضد‌الدوله قرار مى‌گرفت. نزديك 76 سال عمر كرد و بيش از 200 جلد تألیف دارد. تشييع جنازۀ او شهرت دارد. در تشييع او بيش از 80 هزار نفر از شیعیان شركت جستند و درگذشت او در ماه رمضان بود. رحمت خدا بر او باد...».
==وفات==
==وفات==


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش